Bütün kış gündemden düşmeyen sebze fiyatları, marketlerde hâlâ el yakmaya devam ediyor. Özellikle örtü altı üretim olarak tabir edilen sera ürünlerinin fiyatları, havalarının ısınmasıyla birlikte üreticide düşüşe geçmiş olsa da marketler fiyatı katlamakta ısrarcı davranıyor.
Dün domatesin tarladan sofraya yolculuğunu gündeme getiren SABAH, bir kilogram ürünün Antalya'dan İstanbul'a getirilme maliyetini ortaya koymuştu. Buna göre üreticiden rafa gelinceye kadar bir kilogram domateste ortalama 5 TL maliyet oluşuyor. Ancak Antalya Hal ile market arasındaki fark üç hatta dört katı buluyor.
PATLICANDA FARK 4 KAT
Dün sera üretiminin merkezi olan Antalya Kumluca Hal'indeki fiyatları inceledik. Bunların İstanbul Hal'indeki fiyatlarına da baktık. En son market fiyatlarını kıyasladığımızda ise üretici ile market rafı arasında en az iki kat fark olduğunu gördük.
Öyle ki bu fark bazı ürünlerde üç hatta dört katı buluyor. Örneğin son dönemde afaki oranda artan fiyatıyla dikkatleri üzerine çeken patlıcan havaların ısınmasıyla birlikte bollaştı. Hal böyle olunca, üreticide fiyatlar düşmeye başladı. Geçtiğimiz haftalarda üreticide 25-30 TL'ye kadar çıkan patlıcan bu hafta Antalya'da 10-12 liradan satılıyor.
Bunun fiyatı komisyon ve nakliye giderleri eklendiğinde İstanbul Hali'nde 15-20 TL'yi buluyor. İstanbul Hali'nde en pahalısı 20 TL olan patlıcanın markette en ucuz fiyatı ise 32 TL. Bu fiyat 42 TL'ye kadar çıkıyor.
KABAK TADI VERDİ!
Patlıcanda görülen benzer durum salatalıkta da var. Havaların ısınmasıyla üretimi artmaya başlayan salatalık üreticide 6-7 TL iken markette yaklaşık üç kat artarak 15-22 TL arasında satılıyor. Üreticide fiyatı en çok düşen ürünlerden biri de kabak...
Antalya Hal'inde 4-5 liraya kadar gerileyen kabak, İstanbul Hal'inde ortalama 5 TL'lik masraflar nedeniyle 10 TL'ye satılıyor. Ancak aynı ürün markette 20 liradan satışa sunuluyor. Biber ve fasulyenin fiyatı ise üreticide hâlâ yüksek. Her iki ürünün fiyatı ortalama 20 TL. Ancak bu ürünlerin fiyatı yine markette iki hatta üç kata kadar artıyor.
CEZALAR ARTMALI
Üretici ile market arasındaki afaki fiyat farkları, vatandaşları da isyan ettiriyor. Bu duruma özellikle sosyal medyada ciddi tepki gösteren vatandaşlar, "Bu marketler sürekli maliyetleri bahane ediyor.
Ancak ne kadar hesaplarsanız hesaplayın 4-5 kat pahalıya satılmasını gerektiren bir maliyet yok. Ve ısrarlar bundan geri adım atmıyorlar. Devletin cezaları artırması gerekiyor" diyor.
ÜRETİCİDEN ALIYORLAR
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksek Tavşan, "Kilogram başına ortalama 4-5 TL'lik masraf oluyor. Yani Antalya'da üreticide ya da halde 4-5 lira olan bir ürünün İstanbul ya da Ankara haline gelişi 9 lirayı buluyor. Bunda tüm masraf ve komisyonlar var.
İstanbul Hal'inde 9 TL olan bir ürünün markette en fazla yüzde 40 artmış olması gerekli. Yani bu ürün 13 liradan satılmalı. Ancak bu ürün maalesef iki hatta üç kata kadar çıkabiliyor. Ki bazı büyük zincir marketler direkt üreticiden ürün alıyor.
Böyle olunca komisyoncu masrafı da kalkıyor" dedi. Havaların ısınmaya başladığını anlatan Tavşan, önümüzdeki günlerde ürünün daha da bollaşacağını, fiyatlarda düşüşün görüleceğini sözlerine ekledi.
