İslam dini, giysi ve beden temizliğini buyurduğu gibi gönül ve kalp temizliğini de emretmiştir. Giysi ve beden temizliği vücudumuz ve kıyafetlerimizin kirden arınmasını ifade eder ve bu maddi temizliği içerir. Bununla birlikte İslam dininde daha da önemli bir noktada olan manevi temizlik, kin ve haset duygularından arınma ve kötü ve çirkin düşüncelerden uzak durmayı gerektirir. Manevi temizliğe sahip olmak zordur, ancak Müslüman bir bireyin güzel ahlaka sahip olması gerekir. Peygamber Efendimiz bir hadisinde " Temizlik imanın yarısıdır" diyerek temizliğin önemini ifade etmiş ve temizlik konusunda davranışları ile de her zaman Müslümanlara örnek olmuştur. Temizlikle ilgili daha birçok hadis ve ayet insanlığa bildirilmiştir. İşte ayet ve hadisler ile temizliğin İslam dinindeki yeri…
İSLAM DİNİ VE TEMİZLİK
İslam dini, temizliğe önem vermesinin yanında, bu durumu bazı ibadetlerin kesin şartı olarak ortaya koymuştur. Bir hadiste Peygamber Efendimiz şu şekilde buyurmuştur: "Namazın anahtarı taharet, başlangıcı tekbir, tamamlayıcısı da selamdır." Temizliğe önem vermek birçok ibadetin vazgeçilmez şartı olduğu gibi, afiyet ve sıhhatinde önemli bir parçası olduğu bu hadiste belirtilmiştir. Maddi ve manevi olarak beden ve kalp temizliğinin birleşimi ile gerçek bir Müslüman olunabileceği bilinmelidir.
İslam dininde temizlik, bireyin günahlardan ve haramdan kaçınması ve bedenini, elbisesini ve çevresini temiz tutması anlamına gelmektedir. Hayatın her alanında son derece önemli olan temizlik konusunda farklı ayet ve hadisler bulunmaktadır. Abdest ve gusül temizliğin kademesidir. Diğer bir kademe ise bireyin yalan, haram, gıybet, haset, kibir gibi kötü duygulardan kaçınmasıdır. Müslümanların bu kademelerden aşama aşama geçerek arınması ve Allah'ın huzuruna temiz ve arınık çıkması oldukça önemlidir.
AYET VE HADİSLER İLE TEMİZLİĞİN İSLAM DİNİNDEKİ YERİ
Kur'an-ı Kerim'de çevrenin ve ibadet yerinin temizliği ile alakalı bazı hadis ve ayetler bulunmaktadır. Maddi temizlik ise İslam dininin en önemli unsurlarından biridir. Allah Teâlâ bazı durumlarda Müslümanlara abdestin yanı sıra boy abdesti almalarını emrederek şu şekilde buyurmuştur;
"Ey iman edenler! Namaza durmak istediğiniz zaman yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi yıkayın, başınızı meshedin ve ayaklarınız da topuklara kadar yıkayın. Eğer cünüp iseniz tam temizlenin" (el-Mâide, 5/6).
Hz. Muhammed (s.a.v) en az haftada bir defa bedenin tamamen yıkamasını ve tüm kir ve pis kokulardan arındırılması konusunda tavsiyelerde bulunmuştur.
"Ona tertemiz olanlardan başkası el sürmesin" (el- Vakıa. 56/79) ayetin de Kur'an'ın yalnızca abdest alınarak okunabileceğini ifade edilmektedir. Ayrıca namaz kılmak için abdest alınması ve bazı özel durumlarda da boy abdestinin alınmasının gerekli olması kısaca Müslümanların genel olarak temiz olması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Yemekten önce ve sonra el yıkamak yemeğe bereket getirir" (Tirmizi, Et'ime, 29)
Misvak kullanın, çünkü misvak ağzı temizler" ( Buhari, Savm, 27)
Yemeğe başlamadan temizlenmenin gerektiği ve ağız ve diş temizliğinin önemi yukarıdaki bu iki ayette vurgulanmıştır.
Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur;
"Ey iman edenler! Allah'ın size halel kıldığı güzel ve temiz şeyleri haram etmeyin, sınırı aşmayın. Çünkü Allah, sınırı aşanları sevmez. Allah'ın size verdiği rızıklardan helal ve temiz olarak yiyin ve inandığınız Allah'tan korkun" el-Mâide, 5/87-88)
Bu ayet ile yenilen ve içilenlerin temizlenmesi gerektiği aksi takdirde kiri giderilmemiş gıdaların insan vücudu için tehlike oluşturabileceğinden, sonuç olarak ise hastalıklara davetiye çıkabileceğinden söz edilmiştir.
"Biz Kâbe'yi insanlar için toplanıp sevap kazanma yeri ve emniyetli bir mekân kıldık. Öyleyse siz de İbrahim'in makamını namazgah edinin. Zaten İbrahim'le İsmail'de: Tavaf edenler, ibadet kastıyla orada kalanlar, rükü ve secde edenler için evimi tertemiz tutun" diye emretmiştik (Bakara/125)
"Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz ve helal olanlarından yiyin! Eğer yalnız Allah'a kulluk ediyorsanız O'na şükredin!" (Bakara/172)
"Allah böylece murdar olanı temiz olandan ayırır, sonra murdar olanları birbiri üstüne yığıp, hepsini bir balya haline getirir ve ardından cehenneme doldurur. İşte onlar, en büyük zarar uğrayanların ta kendileridir." (Enfâl/37)
"Tertemiz olanlardan başkası ona dokunamaz." (Vakıa/79)
Maddi- manevi her türlü pislik ve kötülükten uzak dur." (Müdessir/5)
"Nefsini maddi ve manevi kirlerden temizleyen kesinlikle kurtuluşa erecektir." (Şems/9)
Yukarıdaki hadis ve ayetlerde görüldüğü üzere temizliğin İslam'ın temelini oluşturduğunu söylemek mümkündür.
