Afrika'nın zengin petrol ülkesi Libya, Muammer Kaddafi'nin "demir yumruk" yönetiminden kurtulduktan sonra da bir türlü huzura kavuşamadı. Kaddafi'nin 42 yıllık iktidarının NATO müdahalesi ile 2011'de bitmesinin ardından rakip siyasi otoritelerin neden olduğu istikrarsızlık, geçiş dönemindeki başarısızlıklar ve silahlı grupların yol açtığı şiddet nedeniyle ülke 7 yıldır ülkede istikrar sağlanamadı. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), çatışmaların sürdüğü başkent Trablus'ta 500 bin çocuğun doğrudan tehdit altında olduğunu, ülke genelinde de 2,6 milyon çocuğun yardıma muhtaç olduğunu duyurdu. "Çocukların milis saflarında silah altına alındığına" dikkat çekilen açıklamada, yarısı çocuk 25 bin kişinin çatışmalar sonucu yerinden edildiği kaydedildi.
OKULLAR AÇILAMIYOR
Su, gıda ve elektrik kıtlığı nedeniyle halkın zor durumda olduğuna ve ülkede bugüne kadar çoğu çocuklarda olmak üzere 500 kızamık vakası görüldüğüne işaret eden UNICEF, sağlık sisteminin uğradığı zarar sonucunda Libya'nın bir salgın tehdidiyle karşı karşıya olduğu uyarısı yaptı. UNICEF ayrıca, okul binalarının ailelere ev sahipliği yapması nedeniyle 3 Ekim olarak planlanan okulların açılış tarihinin de ertelenebileceğini aktardı.
GASP, ADAM KAÇIRMA, ÖLÜMLER...
Trablus'ta doğal kaynaklar için mücadele eden milisler arasındaki çatışmalarda 115 kişi öldü. Çatışmalar, Terhune Yedinci Tugayı'nın 26 Ağustos'ta başkenti "yolsuzluğa bulaşmış milislerden temizleme" gerekçesiyle başladı. Uluslararası meşruiyete sahip Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin çatısı altında güvenliği sağlayan milis grupları da Terhune Yedinci Tugayı ile çatışmalara girdi. Gruplar, "gasp, adam kaçırma, özel teşebbüsleri haraca bağlama" gibi yasa dışı faaliyetlerde bulunuyor.
DİĞER KRİZ GÖÇMENLER
Libya, yasa dışı yollarla Avrupa'ya geçmek isteyen Afrikalı düzensiz göçmenlerin kullandıkları en önemli geçiş noktaları arasında yer alıyor. Kaçakçılara para ödeyerek teknelere doluşan göçmenler Avrupa'ya gitmeye çalışıyor. Libya'ya geri dönmek zorunda kalan bazı göçmenlerin silahlı gruplarca kaçırılarak köle olarak satıldığı iddia ediliyor.
ÜLKE İKİYE BÖLÜNDÜ
Libya'da 2014'teki tartışmalı seçimlerin ardından Trablus ile doğuda Tobruk kentinde rakip siyasi otoriteler ortaya çıktı. Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH), BM aracılığıyla Aralık 2015'te imzalanan anlaşmanın sonucunda göreve geldi. UMH, başkentte bulunuyor. Doğuda ise Libya Ulusal Ordusu isimli silahlı gruba liderlik eden Halife Hafter ile birlikte Tobruk Temsilciler Meclisi yer alıyor. Hafter, tüm ülkenin kontrolünü eline alacağı bir yönetim arzuladığını saklamıyor. Trablus-Tobruk ayrımı ülkenin kurumları arasında çekişmeye yol açıyor.
BİRÇOK ÜLKENİN PARMAĞI VAR
Uzmanlar, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin Libya'da Halife Hafter'e sağladığı desteğin, hırslı generalin barış görüşmelerine yanaşmasını zorlaştırdığını dile getiriyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, iki rakip otoriteyi bir araya getirerek ateşkes konusunda anlaştıklarını duyurmuştu. Ancak ateşkes, sahada karşılık bulmadı. BM Libya Özel Temsilcisinin, Eylül 2017'de eylem planı da tutmadı. Libya'nın eski sömürgecisi İtalya ise ayrı bir konferansa ev sahipliği yapacağını duyurdu. Libya için gözler bir kez daha dünya liderlerini bir araya getiren BM Genel Kurulu'na çevrildi.
