CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu, önceki gün, "1989 Kürt raporu"nun hazırlanmasına öncülük eden Mülkiyeliler Birliği eski Başkanı Güngör Aydın, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Kurucu Başkanı ve İHD eski Başkanı Nevzat Helvacı, Prof Bilsay Kuruç, Prof. Dr. Niyazi Altunya ile emekli vali ve eski Anayasa Mahkemesi Üyesi Mustafa Yıldırım'dan oluşan Düşünce Üretim Topluluğu üyeleriyle görüştü. Topluluk üyeleri, Kılıçdaroğlu'na, "Kürt Sorunu-Özel Ulusal Plan Taslağı" ve "İktidara Hazırlanma-Yapılanma Modeli" başlıklı iki taslak rapor sundu. Görüşlerini sözlü olarak da ileten temsilciler, CHP'ye bu konularda önümüzdeki günlerde brifing verme isteklerini de dile getirdiler. "Kürt Sorunu-Özel Ulusal Plan Taslağı" başlıklı raporda ilginç tespitler ve çözüm önerileri yer aldı. İşte rapordan bazı başlıklar:
ULUSAL PLAN: Türkiye'nin en önemli sorunu olan Kürt sorunu konusunda başta saygı ve kabul gören Türk ve Kürt aydınları olmak üzere, siyasi partilerin, sivil toplum örgütlerinin ve kamuoyunun kabul ettiği bir 'ulusal plan' hazırlanmalı. Bu plan üzerinde Türkler ve Kürtlerin çoğunluğu, temsilcileri ve aydınları uzlaşmalı. Ortak paydalar belirlenmeli. Konu, AKP'nin yaptığı gibi "Sadece ben yaparım" anlayışı ile olmaz.
İKİ TEMEL SLOGAN: Üzerinde konsensüs sağlanan bu plan TBMM'ye getirilmeli. Burada çok etraflıca tartışılmalı, görüşülmeli. Sonra da bu plan Meclis'te kabul edilmeli. Meclis'te kabul edilmesinden sonra sahiplenildiğinin gösterilmesi için devlet olarak da bir açıklama yapılmalı, sorunun çözümü için yol haritası devlet ağzıyla ortaya konulmalı. Böylece bütün kesimler üzerinde bir güven duygusu oluşur. İki temel slogan, sorunun çözümü için akıllardan çıkarılmamalı. Bir, "Ülkenin bir bölgesinde kanayan yaranın bütününe yayılması kaçınılmazdır." İki, "Bir ülkede herkes huzur içinde olmazsa kimse huzur içinde olamaz."
ÜNİTER DEVLET-RESMİ DİL: Oluşturulacak plan üniter devlet ve resmi ve eğitim dilinin Türkçe olması temeline oturacak. Ancak Kürt yurttaşların ana dillerini öğrenmeleri, kültürel haklarını sonuna kadar kullanmaları, bireysel özgürlükleri, eşit yurttaş olmaları insan hakları çerçevesinde düşünülmeli. Özel alanlarda televizyon yayınından, ana dilin öğretilmesine kadar bütün olanaklar sağlanmalı.
ÇÖZÜM ÖNEREN, İKTİDAR ALTERNATİFİ OLUR: Geniş mutabakat ve sorunun çözümü için CHP sosyal demokrat temelde öncü olmalı. Sorunu çoğulculuğu en çok özümseyen parti çözebilir. Bu soruna çözüm öneren, bunu da halka anlatabilen parti en büyük iktidar alternatifidir. Sorun zaman geçirilmeden çözülmeli. Çünkü zaman üniter devlet aleyhine işliyor.
AYDIN: SORUN BÜYÜYOR
1989'da SHP'nin hazırlattığı raporun ve yeni raporun öncülerinden Güngör Aydın rapora ilişkin şunları söyledi: "Sağlıklı temelde bilimsel, sosyolojik bütün öğeleri içeren bir çalışma yapılmazsa sorunu çözmek olanaklı değil. Bütün dünyada bu sorunlar çoğulculuğu en iyi özümseyen sosyal demokrat felsefeler tarafından çözülebilir. İspanya'da Gonzales, İngiltere'de Blair çözdü, biliyorsunuz. Kılıçdaroğlu'nun bu konuda hassas olduğunu gördük."
