Tütün ürünleri için kapsamlı düzenlemelerinde yer aldığı Kanun değişikliğine göre televizyonda yayınlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde, sinema ve tiyatrolarda gösterilen eserlerde, tütün ürünlerinin kullanılması ve görüntülerine yer verilmesi ya da internet, topluma açık olan sosyal medya veya benzeri ortamlarda ticari gaye ile veya reklam amacıyla tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülerine yer verilemeyecek.
Sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerlerde ve üniversite yerleşkelerinde tütün ürünlerinin satışı yapılamayacak.
Tütün ürünleri paketleri ile nargile şişelerinin üzerine, zararlarını belirten resimli ve Türkçe yazılı uyarı veya mesajların konulacağı alan, yüzde 65'den yüzde 85'e çıkarılacak.
Bütün tütün ürünlerinin üzerindeki yazı ve şekiller aynı olacak.
Sigara satışında 'düz paket' dönemi
Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri; markanın yazım şekli, yazı karakteri, punto boyutu, paket üzerindeki konumu, paketlerin rengi, diğer yazı, ibare ve şekiller dahil olmak üzere, aynı şekilde tasarlanan düz ve standart paket biçiminde piyasaya arz edilecek.
SİGARA PAKETLERİNİN ÜZERİNDE MARKANIN LOGOSU OLMAYACAK
Marka, paketin sadece bir yüzeyine ve bu yüzeyin yüzde 5'ini aşmayacak şekilde yazılacak. Paketlerin üzerine markanın logosu, simgesi veya sair işaretleri konulamayacak. Bu kurallar, birden fazla paketi bir arada bulunduran tütün ürünleri kutuları için de geçerli olacak.
Tek tip olarak tasarlanan sigara paketleri ile ilgili hususlar, Sağlık Bakanlığı'nın uygun görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan yönetmelikle düzenlenecek.
Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Türkiye'de üretilen veya ithal edilen tütün ürünleri, 7 ay içinde, Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi Ve Kontrolü Hakkında Kanun'un kuralları ve yasakları düzenleyen maddesine uygun hale getirilecek. Bu süre Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 6 aya kadar uzatılabilecek.
Yasanın görüşmelerinde TBMM Genel Kuruluna hitap eden Ak Parti İstanbul Milletvekili ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanvekili Müşerref Pervin Tuba Durgut, görüşülen bu paketin sağlık sistemine yönelik önemli düzenlemeler içerdiğine, paket içerisinde yer alan ve halk sağlığı alanında reform niteliği taşıyan tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesine yönelik düzenlemelerin önemle vurgulanmayı hak ettiğine dikkat çekti.
Milletvekili Durgut sözlerini şöyle sürdürdü;
"Tütün kullanımı, dünyanın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük halk sağlığı tehditlerinden biridir. Günümüzde yüzde 80'i düşük ve orta gelirli ülkelerde olmak üzere, dünyada 1 milyar 250 milyon, ülkemizde ise yaklaşık 500 bini 13-15 yaş grubu çocuklar olmak üzere, 16 milyondan fazla kişi tütün ürünü kullanmaktadır. Küresel bir salgın olan tütün kullanımına bağlı hastalıklar sebebiyle dünyada her yıl 7 milyon kişi, ülkemizde de 100 bin vatandaşımız hayatını kaybetmektedir. Bunun da ötesinde her yıl 700 bin kişi sigara içmediği hâlde sigara dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybetmektedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün tahminlerine göre 700 milyon çocuk yani dünyadaki çocukların yarısı ne yazık ki sigara dumanına maruz kalmaktadır. Sadece kullananlara değil, çevrelerindeki bireylere ve toplumun tamamına zarar veren tütün kullanımıyla mücadeleyi Adalet ve Kalkınma Partisi olarak çok önemsiyoruz. Dünya genelindeki tütün salgınının önlenmesinde çok önemli bir fonksiyonu olan Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi'ni 2004 yılında imzaladık. Sözleşmenin Bakanlar Kurulunda kabul edildikten sonra yasalaşmasıyla birlikte ülkemizde tütünle mücadele çalışmaları Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliği ve himayelerinde güçlenerek devam etti. Bu yasa ve uygulamalarıyla ülkemiz Dünya Sağlık Örgütü tarafından hazırlanan EMPOWER stratejilerinin tamamını yerine getiren ilk ve tek ülke olma imkânını unvanını kazanmıştır.
Sayın milletvekilleri, sigara reklam ve sponsorluklarının kapsamlı bir şekilde yasaklanması, tütün tüketimini ciddi oranlarda düşürmekte ve sigara endüstrisinin özellikle çocuk ve gençlere ulaşmasını engellemektedir. Sigara paketi tütün endüstrisi için en temel komünikasyon ve pazarlama aracıdır. Sigara firmaları sigara reklam ve promosyon faaliyetlerine getirilen kısıtlamalar sonucunda pazarlama aracı olarak paket dizaynına bağlı kalmışlardır. Bu yüzdendir ki çokuluslu sigara devlerinden birinin yöneticisi "Diğer promosyon ve pazarlama faaliyetlerimizin yasak olduğu ortamlarda son iletişim aracımız sigara paketidir." Başka bir deyişle "Eğer başka bir şeyimiz kalmadıysa paket dizaynımız pazarlama aracımızdır." diyerek, bu durumun kendileri için önemini ifade etmiştir.
Dünya Sağlık Örgütü düz paketi, marka ve ürün ismi dışında herhangi bir logo, renk, simge, promosyon bilgisi içermeyen standart bir renk ve yazıyla basılmış paketler ve ambalajlar olarak tanımlar. Yani yasa uygulandıktan sonra farklı hedef kitlelere göre tasarlanmış, özellikle çocuklar, gençler ve kadınları hedef alarak tasarlanmış cazibeli paketlerin yerini bu şekilde standardize edilmiş paketler alacak.
Düz paket uygulamasının ardından pek çok ülkede özellikle çocuk ve gençlerde sigara içme prevalansında azalma olduğu ve sigarayı bırakan insan sayısında artış olduğu görülmüştür. Bunların dışındaki tüm yanıltıcı iddialar ve çalışmalar sigara devlerinin finanse ettiği raporlar ve çalışmalardır.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri, bağımlılıkla mücadele çalışmalarında temel prensip, koruma ve önlemedir. Çocuk ve gençleri korumak öncelikli amacımızdır. Bu kapsamda uzun ve detaylı bir çalışmanın ürünü olarak gündemimize gelen düz paket tasarısının hazırlanmasında emeği geçen bütün kişi ve kurumlarımıza teşekkür ediyorum. Düz paket önerisini tam bir konsensüs içinde oy birliğiyle Meclise taşıyan Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonumuzun değerli üyelerine huzurunuzda teşekkürü bir borç bilirim."
