Doğu Avrupa'da Hazarlar'ın zamanla gücünü yitirmesi ile doğuda yine bir kavim Peçenekler belirmiştir. Arap kaynaklarında Becanâk Bizans kaynaklarında Patzinakhitai olarak kaydedilen Peçenek boyu, Hristiyanlığı benimsemiş ve Roma ile ilişkiler kurmuştur.
PEÇENEKLER TÜRK MÜ?
Peçenekler Asya'dan kopan bir Türk boyudur. Daha sonra Avrupa'ya ilerlemişlerdir. Oğuzların Üç-ok koluna mensupturlar. İslam kaynaklarından elde edilen bilgilere göre "Peçeneke, Beçeneké olan boyun adı, "iyi çalışır, gayret gösterir" anlamlarına gelmektedir. Gerçek yurtları Orta Asya'da, Seyhun (Siriderya) ile İdil (Volga) nehirleri arasındadır.
PEÇENEKLER KİMDİR?
Peçenekler Göktürk Devleti döneminde var olan oğuz boyudur. Peçenekler Orta Asya'dan Avrupa'ya göç edişi ile tarihte etkili olmuş ancak devlet kuramamış Türk halklarından birisidir. Özellikle Bizans ile yakınlıklarıyla tarihte adı geçmiştir.
Konar-göçer yaşam tarzları nedeni ile belli bir coğrafyada sabit kalamamış ve göç dalgası onları ortalama 50 yıl içinde Hazar Denizi'ne kadar sürüklemiştir. Oğuzların baskıları sonucu mağlup olmayan Peçenekler oldukça kalabalık bir boya sahiptiler.
Oğuz saldırılarının üstesinden gelemediklerinden daha uzak coğrafyalara ulaşmak için zaman zaman göç hareketleri başlatmış ve yönlerini değiştirmişlerdir.
PEÇENEKLER NEREDE KURULDU?
Peçenekler Orta Asya'da kurulmuş olup yaşadıkları ilk bölge Sriderya ile Volga nehirleri arasındadır. Göktürk Döneminde Oğuzların 19. Boyu olarak anavatanlarında yaşamışlardır. Daha sonra Göktürk Devleti yıkılmış ve Hazar Kağanlığı ile yeni Oğuz Devleti'nin baskılarına yenik düşerek ana vatanlarından batıya göçleri başlamıştır.
Bu göçleri Karadeniz'in kuzeyinden Balkanlar'a kadar devam etmiştir. 11. Yüzyıla kadar Urallar ile Volga Nehri civarında, Güney Doğu'da ve Balkanlar'da yaşamlarını sürdürmüşlerdir. 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesinde Büyük Selçuklu Devletine karşı Bizans'ın tarafında yer almışlardır. İlerleyen dönemlerde Büyük Selçuklu tarafına geçmiş olan Peçenekler, Büyük Selçuklu Devleti'nin bu savaşı kazanmalarında etkili olmuştur.
PEÇENEKLER İSTANBUL'U KUŞATTI MI?
Peçenekler İstanbul'u ilk defa Hazarlar ve Ruslar ile 941 yılında kuşatmıştır. Ardından 1090-1091 yılları arasında gerçekleşen 2. kuşatmada İstanbul surlarının eşiğine gelmiş ve Selçuklular ile anlaşma sağlayarak İstanbul'u denizden kuşatmışlardır. Ancak ilk kuşatmada Bizans İmparatorluğu'nun kuşatmayı püskürtmesi diğer kuşatma da ise Bizans İmparatoru'nun yardımına Kumanlar'ın gelmesi ile püskürtülme gerçekleşmiştir.
PEÇENEKLERİN ÖZELLİKLERİ
PEÇENEKLERİN TÜRK TARİHİNDEKİ ÖNEMİ
Peçenekler tarihte pek çok savaşlara katılmıştır. Bunlardan en önemlisi Türk tarihinin kaderinin değişmesini sağlayan 1071 Malazgirt savaşıdır. Bizanslılar ile beraber hareket etmişler ve onlara teklif edilen ücreti kabul ederek Bizans saflarında yer almışlardır. Savaşacağı ordunun Türk olduklarını öğrendiklerinde teklifleri geri çevirerek Bizans'a yöneldiler.
Alparslan komutasındaki ordu Malazgirt Savaşını zaferle sonlandırmıştır. Eğer Peçenekler Bizanslılar ile beraber hareket etmiş olsaydı savaş kaybedilip topraklar geri verilecekti. Bugünün toprak dağılım farklı olup dönemin Osmanlı devletinin kaderi bile değişebilirdi.
