Çin'e ait Long March 5B tipi roketin kontrolden çıkması, dünyayı alarma geçirdi. Roketin parçalarının yerleşim alanlarına özellikle de büyükşehirlere düşmesinden endişe ediliyor. Türkiye ve özellikle İstanbul ile Ankara'nın da olasılıklar dahilinde olduğu ifade ediliyor. ABD Savunma Bakanlığı sözcülerinden Mice Howard, roket kalıntılarının 8 Mayıs'ta düşmesini beklediklerini ancak nereye düşeceğinin, gezegene inmesine saatler kala tahmin edilebileceğini söylemişti.
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Astrofizik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Hüseyin Esenoğlu konuyla ilgili sabah.com.tr'ye değerlendirmelerde bulundu.
"BUNLAR ARKA ARKAYA GELİNCE İLGİNÇ OLDU"
Hasan Hüseyin Esenoğlu ilk olarak; "Yeni bir haber. Geçtiğimiz günlerde başladı. Daha önce de başka bir haber vardı. 'Gelecekte bir göktaşı dünyaya çarparsa bunun içerisinde Türkiye'de gözüküyor' Bunun da bir simülasyonu yapıldı. Bunlar arkaya arkaya gelince ilginç oldu." dedi.
ÇİN'İN HEDEFİNE DİKKAT ÇEKTİ
Hasan Hüseyin Esenoğlu, Çin'in Uluslararası Uzay İstasyonu gibi bir istasyon kurmayı hedeflediğini belirterek, roketin şu an dünya etrafında turladığını belirtti. Esenoğlu istasyonlardaki araştırmalara vurgu yaparak, "Bilimin en uç şartlarındaki durumların deneyleri yapılıyor. Mars'a gidilirse oradaki canlı yaşamı nasıl olur? benzeri soruların cevapları bulunmaya çalışılıyor" sözlerini kullandı.
Esenoğlu, "Çin de yeni bir uzay istasyonu kurmak istiyordu. Bir uzay istasyonu planlaması var Çin'in. Bunu yaparken de modülü taşıyan roket, eski teknolojiye sahip... Yeni nesil değil. İlk olarak başarılı yükseltidi, ancak daha sonra birleşmede bir sıkıntı oldu. Orada bir müdahele yapmak için; roket motorları ile ilgili ya da yön değiştirme müdahalesinde kullanılacak bir sprey gibi - püskürtme donanımı olmadığı için serbest kaldı" ifadelerini kullandı.
"EN SON HIZ İLE SERBEST KALDI"
Esenoğlu, "Dünyanın çekimine doğru kendi sahip olduğu en son hız ile serbest kaldı. Sürekli dönüyor. Baya bir hızlı. Bir süre sonra mutlaka dünyanın çekimine tabii olacak. Burada problem kütlesinin büyük olması. Tabi bir de serbest mayın gibi bir durum var. Şunu söyleyebilirim: Dünyamızın 4'te 3'ü sularla kaplı. "Karaya mı düşer? Okyanusa mı düşer?" Suya düşme olasılığının da yüksek olduğunu söylebilirim. Karaya düşme olasılığı düşük." diye konuştu.
Esenoğlu şunları söyledi:
"ERKEN UYARI YAPILABİLİR"
"Müdahale etmek mümkün değil, düşmeye yakın saatlerde nereye düşeceğinin ayrıntılı ölçümlemesi mümkün yörünge hesabı ile. Riskin büyük olduğu yerlerde hemen erken uyarı ile orada bir yaşam, tehlikeli bir durum varsa onları bertaraf etme zamanı kalabilir.
İstanbul Üniversitesi (İÜ) Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü Astrofizik Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hasan Hüseyin Esenoğlu
"BÜYÜKŞEHİRLER TEHLİKEDE OLUR"
Her an nereye düşeceği belli değil. Çünkü dünyamız tam küre değil. Çekim etkisi farklı. Bu da her an her saniye nereye düşeceğini etkiler. Kıtalara düşerse büyükşehirler de tehlikede olur. Büyük bir olasılıkla okyanusa düşer. Tabii oradan kopan küçük parçalar kurşun etkisi de yapabilir. Sonuçta bir serbest düşme var. Risk sıfır diyemeyiz. Tabii dehşete de düşmemek lazım."
LONG MARCH 5B 29 NİSAN'DA UZAYA FIRLATILMIŞTI
Çin Uzay İstasyonu'nun ilk parçası ve çekirdek modülü Tienhı'yı (Gök Uyumu) uzaya taşımak için Long March-5B roketi 29 Nisan'da uzaya fırlatılmıştı. Fırlatılmanın ardından Tianhı modülü roketten ayrılarak planlanan yörüngesine girmişti. Roketin ana gövdesinin de Dünya'da önceden planlanan bir noktaya inmesi gerekiyordu.
Fırlatmayı Çin Başbakanı Li Kıçiang ve devlet erkanı başkent Pekin'deki bir merkezden izlerken, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Vınçang Uydu Fırlatma Merkezi personeline tebrik mesajı göndermişti.
