Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Arap dünyasında başlayan ve "100 yılın değişimi" diye yorumladığı büyük depremle ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı. Davutoğlu, ne ABD ne de Arap liderlerinin değişimin önünde duramayacağını söyledi. İstanbul'da bir grup gazeteciyle buluşan Davutoğlu, Başkan Barack Obama ve Dışişleri Bakanı Hillary Clinton'la görüşmelerinin perde arkasını da anlattı. "Bin Ali ve Mübarek gitmeliydi. Gittiler" derken ilk kez Başbakan Erdoğan'ın Obama'ya ve kendisinin de Clinton'a Mısır ordusunun korunmasını istediklerini açıkladı: "Türk ve İran ordusu gibi Mısır ordusunun da kamusal düzene katkıda bulunduğunu söyledik. Orduyu tasfiye etmeyin ama Mübarek'in devamı gibi görünen bir rejim de olmamalı."
NASIL HATIRLANACAKTIK?
Dışişleri Bakanı, Mübarek gibi Kaddafi'ye neden çağrı yapmadıklarını anlatırken de "Bu bakışı anlıyorum. Ama hangi tepkinin ne zaman verileceğini hesap etmek zorunayız. Tepki verelim demek kolay. Vatandaşlarımız göğüs göğüse çarpışsaydı 20 sene sonra nasıl hatırlanacaktık?" Davutoğlu, Arap dünyasında yaşananların büyük bir siyasi ve psikolojik deprem olduğunu belirtirken olayları 5 ana başlık altında topladı:
1- Değişim 1990'larda Doğu Avrupa'daki süreçle başladı ama Batı, soğuk savaştan sonra iki hata yaptı. Birinci hata Tunus ve Cezayir'deki seçimlerde İslami dozu yüksek partiler yükselince riskli demokratik süreç yerine mevcut rejimleri tercih ettiler. İkinci hata ise Mısır, Irak ve Filistin'de yapıldı. Mısır'da şaibeli seçim takdir edildi. Irak seçimleri tarihin en büyük başarısı diye takdim edildi. Filistin'de seçimi kazananlar hapse atıldı. Yine aynı korku! Bize ise, Batı karşıtı rejimlerle işbirliği yapıyor denildi.
2- Bundan sonra değişime kimse karşı koyamaz. Halkların sesini dinlemek lazım.
3- Bölgede ortak kader birliği doğuyor. Yüzlerce kanaldan insanlar birbiriyle temas kuruyor. Doğal akışın karşısında duran aktörler er ya da geç kaybedecek.
4- Olaylar Ortadoğu'da da artık tek bir insanın bile önemli olduğunu ortaya koydu.
5- Depremde ekonomik faktörler de etkili oldu. Davutoğlu, Türkiye'nin Arap dünyasındaki depreme yaklaşımını da 4 temel ilkeye bağladı:
1- Arap dünyasındaki doğal değişim büyük insan kaybı olmadan halkların talepleri dikkate alınarak olmalıdır.
2- Her ülkenin özel şartlarını anlamalıyız.
3- Türkiye'nin bölgedeki menfaatlerini korumalıyız. Soruna petrol ya da iş imkanlarından çok halkların gözündeki saygınlığımız olarak bakıyoruz.
4- Türkiye bölgede örnek oldu. Demokrasinin radikalleşme değil, siyasi alanda yumuşamayı ve birlikte yaşamayı getirdiğini ortaya koydu.
NUR BATUR
