Mersin'de yaşayan 20 yaşındaki down sendromlu İmge Gülsün çok özel yeteneklerine rağmen ilgili mevzuattaki bir madde nedeniyle yükseköğretimdeki eğitim hakkından mahrum kaldı. Robotik kodlama yapan, yazılımda ve resimde harikalar yaratan İmge, 'mutlaka geçer' denilen özel yetenek sınavına gireceği gün tüm emeklerinin boşa gittiği gerçeğiyle karşılaştı. İmge'nin lise diplomasındaki bir detay bütün hayalleri boşa çıkardı. MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği gereğince bu öğrencilere lise diploması veriliyordu ancak bu diploma yükseköğretime girme hakkı tanımıyordu. Şerhli diploma olarak bilinen ve yönetmelikte EK-8 olarak tanımlanan Özel Eğitim Meslek Okulu Diploması, YÖK'ün düzenlemelerine rağmen öğrencilerin üniversiteye girmesine engel oluyor.
YKS'YE BİLE GİRDİ
İmge, liseyi Yahya Günsür Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bünyesinde açılan Özel Eğitim Meslek Okulu'nda bilişim alanında okudu. Her yıl akranları gibi karne aldı. Çok da başarılıydı. Kodlama yapabiliyor, yazılımda harikalar yaratıyordu. Lise son sınıfta staj bile yaptı. Birçok down sendromlu çocuk gibi o da resim ve müzik alanlarında oldukça yetenekliydi. Ailesi bu yeteneğini fark edince İmge'nin üniversitede de okumasını istedi. Yükseköğretim Kurulu birkaç yıl önce bir yasal düzenleme yaparak engelli öğrencilerin üniversitelerin özel yetenekle kabul ettiği güzel sanatlar fakültelerine girebilmelerinin yolunu açmıştı.
SON ANDA ORTAYA ÇIKTI
Aile İmge'ye 1 yıl boyunca özel ders de aldırdı. İmge 2019'da gözetmen eşliğinde Yükseköğretim Kurumları Sınavı'na (YKS) girdi. Özel yetenek sınavlarına girebilmesi için gereken koşulları yerine getirdi. Resimleri o kadar başarılıydı ki Mersin Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi'ndeki akademisyenler "Özel yetenek sınavını mutlaka geçer" diyerek aileyi ümitlendirdi. Ancak İmge ve ailesi özel yetenek sınavına başvurmak için üniversitenin kapısına gittiğinde tüm emeklerinin boşa gittiği gerçeğiyle karşılaştı. İmge'nin lise diplomasındaki bir detay bütün hayalleri boşa çıkardı. Milli Eğitim Bakanlığı'nın (MEB) Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği gereğince bu öğrencilere lise diploması veriliyordu ancak bu diploma yükseköğretime girme hakkı tanımıyordu. Şerhli diploma olarak bilinen ve yönetmelikte EK-8 olarak tanımlanan Özel Eğitim Meslek Okulu Diploması, YÖK'ün düzenlemelerine rağmen öğrencilerin üniversiteye girmesine engel oluyor.
KİŞİSEL SERGİ AÇTI
İmge resim ve müzik alanlarında o kadar başarılıydı ki Mersin'de bir alışveriş merkezinde kişisel açtı. Mersin Üniversitesi tarafından düzenlenen bir yarışmada yaptığı 2 resme başarı belgesi verildi. Kızının eğitimine devam edebilmesi için adeta bir hukuk savaşı veren anne Ayşe Gülsün "Kabiliyetini görünce 3 yıl boyunca özel dersler aldırdık. Ben bile bu kadar başarılı olabileceğini tahmin edememiştim. YÖK'ün tanıdığı haktan yararlanmak istedik. Üniversite sınavına girdi. O zamana kadar kimse bu şerhli diploma konusundan bahsetmedi. Böyle bir engel varsa üniversite sınavına nasıl kabul edildi? Benzer durum bir velimizin daha başına geldi. Uğur Ay isimli genç de kızımla aynı diplomaya sahip. Aynı okuldan mezun oldular. O da çok başarılıydı. Ama EK-8 mağduru oldu" dedi. İlgili makamlarla yazışmalarla yaptıklarını anlatan anne Ayşe Gülsün "Ancak maalesef bir sonuç alamadık. Kızımın da Uğur'un da 1 yılı boşa gitti. Bu çocuklar ilk mezunlar. Onlar gibi onlarca çocuk var Türkiye'de" dedi.
YÖNETMELİK NE DİYOR?
MEB'in Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği'nin 32'inci maddesi 3'üncü fıkrasının "m" bendinde şöyle deniyor:
Öğrencilere mezun olduklarında Özel Eğitim Meslek Okulu Diploması (EK-8) düzenlenir. Bu diploma, özel eğitim meslek okulu mezunu olan bireylere yükseköğretime devam etme ve bağımsız iş yeri açma hakkı sağlamaz. Ancak, bireylerin kamuda bir işte istihdam edilmesi durumunda bu diploma bireylerin meslek lisesi mezunlarına tanınan özlük haklarından yararlanmalarını sağlar.
