Market zincirlerinin fahiş zamlar için ürettiği "Maliyetler arttı" bahanesi de boş çıktı. Zira, marketler bu maliyetlerin birçoğunu da 'raf bedeli' adı altında KOBİ'ler ve üreticilere yıkmış durumda. SABAH'ın edindiği bilgiye göre, yerli üreticiler, rafa koydukları ürünler için temizlik, kira, çalışan hatta raf elektrik bedelini dahi ödemek zorunda bırakılıyor. Konuyla ilgili açıklama yapan yerli üreticiler, "Yabancı markalar hiçbir bedel ödemeden raflarda yer alıyor. Yerel bir üreticiden ise marketin tüm masrafları tahsil ediliyor" açıklamasını yaptı.
MASRAFI KOBI ÖDÜYOR
Buna göre, büyük bir markette 17 metrelik bir rafın aylık kirası 6.000 TL'den başlıyor. Ayrıca yerli üretici sadece bu kira bedelini ödemekle kalmıyor. Rafa girmek isteyen işletmeler, marketin elektrik, temizlik, ısıtma ve personel gideri gibi masraflarını da ödemek zorunda bırakılıyor. Satışların geri ödeme takvimi en erken 8 ay sonra başlıyor ve vadeli olarak gerçekleşiyor. Ekonomik gücünü kullanan markalar en değerli alanları kaparken, özellikle KOBİ'ler raflardan dışlanıyor. Sadece hipermarketlerde değil mahalle süpermarketlerinde de benzer durum hakim. Birçok firma raf bedellerine dayanamayıp zincir marketlerden çıkıyor, bazıları ise üretimi durduruyor. Konuyla ilgili SABAH'a konuşan bir bakliyat firmasının sahibi şu açıklamayı yaptı: "Geçen sene ödediğimiz raf bedelinin iki katı para kesilmeye başlandı. Tekel durumu olduğu için en ufak bir itirazda satış kanallarınızı kaybediyorsunuz."
Raf kirası
Insert
Teşhir bedeli
Mağaza açılışı
Ciro primi
Raf personeli bedeli
Aydınlatma gideri
Promosyona katılım bedeli
Listeleme bedeli