ABD Başkanı Donald Trump'ın hesaplarının kapatılmasıyla başlayan süreç dünyanın en büyük şirketleri haline gelen sosyal medya devlerini yeniden gündeme taşıdı. Google, Facebook, Amazon ve Apple uzun zamandır büyük dörtlü olarak adlandırılıyor. Bu teknoloji şirketlerinin değeri 5 trilyon doları aşmış durumda. Bu dörtlüye Twitter, Netflix ve Microsoft'u da eklediğinizde rakam daha da artıyor. Bu şirketlerin her biri, kendi sektörlerinde pazarın büyük bir yüzdesini elinde tutuyor. Kasalarında nakit olarak trilyon dolarları bulan para var. Kurucuları genellikle bilgisayar kurdu gençler... Son 10 yıla kadar da kendilerini sevimli, hayırsever gençler olarak lanse ettiler. Ancak her şey gözüktüğü gibi değil. Bu şirketlerin, haksız rekabetten şirket batırmaya, seçimleri manipüle etmeden yerel yönetimleri ele geçirmeye kadar sabıkalı birçok işi var.
SABIKALI ŞİRKETLER!
Bu şirketler sevmedikleri haberleri yapan medya kuruluşlarına baskı kuruyor. Buna en iyi örnek ABD'deki Gawker Media davası. Davayı finanse eden sosyal medya devleri şirketin batmasına neden oldular. Facebook daha önce kişisel bilgileri illegal paylaştığı yönünde açılan milyar dolarlık bir cezaya çarptırıldı. Facebook ve Google'a dünyanın birçok yerinde rekabete aykırı hareket ettikleri gerekçesiyle davalar açıldı. Milyonlarca dolarlık cezalar aldılar.
70 BİN HESABI KAPADILAR
ABD Başkanı Donald Trump'a yapılanları hatırlayın… Twitter hesabı kapatıldı, POTUS hesabı engellendi, Parler'da hesap açmak istedi. Google, Play Store'dan uygulamayı kaldırdı. YouTube videolarını sildi. Dün de Twitter, Trump'a destek verdiği belirtilen QAnon hareketiyle bağlantılı 70 binden fazla hesabı askıya aldı. PayPal ile Shopify da Trump ve şirketleri ile olan bağını kopardı. Yani Trump neredeyse dünyadan silindi. Bu firmaların ekonomik gücü birçok devletten daha büyük. Üye sayıları da... Bu açıdan bir tıkla istedikleri herkesi dünyadan silebilirler.
KASALARINDA 420 MİLYAR $ VAR
MİLYARLARCA abone ile dünyanın en büyük nüfusuna sahip ülkelerinden daha büyükler. Piyasa değerleri dünyanın yüzlerce ülkesinin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'ndan daha fazla. Dünyadaki Merkez Bankaları'nın elindeki likit rezervin çok daha fazlası kasalarında hazır bekliyor. Amazon'da 49.6 milyar, Facebook'ta 60.3 milyar, Google'ın çatı şirketi Alphabet'te 117.2 milyar ve Apple'da 192.8 milyar dolar olmak üzere dört şirketin kasasında 420 milyar dolar nakit para var. Gelirleri 773 milyar dolar… Facebook'un yıllık geliri Venezuella ekonomisi kadar. Alphabet Ukrayna'yı yakalamış durumda. Apple, Vietnam kadar ve Amazon da Pakistan büyüklüğünde. Dördünü toplayınca dünyanın 19'uncu büyük ekonomisi oluyorlar.
GOOGLE ANA KİMLİK OLDU
BU firmalardan en güçlüsü Google ya da çatı şirketi Alphabet. Hayatımızın her yerinde var. (TC Kimlik numarasından çok Google kimliğini kullanıyoruz) Android telefonların tamamının altyapısı Google'ın elinde. En çok kullandığımız Chrome'da yaptığımız her adım izleniyor. YouTube da Google'ın elinde. Google 2 milyar kişiyi elinde tutuyor. You- Tube'un kullanıcı sayısı da 2 milyar… Facebook'un 2.6 milyar aktif kullanıcısı var.
TWITTER 5 MİLYAR DOLAR KAYBETTİ
TRUMP'IN
hesabını kapatmak Twitter'a 5 milyar dolara mal oldu. Şirketin hisseleri bu kararın ardından yüzde 12 düştü
KİMLER YÖNETİYOR
✘MARK ZUCKERBERG: 1984 New York doğumlu. 2004'te Harvard Üniversitesi'nden girişimci arkadaşları Dustin Moskovitz, Eduardo Saverin ve Chris Hughes Facebook'u kurdu. 2014'te WhatsApp'ı aldı, daha sonra Instagram'ın da sahibi oldu.
✘LARRY PAGESERGEY BRIN: Google, Larry Page ve Sergey Brin tarafından, Stanford Üniversitesi'nde doktora öğrencisi oldukları sırada kuruldu. 2004 tarihinde halka arz edildi. O dönemde Larry Page, Sergey Brin ve Eric Schmidt, 2024 yılına kadar Google'da birlikte çalışmak üzere anlaştı. Şu anda şirketi CEO yönetiyor.
✘ JACK DORSEY: Sosyal medya paylaşım platformu Twitter, Jack Dorsey, Noah Glass, Biz Stone, ve Evan Williams tarafından 2006'da kuruldu.
✘JEFF BEZOS: E-ticaret ve bilişim devi Amazon'un kurucusu… Jeff Bezos 1994'te şirketi kurdu. Bugün Amazon dünyanın en etkili ekonomik ve kültürel güçlerinden biri haline geldi.
