Koronavirüs salgını teknoloji şirketlerini de oldukça etkiledi. Salgından dolayı Apple, Google başta olmak üzere birçok isim çalışma takviminde değişiklikler yaptı. Ayrıca salgınla mücadeleye ve bilim dünyasına destek olmak için önemli adımlar attılar. Apple ve Google, iOS ve Android işletim sistemleri için COVID-19 takip sistemi projesine başladı. Yeni sistem kullanıcıların Bluetooth Low Energy (BLE) ve sağlık örgütleri tarafından onaylanmış uygulamalar aracılığıyla veri paylaşmalarını sağlayacak.
Yeni sistem, kısa mesafeli Bluetooth iletişimini gönüllü bir temas takip şebekesi oluşturmak amacıyla kullanacak. Böylece birbiriyle yakın mesafede olan telefonlardaki veriler birlikte kullanılacak. Halk sağılığı yetkililerinin resmi uygulamaları, bu verilere erişebilecek ve bu uygulamayı indiren kullanıcılar kendilerine COVID-19 teşhisi konulduğunda bunu bildirebilecek. Sistem, aynı zamanda enfekte olmuş biriyle yakın temasta bulunması durumunda kullanıcıya uyarı verecek.
Apple ve Google'ın iOS ve Android API'lerini mayıs ayının ortasında dolaşıma sokacağı ve halk sağlığı uygulamalarının bunları kullanabileceği belirtiliyor. Bu aşamada kullanıcılar temas takibine katılabilmek için bir uygulama indirmek zorunda olacaklar ve bu durumun sistemin benimsenmesini sınırlayacağı düşünülüyor. Sonraki aylardaysa iki şirket işletim sisteminin arka planında çalışan bir takip sistemi özelliği üzerinde çalışmaya başlayacak. Böylece bir iOS ya da Android telefona sahip herkes bu özelliği kullanabilecek.
TELEFON VERİLERİNİN TAKİBİ TARTIŞMALAR DA BAŞLATTI
Temas takibinin COVID-19'u kontrol altına almada en umut vadeden çözümlerden biri olduğu iddia ediliyor. Bu takipte koronavirüsle enfekte olmuş birinin kim ya da kimlerle temas ettiği tespit edilmeye ve yeni temasların önüne geçilmeye çalışılıyor ancak dijital gözetim teknolojilerinin kullanılıyor olması, hem gizlilik hem de etkinlik sorunlarını gündeme getiriyor. ABD'de sivil toplum örgütleri, telefon verileriyle kullanıcıları takip etmenin yarattığı endişelerini dillendiriyor.
GPS verisini kullanmak gibi yöntemlerden farklı olarak Bluetooth planının insanların fiziksel konumlarını takip etmediği vurgulanıyor. Bu sistem, temel olarak yakındaki başka telefonların sinyallerini alıyor ve onların bağlantılarını bir veritabanında saklıyor. Bir kişiye COVID-19 tanısı konursa o kişi uygulamayı bundan haberdar ediyor ve kişinin yakınında bulunan telefonlara duruma ilişkin uyarı gidiyor.
Sistem, aynı zamanda kullanan kişilerin kimliğinin de gizli kalmasını sağlıyor. Uygulama, Bluetooth üzerinden bilgi gönderirken statik bir anahtar yerine anonim bir anahtar yayını yapıyor ve bu anahtarlar gizliliği korumak için 15 dakikada bir çevrime giriyor. Bununla birlikte sistemin yine de bazı zayıflıklara sahip olduğu düşünülüyor. Örneğin COVID-19 teşhisi konan bir kişiyle aynı ortamı paylaşmamasına rağmen bir kişiye yanlışlıkla uyarı gidebilir.
Yine bu sistem, birinin olası bir virüs karşılaşmasına ne kadar maruz kaldığına ilişkin farkları tespit edemeyebilir. Sistem, bağlantıların sorunlu olduğu bölgelerde etkili olmayabilir. Her durumda yeni sistemin eski takip yöntemlerinin yerini alması beklenmiyor. (Webtekno)
