CHP'li vekillerin girmesine izin verilmeyen Apaydın Kampı'na Meclis İnsan Hakları Komisyonu'nun üyelerinin girmesine izin verildi. Kararı, New York'a hareketinden önce açıklayan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, "TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu'nun Suriyeli askerlerin kaldığı Apaydın Kampı'na giriş için Dışişleri Bakanlığı'na başvuracak. Biz başbakanımızla da istişare ederek bu talebi olumlu karşıladık. TBMM'nin ilgili komisyonu ve sorumluluk içinde davranacağına inandığımız bütün o komisyon üyelerinin Apaydın Kampı dahil her yere ulaşımları sağlanabilir" dedi. Komisyon Başkanı Ayhan Sefer Üstün en kısa sürede Apaydın kampını denetleyeceklerini belirtirken "Apaydın kampına girilmiyor imajı ülkemize haksızlık" dedi. Üstün Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile daha önce telefonla görüştüğünü ve dün de komisyon başkanlığı olarak Apaydın kampında incelemelerde bulunmak üzere yazılı talepte bulunduklarını bildirdi. Komisyon bünyesinde mülteciler alt komisyonu kurduklarını ve bu alt komisyonun 18-19 Ocak 2012 tarihinde Suriyelilerin kaldığı çadır kentlerde incelemelerde bulunduğunu hatırlatan Üstün, "O günlerde de kamplarda kadınlara tecavüz edildiği, asayiş sorunlarının yaşandığı, kamplarda silahlı eğitim yapıldığı iddiaları vardı. Komisyon olarak bu iddiaları o günlerde inceledik ve iddiaların gerçekdışı olduğu tespitinde bulunduk" dedi. AK Parti, CHP, MHP ve BDP Grupları ile görüşeceğini, gerekli prosedürün tamamlanmasının ardından en kısa sürede kamp ziyaretlerini gerçekleştireceklerini kaydeden Üstün, "Muhalefetten ayrı iş yapmayız. Zaten bütün ziyaretlerimizi onlarla yapıyoruz. En kısa zamanda, başta Apaydın Kampı olmak üzere, nereden şikâyet gelmişse oraya gideceğiz. Böyle bir ortamda olumsuz bir takım iddialar varsa incelemek durumundayız. Denetlenemiyor gibi algı oluşması doğru değil. Kamplarda denetim yapılmıyor imajı vermek yanlış ve Türkiye'ye haksızlık" diye konuştu.
KAMPIN YASAL DAYANAKLARI
Yaklaşık 4 bin Suriyeli asker ve polisin kaldığı Apaydın Kampı sivil kamplardan biri iç diğeri dış olmak üzere iki yasal dayanakla ayrılıyor.
İÇ HUKUK: 1941 yılında çıkarılan 4104 Sayılı Kanun ile bu kanuna bağlı Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından Türkiye'ye Kabul Edilenler Hakkındaki Yönetmelik, Suriye'den gelen askerlerin kabulü, onlar için kurulacak kamplar, askerlerin giriş çıkışları gibi tüm uygulamaları ayrıntısıyla düzenliyor. Buna göre Türkiye'ye kabul edilen muharip askerler, kendi ülkelerindeki savaş süreci bitinceye kadar koruma altında tutulabiliyorlar. Bu süreçte tüm ihtiyaçları ve güvenlikleri devletin himayesinde yapılıyor. Kabul edilen askerlerin her türlü silahı ve teçhizatı TSK tarafından geçici olarak alınıyor. Sadece gaz maskeleri ve çelik başlıkları kalabiliyor. Askerlere rütbelerine göre aylık 20-100 lira arasında harçlık veriliyor.
ULUSLARARASI HUKUK: Suriye'den kaçarak Türkiye'ye sığınan ve Apaydın Kampı'nda bulunan askerlerin hukuki statüsü BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin iki kararına dayanıyor. Yürütme Komitesi'nin 1997 ve 2002 tarihli kararlarına göre, askerlerin sivil sığınmacılardan tamamen arındırılması gerekiyor. 2002 tarihli 94 sayılı Yürütme Komitesi'nin kararı gereğince sığınmacıların silahlı bir ortamdan tamamen arındırılması gerekiyor. Aynı karar bu kişiler askeri faaliyetlerinden tamamen son vermediği müddetçe savaşçılara sığınma hakkı tanınamayacağını karara geçiriyor.
'Milli menfaatler siyaset üstüdür'
Dışişleri
Bakanı Ahmet Davutoğlu, yabancı askerlerin ayrı bir kampta tutulmasının "bir tercih değil, mevzuat gereği" olduğunu söyleyerek, BM uygulamalarının da bu yönde olduğunu söyledi. Davutoğlu "Bazı konular siyasi mülahazaların ötesinde tutulmalı. Bu konuda, Türkiye'nin milli menfaatleri, uluslararası itibarı söz konusu olduğunda siyaset üstü bir yaklaşım benimsemek hepimizin görevi" diye konuştu.
BM: Uygulama yasalara uygun
Birleşmiş
Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) Türkiye Temsilcisi Carol Batchelor, Apaydın kampı ile ilgili olarak "Eski ordu mensuplarının sivillerden ayrı tutulması uluslararası yasalara göre normal. Bu kişilerin korunması ile ilgili uluslararası yasal rejim biraz farklı. Türkiye'nin de bu yasal politikayı takip etmiş olması çok önemli" dedi. Batchelor, Türkiye'nin mülteciler konusunda başka bir ülkenin tek başına başa çıkamayacağı fevkalade bir iş çıkardığını söyledi.
CHP'li Güneş: Örtbas çabası
Apaydın
Kampı'na giremeyen CHP Genel Başkan Yardımcısı Hurşit Güneş, "Apaydın kampındaki kapkaranlık durum aydınlatılmadı. Komisyonun ziyaretiyle, kamuoyundaki rahatsızlığı örtbas etmek istiyorlar" diye konuştu. MHP Grup Başkanvekili Oktay Vural ise "Türkiye yol geçen hanına dönmüş. Bu topraklar içerisinde milletvekillerinin bir yere girmesi konusunda oluşturulan tereddüt yanlış olmuştur; bunun değiştirilmesi konusundaki adım olumludur. Gidip inceleme yapılsın" dedi.