Damızlık hayvan ithalatı ve ithal etin piyasaya sürülmesi sonrasında gerileyen et fiyatları yeniden yükselişe geçerken, hükümetin piyasayı regüle etmek için 100 bin ton damızlık olmayan kasaplık ve besilik canlı hayvan ithalatıyla ilgili Et ve Balık Kurumu'na (EBK) tarife kontenjanı tanıyan kararıyla önümüzdeki günlerde etin tekrar ucuzlayacağı bildirildi.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan İzmir Kasaplar Odası Başkanı Aydın Mestanlı, EBK'nın yeni ithal etleri piyasaya arz etmesiyle fiyatlarda düşüş beklediklerini belirterek, ''Karkas alımı 13 liraya düşmüştü, 16 lirayı buldu. Önümüzdeki günlerde yeniden 13 liraya düşer'' dedi.
Et fiyatlarının yeniden yükselmeye başlamasını birkaç büyük firmanın ''spekülasyon yapmasına'' bağlayan Mestanlı, şunları kaydetti:
''Canlı hayvan ithalatında bir yavaşlama gören birkaç büyük firma, et ithalatını hükümetin bir nevi blöfü olarak gördü ve tekrar et fiyatlarını suni olarak yükseltmeye başladı. Halbuki piyasada böyle bir sıkıntı yok. Tarım ve Köyişleri Bakanımız ile Salı günü görüştük. Önümüzdeki günlerde 100 bin ton canlı hayvanın ithalatının gerçekleştirileceğini bildirdi. Tamamen kesimlik olacak bunlar. Ayrıca kısa zaman içinde 43 bin baş da damızlık hayvan ithalatı yapılacak. Böylece canlı hayvan sektöründe spekülasyon yapmaya çalışan 8-10 büyük firma, hükümetin blöf yapmadığını görecek ve fiyatlar ucuzlayacak.''
Et piyasasında spekülasyonun nasıl yapıldığının sorulması üzerine Mestanlı, spekülasyon yapan firmaların elemanlarının hayvan pazarlarına gidip fiyatları yükseltmeye çalıştıklarını belirterek, ''Bizim küçük besicimiz, esnafımız bunlara inanmasın. Suni artış bunlar'' dedi.
Mestanlı, et fiyatlarının kasap ve marketlerde birkaç ay öncesinde 28-30 lira seviyelerindeyken alınan önlemlerle 24-25 liraya gerilediğini, önümüzdeki dönemde daha fazla ithal etin yurda girmesiyle etin ucuzlayacağını dile getirdi.
Her sene Ramazan ayı ve Kurban Bayramı öncesinde et fiyatlarının zam gördüğünün hatırlatılması üzerine Mestanlı, ''Ramazan ve bayram öncesinde bir kısım hayvan besi için stoğa çekiliyor, fiyatlar da bayrama doğru artıyor. Bu yıl öyle olacağını zannetmiyoruz. Çünkü bakanımız yaptığımız toplantıda bunların da önleminin alınacağını söyledi'' karşılığını verdi.
Mestanlı, ''vatandaş ne zaman ucuz et yiyecek?'' sorusunu ise ''EBK'nın yeni ithalatı gerçekleştirdiği anda düşüş bekliyoruz. Karkas alımı 13 liraya düşmüştü, 16 lirayı buldu. Önümüzdeki günlerde yeniden 13 liraya düşer'' yanıtını verdi.
Fiyat artışlarından kasapların da olumsuz etkilendiğini vurgulayan Mestanlı, ''Biz de fiyatlardan rahatsızız. Mesela bir vatandaş haftada bir kilo et yiyorsa, 750 grama, yarım kiloya düşüyor. Küçük esnafımızın da kar marjı düşüyor. Et ne kadar ucuz olursa vatandaş o oranda daha fazla et yiyecek ve biz daha çok et satarak daha fazla kazanacağız. Yani biz fiyatların zamlanmasından memnun değiliz'' diye konuştu.
Aydın Mestanlı, Türk halkının eti Avrupalı'dan yüzde 30-40 daha pahalı yediğini, üstelik Avrupa'da kişi başına et tüketiminin Türkiye'nin iki katı olduğunu sözlerine ekledi.
-KASAPLAR ET İTHALATINI DESTEKLİYOR AMA TEZGAHINA KOYMAK İSTEMİYOR-
Semt kasabı Hasan Güngör, et fiyatlarının seyrini ''borsa''ya benzeterek, ''Bizler de bu işe şaşırdık. Son zamanlarda acayip bir fiyat artışı oldu. Bu bizlere büyük zarar verdi. Fiyatların yükselmesiyle iş yerlerindeki sürümler de düştü. Restoranlar da vatandaş da daha az et almaya başladı'' dedi.
Tezgahta dana etinin kilosunun 24-26 lira, kıymalık etin en az 22 liraya, kuzu etinin 24-25 lira arasında satıldığını belirten Güngör, ''Bir ara 28 liralara çıkmıştı. İthal et ve ithal canlı hayvanla düştü. Ama ithalat miktarı yetersiz kaldı. Fiyatların aşağıya çekilmesi için daha fazla ithalat yapılması lazım'' diye konuştu.
Güngör, et fiyatların artmasıyla kasapların satışlarında yüzde 75 oranında azalma meydana geldiğini bildirdi.
İzmir'de perakende müşterisinin diğer kentlere göre genel olarak daha fazla olduğunu anlatan Güngör, ''Biz bu sıkıntıyı yaşıyorsak, Allah diğer yerlerin yardımcısı olsun. Halkın çoğu tavuğa, balığa yöneldi'' dedi.
Yurt dışından ithal edilen hayvanların son derece sağlıklı olsa da satmayacağını, zira müşterilerinin ithal et satın almayacağını ifade eden Göngör, ''Zaten büyük marketler varken bize sıra gelmez'' şeklinde konuştu.
Kasap Mustafa Şekerci de şu anda fiyatların ''aşırı yüksek'' olduğunu, müşterilerin fiyatlardan yakındığını söyledi.
İthalatla birlikte fiyatların düşeceğini dile getiren Şekerci, ''Bizim de durumumuz düzelir. Umutluyuz'' dedi.
Şekerci, etin kilosunu 23-28 lira aralığında sattıklarını aktararak, ''Bir ara 30 liralara kadar çıkmıştı. İthal etin çoğalmasıyla fiyatlar düşecek. Biz satmayız ama fiyatların ayarlanması için ithal etin gelmesini istiyoruz'' diye konuştu.
Perakende et satışının yarıdan fazla azaldığını belirten Şekerci, vatandaşın kırmızı et almak yerine daha çok beyaz ete yöneldiğini sözlerine ekledi.
