Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Finansal Kurumlar Birliği (FKB) arasında imzalanan anlaşma ile bundan böyle bakanlığın Taşınır Rehin Sicili (TARES) sistemine kayıtlı tüm alacak rehin işlemleri Merkezi Fatura Kaydı Sistemi (MFKS) üzerinden sorgulanabilecek. Bu entegrasyon sayesinde, MFKS kullanıcıları, devir aldıkları alacakların daha önce başkasına rehin edilip edilmediğini TARES üzerinden, TARES kullanıcıları ise rehin konusu alacakların daha önce başka birine devredilip devredilmediğini MFKS üzerinden kontrol edebilecek. Ayrıca MFKS kullanıcıları tek merkezden TARES'e bağlanarak Taşınır Rehni Kanunu kapsamındaki rehin işlemlerini yapabilecekler. Böylece, banka ve faktoring şirketleri tarafından devir alınan ticari alacakların kaydedildiği MFKS ile rehin alınan ticari alacakların kaydedildiği TARES'teki veriler elektronik ortamda karşılıklı sorgulanabilecek.
BİRÇOK KOLAYLIK SAĞLAYACAK
18 Aralık 2017 tarihinde imzalanan Protokolün ardından, 4 Ocak 2018'de İç Ticaret Genel Müdürlüğü, bakanlık uzmanları, Noterler Birliği, Kredi Kayıt Bürosu katılımıyla Finansal Kurumlar Birliği'nde bir panel gerçekleştirildi. Bu panel ile MFKS-TARES sistemi entegrasyonu hakkında faktoring şirketleri ve banka yöneticilerine bilgi sağlandı. TARES ve MFKS'nin entegre olmasından duyduğu memnuniyeti dile getiren Finsansal Kurumlar Birliği Başkan Vekili Çağatay Baydar, sistem entegrasyonunun kullanıcılar açısından önemli bir kolaylık sağladığını söyledi.
SİSTEM BİRBİRİNE ENTEGRE ÇALIŞACAK
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın KOBİ'lere alternatif finansman çözümleri sunduğu yaklaşımları takdir ile takip ettiklerini ifade eden Baydar, "KOBİ'lerin finansmanında en önemli çözüm ortağı olan faktoring sektörü olarak, biz de oluşturduğumuz dijital çözümlerle süreçleri kolaylaştırmayı hedefliyoruz. Faktoring şirketlerinin devir aldığı tüm fatura ve belgeleri kayıt altına almak suretiyle, kayıt içi ekonomiyi destekleyen ve çifte finansmanı engelleyen Merkezi Fatura Kaydı Sistemi'ni, TARES ile entegre etmek amacıyla Gümrük ve Ticaret Bakanlığımız ile imzaladığımız protokol sonucunda, kritik önem taşıyan bir sorunun çözümünü sağlamış olduk. Bundan böyle 6361 sayılı Kanun kapsamında banka ve faktoring şirketleri tarafından devir alınan ticari alacakların kaydedildiği MFKS ile rehin alınan ticari alacakların kaydedildiği TARES'teki veriler elektronik ortamda karşılıklı sorgulanabilecek. Her iki sistem birbirine entegre çalışacak" dedi.
BİR DEN FAZLA FİNANSMAN ÖNLENDİ
Bu işbirliği ile aynı ticari alacağın eş zamanlı temlik ve rehne konu olarak birden fazla finansmanın önlenmiş olacağının altını çizen Baydar, "Ayrıca 61 faktoring şirketi ve 19 banka olmak üzere 80 MFKS kullanıcıları, ayrı ayrı TARES ile entegrasyon sağlamak için altyapı çalışması yapmadan tek bir merkezden MFKS üzerinden TARES sistemine bağlanarak Taşınır Rehni Kanunu'nda yer alan rehin işlemlerini gerçekleştirebilecek. TARES'in kullanıma açıldığı bir yıllık sürede taşınır rehin işlemleri adetsel olarak değerlendirildiğinde yüzde 80'inin alacak rehni ile gerçekleştiğini görüyoruz. Bu nedenle, TARES ve MFKS entegrasyonu etkisinin çok kapsamlı olacağına inanıyoruz" diye konuştu.
TÜRKİYE'Yİ ÜST SEVİYEYE TAŞIYACAK
4 Ocak'ta
düzenlenen panele katılan ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu'nun hazırlık süreci ile uygulama hakkında bilgi aktaran Gümrük ve Ticaret Uzmanı Av. Mehmet Mücahit Arvas, "Kanunun birçok fırsatlar barındırdığını, KOBİ'lerin banka dışı finansman imkânına bu kanun ile ulaştığını, özellikle büyümek isteyen sektörlere banka dışı finansman imkânının getirilmesi suretiyle daha fazla yatırım imkânına kavuştuklarını" ifade etti.
Panelistlerden Türkiye Noterler Birliği Bilişim Komisyonu Üyesi Fethi Aydoğan da TARES'in işleyişini anlatan bir sunum gerçekleştirdi. Panele katılan Av. Deniz Güngör ise, TARES'in Türkiye'nin hayata geçirdiği en önemli fintek projelerinden biri olduğunu ifade ederek, Finansal Kurumlar Birliği'nin de hayata geçirilmiş en önemli fintek projelerinden biri olma özelliği taşıyan MFKS ile sağlanan bu entegrasyonun, TARES'in etkinliğini daha da artacağını ve bu sayede Türkiye'yi Dünya Bankası'nın uluslararası piyasalarda iş yapış endeksi sıralamasında üst seviyelere taşıyacağına inandığını belirtti.
