Dondurma sevmeyen bir çocuk düşünebilir misiniz? Çocukların gerçekten dondurmaya çok düşkün olduğunu, anne-babalarınsa dondurmayı çocuklarından uzak tutulması gereken bir besin olarak gördüğü bir gerçektir. Oysaki uzmanlar 2 yaşından sonra çocuklarınızın gün aşırı 1-2 top dondurma yiyebileceğini belirtiyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzman Dr. Yeşim Eker dondurma hakkında merak ettiğiniz her şeyi anlattı.
Kaç yaşında ne kadar tüketilmeli?
Dondurma değişik besin öğelerini içinde bulunduran, besin değeri yüksek bir yiyecektir. Dondurmada protein, karbonhidrat ve yağın yanı sıra A,B,C,D ve E grubu vitaminlerle birlikte kalsiyum, fosfor, magnezyum, sodyum, potasyum, demir, çinko gibi mineraller de bulunur. Çocuklara 2 yaşından itibaren dondurma verilebilir. Özellikle küçük çocuklara, oda sıcaklığına yakın bir ısıda verilmelidir. Tüketim kurallarına uyulmak kaydıyla dondurma yılın 12 ayı yenilebilir. 2 yaşından sonra günlük 100 gramı (1-2 top) geçmeyecek şekilde her gün ya da günaşırı dondurma verilebilir. Süt ürünleri çabuk bozulan ve içinde mikroorganizma üremesi kolay olan gıdalardır. Pastörize edilmiş sütten üretilen hijyenik dondurma yalanarak ya da küçük parçalar halinde yendiğinde, çocukları olumsuz yönde etkilemez. Sağlıklı koşullarda üretilmiş ve saklanmış dondurma çocuklar için çok sağlıklı bir besindir, hiçbir zararı yoktur. Ancak uygunsuz koşullarda üretilen ve saklanan dondurmalar enfeksiyonlara, salgınlara yol açabilirler. Bu nedenle açıkta satılan dondurmalardan ziyade sağlıklı ambalajlarda satılan dondurmaları tüketmek gerekir.
Dondurma çocukları hasta eder mi?
Halk arasında dondurmanın boğaz enfeksiyonuna yol açtığı gibi yanlış bir inanış mevcuttur. Oysa soğuk sıvı ya da yiyecek tüketimi ile boğaz enfeksiyonu arasında kanıtlanmış hiçbir ilişki mevcut değildir. Aşırı soğuk içecek ve yiyeceklerin ağızda hiç bekletilmeksizin boğaza yönlendirilmesinin bölgedeki damarlarda geçici daralmaya yol açıp direnç mekanizmasını bozma ve enfeksiyona uygun bir ortam hazırlayarak, bu duruma meyilli olan kişilerde hastalığa yol açması, konuyla ilgili hiçbir "kanıta dayalı" yayın olmamasına rağmen mümkündür. Ancak yalanarak ya da küçük miktarlarda alındıktan sonra ağızda tutularak veya arada ılık su içilerek yenilecek hijyenik şartlarda hazırlanmış dondurmanın boğaz enfeksiyonuna yol açması için hiçbir sebep yoktur. Ağızda eritmeden, büyük miktarlarda ısırarak dondurma yendiğinde, boğazda aşırı soğukluk ve bununla beraber ağrı olabilir. Daha yavaş yiyerek, miktarı azaltarak ve arkasından ılık su içerek bu ağrıyı azaltabiliriz. Çocuklar genellikle dondurmayı iştahla ve hızlı yediklerinden dolayı onlarda boğaz ağrısı olma ihtimali biraz daha fazla diyebiliriz. Bunun yanında boğaz bölgesinin soğuğa maruz kalmasının baş ağrısı sıklığını artırdığına dikkat çeken yayınlar da vardır. Dondurma sütten yapılmasına karşın basit şeker denilen şeker de içerir. Şekerin aşırı tüketimi ishale ve diş çürüklerine neden olabilir.
Ne kadar tüketilmeli?
Enerji açığı olan, zayıf çocuklarda dondurmanın her gün tüketiminde bir sakınca yoktur. Enerji fazlasına ihtiyacı olmayan kilolu çocukların ise haftada 1-2 kez tüketmesi daha uygundur. Dondurmayı tüketirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, dondurmanın sağlık kurallarına uygun hazırlanmış olmasıdır. Özellikle dondurmanın yapıldığı sütün pastörize olması ve hazırlanırken mikroorganizmalarla bulaşmasının önlenmesi gereklidir.
Dondurma alırken nelere dikkat edilmeli?
Süt mikroorganizmaların üremesi için çok uygun bir ortamdır. Özellikle yaz aylarında bakteriler daha kolay üreyebilir. Bu nedenle sıcakta dondurma çok daha kolay bozulur ve sağlığa zararlı bir hale gelir. Bu nedenle açıkta satılan dondurmalarda dikkatli olunmalıdır. Paketlenmiş dondurmalar tercih edilebilir. Bu ürünlerde de dikkat edilmesi gereken, saklama şekli ve son kullanma tarihidir. Dondurmanın sindirimi hızlandırıcı etkisi olduğuna dair bir bulgu yoktur. Dondurmanın fazlası ve sık tüketimi gereksiz kalori yüklenmesi yaparak şişmanlamaya sebep olabilir.
Hazırlayan: Aytülike KESKİN
