Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı kıdem tazminatı ile Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES) entegre edileceği yeni modelin altyapısı hazırlanıyor. Hükümet, işçi ve işveren temsilcileri mayısta yapılacak Çalışma Meclisi'nde bir araya gelerek yeni modeli değerlendirecek. Fon'un sürdürülebilirliğini ölçmek için 2050'ye kadar simülasyon yapılacak. Hükümet, Kıdem Tazminatı Fonu reformuyla kıdem alanların oranını yüzde 100'e çıkarmayı hedefliyor. İşte yeni modelde öne çıkan başlıklar:
KAZANCA GÖRE KESİNTİ: Kıdem Tazminatı Fonu ve BES birleşecek. Çalışanların kazançlarına göre kesinti oranları belirlenecek.
ÜÇ AYAKLI SİSTEM: İşçi, işveren, devlet katkısı olmak üzere üç ayaklı bir fon kurulacak. Kesintiler burada toplanacak. Katkı oranları taraflarla yapılacak toplantılarda netleşecek.
KAZANIMLAR KORUNUYOR: Birikmiş kıdem tazminatları eski sistemde devam edecek. Çalışanın kazanımı korunacak.
TAVAN NE ZAMAN BELİRLENECEK: Yeni sistemde kıdem tazminatı tavanının prim toplama aşamasında gündeme gelmesi öngörülüyor. Bu da 2 bin 550 lira- 6 bin 20 lira olan kıdem tazminatı tavanı üzerinden kesinti yapılması anlamına geliyor.
BİREYSEL HESAP OLACAK: Bireysel hesap olacak, çalışanlar birikimlerini yatırım araçlarında değerlendirebilecek. Yeni sistem zorunlu olacak, düşük kıdemle işten çıkarma önlenecek.
HAKLI NEDEN ARANMAYACAK: İşçinin kıdem alabilmesi için istifasını haklı bir nedene dayandırması zorunlu olmayacak.
EMEKLİLİK GÖZETİM MERKEZİ: Emeklilik gözetim merkezi içinde BES şirketleri de önemli görevler üstlenecek.
PRİMİ YATIRMAYANA YAPTIRIM: Primi ödemeyen işverene yaptırımlar yer alacak.
PATRONUN MALİYETİ DÜŞECEK: Yeni fon çalışanın güvencesi olurken, işverenin rahatlığını, aktüeryal hesabın dengesini sağlayacak. Her ay bütün çalışanlar için belirli bir miktar prim ödeneceği için maliyet zamana yayılmış olacak.
BİR YILA BİR AY: Tarafların büyük hassasiyet gösterdiği bir yılda bir ay uygulamasının korunması öngörülüyor. Sistemde fona yatırılacak prim oranı yüzde 8.33.
GEÇİŞTE UZLAŞI ARANACAK: Çalışan ve işverenin uzlaşması durumunda yeni sisteme geçiş de mümkün olacak.
MEVCUT DURUM
* Tazminat için 1 yıl bekleniyor.
* Sadece işten atılan alabiliyor.
* Firmalar kaynak ayırmıyor.
* Çalışan tazminatını bilmiyor.
* Kendi ayrılan tazminatı bırakıyor.
* Mahkemeler tazminat dosyası ile dolu.
* Tazminat bir güvence ve katkı yok.
REFORM SONRASI
* Her çalışan tazminat alacak.
* Herkesin kıdem tazminatı garanti olacak.
* İşveren her ay ödeme yapacak.
* Çalışan kendi hesabını görebilecek.
* İş değiştiren tazminat hesabını taşıyabilecek.
* İşveren-işçi arasında tazminat sorunu kalmayacak.
* Devlet katkısı ve fon güvencesi olacak.
