Suriye'nin kuzeyindeki Kürt bölgesi Kobani'deki IŞİD saldırılarını protesto etme bahanesiyle doğu illerinde mağazaları yakıp yağmalayan, AVM'lere saldırıp ortalığı savaş alanına çeviren kaos lobisi bölge ekonomisine de darbe vurdu. Doğu ve Güneydoğu'da mağaza açan markalar bir yandan sokağa çıkma yasağı nedeniyle iş kaybı yaşarken günlük ciroları yüzde 15 oranında düştü. Çözüm süreciyle birlikte şahlanan Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki (GAP) turizm hareketliliği de son iki günde sıfır noktasına geriledi. Bölgedeki tüm turlar iptal edilirken, otellerin doluluk oranları yüzde 80'lerden 10'lara kadar düştü. Kayıp 10 milyon lirayı buldu. Tur Operatörleri Platformu Sözcüsü Cem Polatoğlu, son iki gündür ardı ardına tur iptalleri için telefonlar aldıklarını belirtti. Polatoğlu, "Bölge ekimde yaklaşık 10 milyon liralık bir kayıp yaşadı" dedi. Doğu Anadolu turlarında da iptallerin olduğunu dile getiren Polatoğlu, huzursuzluk ortadan kalkarsa kasımda toparlanma olabileceğini ifade etti. Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı Osman Ayık da, "Son iki gündür yaşanan olaylar nedeniyle oradaki bütün oteller boşaldı" dedi. Ayık, olayların yatışmasının ardından otellerin kısa sürede dolacağına inandıklarını kaydetti.
Mağazalar kapalı, bekliyorlar
Güneydoğu Sanayi ve İşadamları Derneği Başkanı ve Diyarbakır Liluz Oteli'nin sahibi Şahismail Bedirhanoğlu da "Çözüm süreciyle doluluk oranlarımız yaz-kış yüzde 80'lerin üzerindeydi. Şu anda yüzde 10'a kadar düştü" dedi. Etstur Kültür Turları Müdürü Serdar Eşmel, olaylar nedeniyle 3 milyon TL'lik kayıplarının olduğunu belirterek, şöyle konuştu: "5 tip GAP turumuz vardı. Yıllık ortalama 70 otobüs dolduruyorduk. Çözüm süreciyle birlikte yüzde 300'lere varan talep artışı vardı. Uçaklı GAP turlarımızı da başlatmıştık. Ancak son gelişmelerden sonra tüm turlarımız iptal oldu." Bölgede mağaza açan markalar da sükunet beklentisinde. Kiğılı Genel Müdürü Hilal Suerdem, bölgede 24 mağazaları olduğunu belirterek, "Normalde günlük ciromuz 160-180 bin lirayı buluyor ancak mağazalarımız kapalı olduğu için toplam ciro kaybımız yüzde 15" dedi. 8 ilde 10 mağazayla faaliyet gösteren Bimeks'in Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akgiray ise, mağazalarının kapalı olduğunu, bu nedenle iş kaybı yaşadıklarını belirterek, "Bölgede sükunet bekliyoruz" mesajı verdi. Kısa süre önce Mardin'de mağaza açan Teknosa'nın Genel Müdürü Necil Oyman da, "Bu kaos ekonomik kaybın yanında tüketici güven endeksini de negatif etkiliyor. Ama biz bölgeye uzun vadeli bakıyoruz" dedi. Van Ticaret Odası Başkanı Nejdet Takva da sadece kendi illerinde 20'den fazla işyerinin hasar gördüğünü, kısmen tahrip edilenlerin bu rakama dahil olmadığını söyledi.
Tüm turlarımızı iptal ettik
Jolly Tur Genel Müdürü Figen Erkan, ekim-kasım aylarının GAP turlarının en yoğun yapıldığı dönem olduğunu söyledi. Erkan, "Bu dönemde rezervasyonlarımız çok iyiydi. Geçen yıla göre yaklaşık yüzde 30'luk bir artış yakalamıştık. Fakat olaylar nedeniyle tüm turlarımızı iptal ettik. Bölge tam ayağa kalktı derken yaşanan bu olaylar çok üzücü. Bölge kaybediyor, herkes zarar ediyor" diye konuştu.
Herkes kaybediyor
Anı
Tur Yönetim Kurulu Başkanı Veli Çilsal, GAP bölgesine bayramda yoğun bir talep olduğunu ancak olaylar nedeniyle insanların hemen geri çekildiğini söyledi. Ekim ayı turlarının tamamının iptal edildiğini aktaran Çilsal, "Turizminin yarattığı hareketlilikle herkes kazanıyordu. Ama şimdi bir halka halinde hepsi kaybetti" dedi.
Mağazalarımız 5 gündür kapalı
Sokağa
çıkma yasağından önce mağazalarının bulunduğu Migros AVM'ye saldırıların başladığını dolayısıyla 5 gündür mağazalarının kapalı olduğunu belirten Kiğılı Genel Müdürü Hilal Suerdem, "Bölgeye kışlık ürün sevkedeceğiz edemiyoruz. Personelimiz evinden çıkamıyor. Her şey çok iyi giderken böyle bir karmaşa dengeleri alt üst etti. Sükunet ve barış bekliyoruz" diye konuştu.
Doğuyu, batıdan ayırmayız
Flo,
Polaris, Lumberjack, Kinetix gibi markaları bünyesinde barındıran Ziylan'ın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ziylan ise, "Hiçbir zaman doğuyu batıdan ayırmadık. Zararımız çok ama bir an önce sağduyunun hakim olmasını bekliyoruz. Yaşanan kaosu bir afet olarak değerlendiriyoruz. Olayların yaşandığı bölgede 15 mağazamız var. Bölgeye ticaret girdikçe halk özgürleşecek ve olaylar azalacak" şeklinde konuştu.
Ülkenin kaynakları heba edilmemeli
Yağmalanan mağaza görüntüleriyle gündeme gelen Batman, Diyarbakır, Şırnak, Şanlıurfa ve Van'da toplam 117 mağazası bulunan BİM'in İcra Kurulu Üyesi Galip Aykaç, mağazalarının ciddi zarara uğradığını ve her açıdan üzgün olduklarını söyledi. Aykaç, "Ülkenin enerjisinin ve kaynaklarının heba edilmesini doğru bulmuyoruz. Mal yerine gelir ama can yerine gelmez" dedi.