KOBİ'LERE YENİ FİNANSMAN KAYNAĞI OLACAK
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci 4 Ocak 2018'de MÜSİAD'da düzenlenen Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ve Taşınır Rehin Sicili konulu panelde yaptığı konuşmada, "Dünyada da çalışılan ve uygulamaya yeni sokulan taşınır malların rehini yasasının Türkiye'nin bir ihtiyacı olduğunu ve bunun hayata geçmesi gerektiğini düşündük. Ticari işletmelerde taşınır rehini kanunu ile artık KOBİ'lerimizin, finansa erişimi noktasında alternatif bir modeli olmuş oldu. Bu sadece bir finans kuruluşundan kredi talep ederken kullanacağınız bir argüman değil. Aynı zamanda tüccardan tüccara, esnaftan esnafa veya KOBİ'den esnafa, KOBİ'den tüccara finans sağlayan bir model. Siz makinenizi satarken karşı taraftan bir güvence alma konusunda tereddütleriniz var, çekte tereddüdünüz var, senedinden tereddüdünüz var. Bu modelle çok düşük bir maliyetle verdiğiniz makineyi rehin ederek veriyorsunuz" değerlendirmesinde bulunmuştu.
REHNE KONU OLABİLECEK TAŞINIRLAR
Alacaklar
Makine, techizat, alet, edevat, iş makinesi, elektronik iletişim araçları gibi menkul işletme tesisatı
Stok
Hayvan
Ticari hat ve ticari plaka
Ticari işletme veya esnaf işletmesi
Ticaret ünvanı ve/ veya işletme adı
Fikri ve sınai mülkiyete konu haklar
Tarımsal ürün
Lisanslar
Hammadde
Sarf malzemesi
Kira gelirleri
Kiracılık hakkı
Ticari proje
Müstakbel taşınır varlık
Çok yıllık ürün veren ağaçlar
Her türlü irat ve kazançlar
Vagon
Getiri
İŞLEMLERİN % 80'İ ALACAK REHNİ
TARES'in kullanıma açıldığı 1 Ocak 2017'den 5 Ocak 2018'e kadar olan bir yıllık sürede taşınır rehin işlemlerinde Alacak Rehni ön palana çıktı. TARES'in bir yıllık faaliyet sürecinde toplam 567 bin 833 adet taşınır rehni işlemi yapıldı. Bunun yüzde 80'ini Alacak Rehni oluşturdu. TARES-MFKS entegrasyonu sonrası mükerrer temlik-rehin ve finansman gibi riskli işlemlerden esnafların zarar görmeleri önlenmiş olacak. 454 bin 607 adet alacak rehni 493 tacir arasında gerçekleşerek 78.5 milyar liralık finansman sağlandı. Banka ile tacir arasında 21, esnaf ile banka arasında ise 3 işlem gerçekleşirken, bankaların reel sektöre bu yolla sağladığı finansman 430 milyon lirada kaldı. TARES-MFKS entegrasyonu ile finansal kuruluşlar sistemi dijital ortamda daha efektif kullanabilecek, böylece tacirler ve esnaf, banka dışı finans sektörlerinden de finansman sağlayabilecek.
?MFKS, 350 BİN MÜKERRER FİNANSMANI ÖNLEDİ
İşlemlerinin tamamı fatura ve belgeli alacak devrine dayanan faktoring, kayıtdışı ekonominin ortadan kaldırılmasında önemli bir rol oynuyor. Faktoring şirketlerinin devir aldığı tüm fatura ve belgeleri kayıt altına almak suretiyle, kayıt içi ekonomiyi destekleyen ve çifte finansmanı engelleyen Merkezi Fatura Kaydı Sistemi, Finansal Kurumlar Birliği bünyesinde Ocak 2015'te faaliyete geçti. Dünyada başka bir örneği bulunmayan ve yurtdışında örnek olarak gösterilen Merkezi Fatura Kaydı Sistemi'ne 61 faktoring şirketi, 19 banka finansmanına aracılık ettikleri fatura ve diğer alacak belgelerini kayıt ediyor. Gelir İdaresi Başkanlığı e-fatura sistemi ile entegre çalışan MFKS, eşzamanlı olarak e-faturaların doğruluğunu Gelir İdaresi Başkanlığı'ndan teyit ediyor. Sistem kurulduğundan itibaren toplam 17 milyon adet fatura ve alacak belgesi kaydedildi ve 350 bin belge üzerinde mükerrer finansman engellendi.
KATMA DEĞER YARATACAK
Bundan sonraki süreçte bakanlık ile FKB sorumluluğu ve yönetiminde, TARES'in altyapısını sağlayan Noterler Birliği ile MFKS'nin altyapısını kuran Kredi Kayıt Bürosu'nun bu entegrasyonun faaliyete geçmesi için teknik çalışmaları tamamlayacağını kaydeden Baydar, "TARESMFKS entegrasyonunun, özellikle finansmana erişimde ek teminat bulmakta zorlanan KOBİ'lerimize, dolayısıyla ülke ekonomimize katma değer yaratacağına inanıyoruz" diye konuştu.
