Şimdilerde belli bir yaş kuşağı kağıttan gazeteyi okuyor olabilir. Ama bir zamanlar günlük gazete okumak ne kadar prestijli bir durummuş! Pera Müzesi'nde açılan Ve Şimdi İyi Haberler başlıklı sergiyi gezerken insanın dikkatini ilk bu çekiyor. Bir kafede, trende, parkta gazete okuyanların fotoğraflarını inceleyince insanların habere duyduğu ihtiyacın yakıcılığını hissediyorsunuz. O ihtiyaç hâlâ baki. Şimdilerde kimi sıcak olaylar karşısında ve kriz anlarında bu yakıcılığı hissetmemiz de bundan.
Annette ve Peter Nobel'in koleksiyonundaki eserlerle oluşturulan sergi bu yakıcılığı hissettirdikten sonra medya üzerine düşünmemizi sağlıyor önce. Nereden nereye yol almış içerik ve biçim olarak. Ama serginin temel olarak bu değil derdi. Sanat ve kitlesel iletişim araçlarının yaygın söyleşiyle medyanın ilişkisine yelken açıyor buradan. Bunu hem anlam ve içerik olarak hem de biçim olarak yapıyor.
Boş bir tuval ve boş bir gazete kağıdı arasındaki benzerliğe dikkat çekiyor. Sanatçı o tuvali bir esere dönüştürmek için çabalıyor. Ya gazeteciler? Onlar da topluma haber ve fotoğraflarla bilgi ulaştırmanın derdinde. Ama benzer estetik kaygıları var. Gazete tasarımları bunun için önemsenmiş. Ve gazetelerin bu tasarım serüveni hayli dikkat çekici.
İMAJ VE ALGI
Tam da bu noktada fotoğraf rol almış. Fotoğrafın yaygın olarak gazetelerde kullanımı kitlesel imajların oluşmasının önünü açmış. İmaj demek biraz da algı oluşturmak demek. Algı söz konusu olunca da manipülasyon da kapıdan içeri süzülüyor. Günün sonunda fotoğrafın gerçekle, yaratılan imajla ilgisini sorgular hale geliyorsunuz. Kimi sanatçılar gazetelerin kağıtlarını, kimileri gazetelerdeki fotoğrafları kullanarak kolaj eserler üretmişler. Bu sayede gazete bir malzeme olarak bir esere dönüşmüş. Bu noktada sanatçıların ayrıcalıklı gücünü hissediyorsunuz. Tabii sergi günümüz, tuhaf zamanlar denilen hakikat sonrası çağın izleyicisine yönelik. Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü M. Özalp Birol önce soruyor: "Hakikat sonrası çağın oluşmasında elbette ki medya araçlarında son 20 yılda yaşanan muazzam dönüşümün, dijitalleşmenin ve sosyal medyanın ortaya çıkışının payı büyük. Ancak son 20 yıla bakmak bize bugünü anlamakta ne kadar derinlikli bir görüş sağlayabilir?" Ki haklı bir soru bu. Ne kadar derinleşebiliriz ki? Cevap için sözü yine Birol'a bırakalım:
"Ve Şimdi İyi Haberler sergisi ile bugünün ekonomik, siyasi, toplumsal, sanatsal tartışmalarını yürütürken başvurduğumuz referans dünyasının sınırlarını biraz daha genişletiyoruz. Geçmişe baktıkça, bugünkü ufkumuzun da görüş mesafesinin arttığını fark ediyoruz. Matbaanın icadından günümüze son 150 yılda basın ve sanat arasındaki ilham alışverişine ve son 20 yıldaki hızlı dönüşümün sanattaki izlerine bakıyoruz. Bunu yaparken malzememiz gazeteler, dergiler, medya araçları olduğu için son 150 yılın önemli siyasi ve toplumsal gelişmelerini de yeniden hatırlıyoruz." Öte yandan bütün bunlardan bağımsız Annette ve Peter Nobel koleksiyonunu görmek için bile gidilebilecek bir sergi Ve Şimdi İyi Haberler sergisi. Alberto Giacometti, Aleksandr Rodchenko, Andy Warhol, Andreas Gursky, Jenny Holzer, Bedri Baykam, Barbara Kruger, Christo, David Hockney, Dennis Hopper, Elmgreen&Dragset, Fernand Leger, Georges Braque, Henri Cartier-Bresson, Joseph Beuys, Özlem Günyol&Mustafa Kunt, Le Corbusier, Malevich, Man Ray, Mayakovski gibi önemli sanatçıların eserlerini bir arada görmek az buz şey değil çünkü.
