Helenistik Dönem nedir? Helenistik Dönem krallıkları ve özellikleri nelerdir?

Milattan önce 333 yılında İssus adıyla anılan savaşta; Persler Büyük İskender karşısında yenilgi almıştır. İssus savaşının ardından Anadolu topraklarının büyük bir kısmı Makedonya Krallığı'nın bünyesi altına girmiştir. Helenistik Çağ, Anadolu'yu sanatsal ve kültürel boyutta geliştirmiştir. Helenistik Çağ, Batı ve Doğu kültür ve inançlarının sentezlendiği bir dönemdir. Milattan önce 323 yılında Büyük İskender'in vefatı üzerine Anadolu'da yeni bir süreç başlamıştır. Bu dönemde, Büyük İskender'in yerine geçen kişiler İmparatorluğun bütünlüğünü sağlayamamış ve imparatorlukların bölünerek dağılmasına neden olmuştur.

HELENİSTİK DÖNEM NEDİR?

Helenistik dönem tarihi milattan önce 4.yüzyıl ile milattan önce 146 yılları arasına dayanmaktadır. Helen şehirlerini kurtarıp Perslerden intikam almak amacıyla Büyük İskender'in seferleri başlamıştır. Büyük İskender istilalarıyla başlayan Helenistik dönem, Antik Dünya'da Grek etkisinin hat safhaya ulaştığı bir dönemdir. Grek etkisi dönemi zamanla yerini Klasik Grek Dönemine bırakmıştır. Helenistik dönemin gelmesinin ardından, Klasik Grek egemenliğinde bulunan bölgeler, Roma Cumhuriyeti hakimiyeti altına girmiştir. Klasik Grek egemenliğinin din, sanat ve kültürel özellikleri Roma hakimiyetini etkilemiştir.

Grekçe ve Latince dillerinin konuşulduğu Helenistik Dönem bazen, Klasik Grek Uygarlığını gerileten ve çöküşüne sebep olan dönem olarak kabul görür. Başka bir boyuttan ise Klasik Grek Uygarlığı ve Roma Uygarlığı arasında geçiş dönemi olarak nitelendirilir. Büyük İskender, Pers İmparatorluğu'nun yenilgisine uğrayınca Helenistik dönem krallıkları; Makedonya Krallığı'na bağlı olan yeni krallıklar şeklinde kurulmuştur. Kurulan yeni krallıklarla beraber Klasik Grek uygarlığının kültürü ve dili farklı topraklara taşındı. Helenistik dönem özelliklerinin başında kaynaştırıcı güç olması gelmektedir. Helenistik Dönem; Antik Grek uygarlığı ile Orta Doğu, Yakın Doğu ve Güneybatı Asya'nın kaynaşmasına sebep olmuştur.

HELENİSTİK DÖNEM KRALLIKLARI

Ptolemy I Soter'in krallığı, Kassandros'in krallığı, Lysimakhos'un krallığı, I. Selevkos Nikator'un krallığı, Epir, Kartaca, Roma Cumhuriyeti ve Grek kolonileri tarihi araştırmalar sonucunda Helenistik dönem krallıkları olarak kabul görmüştür.

HELENİSTİK DÖNEM ÖZELLİKLERİ

• Helenistik dönemde sınırlar genişletilmiştir.
• Helenistik dönemde sanat alanında köklü değişimler gözlemlenmiştir.
• Sanatçılar yetiştirme amacıyla eğitim kurumları ve okullar bu dönemde açılmıştır.
• İskender döneminin ortak para birimine drahmi adı verilir.
• Büyük İskender döneminin ortak dili ise Koine Yunancas'tır.
• Grek şehir devletleri sikke basan örgütler kurulmuştur ve sikkeler propaganda amacıyla kullanılmıştır.
• Ortak dil ve ortak para birimi Helenistik dönemin ekonomisinde canlandırıcı etki yaratmıştır.
• Mısır İskenderiye gibi Metropol şehirler oluşturulmuş ve Helenistik döneme, dünya ticareti için hacim kazandırılmıştır.
• Doğu ile Batının sentezini yaymayı amaçlayan Helenistik dönemde evrensel devlet anlayışı kabul görmüştür.
• Baskı ortamının kalkması ve düşüncenin gelişmesiyle birlikte Helenistik dönemde çeşitli akımlar ortaya çıkmıştır.
• Marsyas ve İskitli, Kaz Boğan Çocuk gibi şiddet içerikli heykeller bu dönemde yapılmaya başlanmıştır.
• Helenistik dönemde sikkeler düz ve yassı formda basılıyordu.
• Bire bir insan yüz hatlarının heykelleştirildiği bu dönemde Filozofların heykelleri yapılmıştır.
• Athena Parthenos ve Bryaksis'in Apollonu, Klasik Çağ heykellerine örnek olarak verilebilir.
• Eski medeniyetlerde Tanrı ve Tanrıça adına yapılan tapınaklar, Helenistik dönemde Kral ve ailesi için inşa edilmiştir.
• Helenistik dönemde krallara, Tanrı ve Tanrıçanın sıfatları verilmeye başlanmıştır.
• Yunan şehirleri bağımsızlıklarını bu dönemde kazanmıştır.