Nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan bölge halkı, Hindistan vatandaşlarına, yerliler gibi mülk edinme, ikamet ve çalışma hakkı tanınmasının yolunu açan düzenlemenin bölgenin demografik yapısını değiştirme yönünde atılan bir adım olduğunu düşünüyor.
Eski Cammu Keşmir Barosu Başkanı avukat Zafer Şah, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yeni düzenlemenin "Cammu Keşmir'in siyasi, idari ve ekonomik kurumlarının aşamalı olarak ele geçirilmesinini yolunu açtığını" savundu.
Bölgenin özel statüsünü kaldıran anayasa değişikliğine karşı Hindistan Yüksek Mahkemesinde açılan davanın avukatlığını yürüten Şah, "Korkum, bu değişikliklerin geri döndürülmez hale geleceği. Bu yeni insan kitlesinin iktidara gelmesiyle Keşmirlilerin özerklik idealine yeni bir darbe vurulmuş olacak." dedi.
Şah, Hint merkezi yönetiminin, Yüksek Mahkemede görülen dava sonuçlanmadan böyle bir adım atmasının yanlış olduğunu vurguladı.
"DEMOGRAFİK İŞGAL BAŞLATILDI"
Eski Cammu Keşmir hükümetinde bakanlık yapan hukuk profesörü Şeyh Şevket de düzenlemenin geriye doğru uygulanması halinde halihazırda Cammu Keşmir'de yaşayan binlerce Hindistan vatandaşının kamu görevlerinde bulunma hakkı elde edeceğini belirtti.
Aynı durumun mülk edinme için de geçerli olduğuna dikkati çeken Şevket, "Küresel bir salgının insanları evlerine hapsettiği bir dönemde demografik işgal başlatıldı." ifadesini kullandı.
Şevket, söz konusu değişikliklerin özel statünün geri kazanılması halinde dahi geri çevrilemeyebileceğini öne sürerek, "Hindistan devleti, kamu aygıtını etkin şekilde ele geçiriyor. Bu en başta kamu çalışanları aracılığıyla yapılıyor." diye konuştu.
Bölgenin özel statüsünün kaldırılmasının ardından göz altına alınan yerel siyasetçiler arasında yer alan Şevket, aylarca hapiste alıkonulduktan sonra, anayasa değişikliği aleyhine yorum yapmaması şartıyla serbest bırakılmıştı.
"FAŞİZM TADI VERİYOR"
Keşmir Üniversitesinde İngiliz Dili profesörü olan ve bağımsızlık yanlısı aktivist Hamide Nayim de salgın nedeniyle zorunlu karantina uygulanan bir dönemde düzenleme yapılmasının "faşizm tadı verdiği" yorumunu yaptı.
Nayim, yeni tip koronavirüs salgınının zorunlu kıldığı karantina koşullarının, 8 aydır karantina altında yaşayan Keşmirlilerin haline karşı dünyayı duyarlı kılması gerektiğini vurgulayarak, "Bu bir kıyamet savaşı, bizim müstakil bir Müslüman etnik grup olarak hayatta kalabilmek için son savaşımız. Tarih bu dönemeçte duruma müdahale etmeyen dünyayı unutmayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
YEREL SİYASİ PARTİLER DE DÜZENLEMEYE KARŞI
Öte yandan bölgede faaliyet gösteren siyasi partiler de düzenlemeye karşı görüş belirtti.
Cammu Keşmir'in eski eyalet statüsünün geri verilmesini, toprak ve geçim haklarının korunmasını savunan yeni kurulan Apni Partisinin Genel Başkanı Eltaf Buhari, basına yaptığı açıklamada, düzenlemenin zamanlamasının şaşırtıcı olduğunu belirterek, "Bu, halkın umut ve beklentilerini hesaba katmayan, bürokratik düzeydeki alelade bir tasarruftur." dedi.
Bölgenin 1953 öncesi özerkliğe dönmesini savunan Ulusal Konferans Partisinin konuyla ilgili yaptığı yazılı açıklamada ise düzenleme "kötü bir şaka" olarak nitelendirilerek, "Bunun sonucu olabilecek demografik değişiklikler kaygı yaratmaktadır." ifadesi yer aldı.
Bir zamanlar iktidardaki Hindistan Halk Partisinin (BJP) müttefiki olan Halk Konferansı Partisi de yayımladığı yazılı açıklamada, "Hükümet yanlış bir yola girmiştir ve yanlışları düzeltmek yerine 'Cammu Keşmir ve halkı için en iyisini biz biliriz' düşüncesinin yanılsamasına kapılmış görünmektedir." değerlendirmesine yer verildi.
ÖZEL STATÜNÜN KALDIRILMASI
Hindistan, 5 Ağustos'ta kabul ettiği anayasa değişikliği ile Cammu Keşmir'in özel statüsünü kaldırmış, eyalet yönetimini lağvederek bölgeyi merkeze bağlı iki ayrı Birlik Toprağı'na ayırmıştı.
Anayasa değişikliğinden önce Hint merkezi yönetimine bağlı eyalet olan Cammu Keşmir'in kendi anayasası, bayrağı ve kendi yasalarını yapma hakkı olan özel bir statüsü bulunuyordu. Değişikliklikten önce bölgede kamu görevlerinde bulunma, toprak ve mülk sahibi olma hakkı yalnızca 1954'ten önce bölgede doğmuş "yerli" kişilere tanınıyordu.
"YERLİLİK" DÜZENLEMESİ
Cammu Keşmir'de 15 yıl yaşamış Hindistan vatandaşlarına "yerli" statüsü tanınarak bölgede toprak edinme, ikamet ve çalışma hakkı verilmesini öngören düzenleme salı günü Resmi Gazete'de yayımlanmıştı.
Devlet destekli göçmenler ve bu statüde devlet dairelerinde en az 10 yıl çalışmış Hindistan vatandaşları ve onların aileleri de düzenleme kapsamına alınıyor.
