Resim pek çok şey anlatabilir
Aileler, çocuklarının duygu ve davranışlarında gördükleri birçok durumu değiştirmek için uzmana başvururlar. Uzmanlar öfke, kaygı, üzüntü, korku gibi duygusal sorunları, saldırganlık, arkadaş veya kardeş geçimsizliği, tırnak yeme, yalan söyleme, uyku ve tuvalet sorunları gibi davranış sorunlarında çözümlere ulaşırken, çocuğun "iç dünyası" hakkında bilgi toplamak için bazı projektif testlerden yaralanırlar. Resim çizme de bir projektif test yöntemidir. Bu resimlerde çocuğun kendini nasıl algıladığı, duyguları, tutumları, kişilik özellikleri, genel zihinsel işlevleri, ailesi ve çevresi hakkındaki görüşleri ile ilgili bilgi alınır. Çocuktan bir insan çizmesi, aile çizmesi, hayvan ailesi çizmesi, ev, ağaç, insan çizmesi, dünyasını renklendirmesi veya belli bir konuda resim çizmesi, resimlere uygun öyküler anlatması istenir, bu resimler hakkında sorular sorulur. Bu resimlerde estetik bir beklenti, "doğru yanlış" yoktur, içindekini yansıtan çocuğun yaptığı her şey geçerlidir.
Bir uzman değerlendirmeli
Çocuk psikolojisi alanında uzman olan kişiler, bu çalışmalara yansıyan bilgileri çeşitli ölçütlere göre değerlendirirler. Aile bireylerinin benzer çalışmalar yaparak, çocuğunu değerlendirmesi, etiketlemesi ve psikolojik yorum yapması doğru değildir.
Anne baba tutumlarını yansıtıyor
Her yaş için çizilmesi beklenen bazı uzuvlar vardır. Küçük yaş çocuklar (3-4 yaş) kafadan çıkan bacak ve bacaklardan çıkan kol yaparlar. Kulak, boyun ve saç detaylarını ise daha ileri yaşlarda (10-11 yaş) çizmeleri beklenir. Uzman resimde çizilmeyen bölümlere, kalemin hangi basınçla kullanıldığına, figürün büyüklük veya küçüklüğüne, vücut bölümleri arasındaki oranlara, perspektifine, kağıdın nasıl kullanıldığına, gölgelendirmelere, asimetrisine, çizilmeyenlere, kişilerin yerleşim biçimine, kullanılan renklere, çocuğun sorun durumlarında kimlerden destek aldığına, problemini nasıl çözdüğüne, çevresini ne kadar güvenli ya da tehlikeli bir yer olarak gördüğüne bakarak bu resimleri yorumlar. Bu değerlendirmelerle çocuğun kendisini ve çevresini nasıl algıladığına dair çocuk hakkında bir resim oluşturur. Öfkeli, performans kaygısı yaşayan çocuğun ailesinin mükemmeliyetçi yaklaşımı veya sosyal ilişkilerinde zorlanan, korkan çocuğun, korumacı ebeveynleri olabilir. Bu sonuçlar aile ile paylaşılır ve işbirliği yapan ailelerle, ebeveyn tutumları çocuk için yeniden düzenlenir.
Hazırlayan: Şenay Çelik
