Son dakika haberler... Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA'dan devasa göktaşı uyarısı geldi. Uzaydaki ve Güneş Sistemi'ndeki araştırmalarına hız kesmeden devam eden NASA, geçtiğimiz günlerde Mars'a sorunsuz iniş yapan Perseverance ile Kızıl Gezegen'de su geçmişi olan Jezero Krateri'nde yaşama dair izler arayacak. Dünya bu haberi konuşurken NASA'dan korkutan bir açıklama geldi. Devasa bir göktaşı Dünya'ya yaklaşıyor. Türkiye Uzay Ajansı Uzay Bilimleri Daire Başkanı Prof. Dr. İbrahim Küçük, tehlikeli gelişmeyi A Haber'de yorumladı.
NASA duyurdu: Stadyum büyüklüğünde bir asteroid dünyaya yaklaşıyor | Video
İşte Prof. Dr. İbrahim Küçük'ün açıklamaları...
BU KAVRAMLAR KARIŞTIRILIYOR
"Yüzey sistemimiz içerisinde asteroid olarak tabir ettiğimiz oluşumlar, Mars ve Jupiter arasında yer alıyorlar. Dünya'nın daha doğrusu gök cisimlerini kütlelerine bağlı olarak kütle çekim etkisi var. O nedenle bu gök cisimlerinin, dünyanın kütlesinden küçük olduğu için dünyaya çarpma potansiyel etkisi olduğu bilinen bir gerçek. Ama eğer bir meteor, daha doğrusu bir asteroid parçası dünya atmosferinden içeri girer ve yere düşerse biz ona 'göktaşı' diyoruz.Bu kavramlar çok karıştırılıyor. NASA'nın potansiyel tehlike yaratan asteroidler ile ilgili bir takip sistemi var bu devamlı takip ediliyor. "
YAKINLAŞIP UZAKLAŞIYORLAR
Dünya'nın Güneş etrafındaki dolanma yörüngesi de bir eliptik dönüştür, bunlar da bir eliptik dönüş gerçekleştirirken yakınlaşıp uzaklaşıyorlar. Eğer Güneş ile Dünya arasındaki uzaklığa 1 dersek bu 150 milyon kilometreye tekabül ediyor. Birden büyük olanlar var, bunlara Amorlar deniyor, Apollolar, Ateller ve Atelaslar var. Bütün bunlar dikkate alınarak, yörünge hesapları yapılarak Dünya'ya potansiyel çarpma oranları belirleniyor.
DÜNYA'YA BİR METEOR YAĞMURU ŞEKLİNDE DÜŞEBİLİR Mİ?
"Dünya'nın oluşum yaşına bakarsanız, Güneş sisteminin oluşum yaşı, yaklaşık 4,6 milyar yıldır. Biz bu süreçleri gezegenlerin oluşum süreçlerini bu şekilde gerçekleştirdik zaten. Ay'ın oluşumu da benzer şekildedir. Bu olasılıklar var. Şimdi ne mutlu bir ki atmosfer gibi bir kalkanımız var. Bu kalkan çok önemli bir görev yerine getiriyor. Atmosfere giren cisimler burada tamemen yanabilir ve sadece bir kısmı aşağıya düşebilir. Bunun çok sayıda örnekleri var. Türkiye'de de örnekleri var."
Prof, Dr. İbrahim Küçük açıklamalarına şu şekilde devam etti. "ABD'de ve Rusya'da çok büyük çukurlar açmış örnekleri de söz konusu. Ancak şu anda ben bunun Dünya'ya çarpma noktasında olduklarını düşünmüyorum. Çünkü aradaki mesafe o kadar büyük ki kütle çekim etkisiyle bu bir şekilde bizi sıyırıp geçecektir. Bir tehlike arz etmeyecektir ancak bunun hiçbir zaman olmayacağını söyleyemeyiz.Bu nedenle bizler buna karşı önlem almakla mükellefiz. "
Daily Express'in haberine göre 2020 XU6 ismindeki bir asteroid, Dünya'ya yakın bir mesafeden geçecek. Gök cisminin boyutunun ise 222 metre olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, 2020 XU6'nın Dünya ve Ay arasındaki mesafenin 10 katından daha fazla yakınlaşacağını açıkladı. Uzmanlar asteroidin, Dünya'nın yaklaşık 4 milyon km uzağından geçeceğini söylüyor.
Gezegenimiz ve Ay arasındaki mesafe LD (Lunar Distance) olarak bilinir ve 380 bin km'den fazladır.
2020 XU6 asteroidi 10.7 LD'lik mesafeyle geçiş yapacak. Bazı uzmanlar bu mesafenin asteroidin 'Dünya'ya yakın bir nesne' (NEO/Near Earth object) olarak kabul edilmesi için yeterli olduğunu düşünüyor.
Bununla birlikte NASA'nın asteroidi 'potansiyel olarak tehlikeli' şekilde sınıflandırdığı da ortaya çıktı. Yapılan gözlemler, dev uzay kayasının güvenli bir mesafeden geçeceğini ortaya koyuyor. Potansiyel olarak tehlikeli sınıflandırması, asteroidin Güneş Sistemi'nin geleceğinde Dünya'ya çarpabileceğini işaret ediyor. Bu olay belki yüzyıllar sonra binlerce yıl sonra gerçekleşebilir.
Güneş Sistemi'ndeki diğer gök cisimlerinin çekim kuvvetleri dahil olmak üzere, asteroidin veya başka asteroidlerin izlediği yolu etkileyebilecek birkaç bilinmeyen faktör var.
NASA yaptığı açıklamada, "Potansiyel olarak tehlikeli asteroid tanımı, bir asteroidin Dünya'yı tehdit edici şekilde yaklaşmasına göre belirleniyor. Bunu ölçen belirli parametreler var.
Bazen asteroidlerin izlediği rota gezegenlerin yerçekimsel kuvvetinden etkilenir. Bu da rotalarının değişmesine neden olabilir.
Bilim insanları daha önceki çarpışmalardan kaynaklanan sebeple uzay boşluğunda başıboş dolanan asteroidlerin veya parçalarının geçmişte Dünya'ya çarpmış olduğunu düşünüyor" dedi.
Yarkovsky etkisi olarak bilinen bir kuvvet de asteroidlerin rotasından sapmasına neden olabilir. 2003 yılında Rus mühendis I.O. Yarkovsky'nin keşfettiği etki şu anlama geliyor: Asteroidler uzayda ilerledikleri süre içinde Güneş'ten emdikleri enerjiyi ısı olarak geri yansıtıyor. Bu da asteroidin yörüngesinde değişikliğe neden olabiliyor.
