Bir Kimya mühendisi okurumuz soruyor.
Soru: Kamuda memur olarak görev yapan kimya mühendisleri mesleğini Serbest olarak icra edebilir mi?
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı" başlıklı 28 inci maddesinde " Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yüksek öğretim kurumlarında çalışamaz" hükmü bulunmaktadır.
ÖZEL HÜKÜMLER VAR
Diğer yandan, 6269 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde "Türkiye'de kimyager, kimya yüksek mühendisi ve kimya mühendisi unvanlarının kullanılması ve bu unvanların verdiği hak ve salahiyetler aşağıda yazılı hükümlere bağlıdır:
a) "Kimyager" unvanını, Türkiye veya yabancı memleketler üniversitelerine bağlı olarak veya üniversite ayarında olup da müstakillen kimyagerlik diploması veren müesseselerden mezun olanlarla bu kimyagerlik diplomasına tekabül eden üniversiteler kimya tahsilini yaparak gereken diplomayı alanlar kullanabilirler.
b) "Kimya yüksek mühendisi" unvanını, Türkiye veya yabancı memleketlerin üniversite veya üniversite ayarında olan yüksek öğretim müesseselerinin kimya mühendisliği zümresi mezunları kullanabilirler. c) "Kimya mühendisi" unvanını, üniversite ayarında olmayıp teknik ve mesleki öğretim yapan müesseselerin kimya mühendisliği zümresi mezunları kullanabilirler." hükmü, aynı Kanunun 5 inci maddesinde "1 inci maddede yazılı unvanları almış olanlardan Devlet ve müesseseleriyle yarı resmi teşekküllerde vazife almış olanlar mesai saatleri dışında mesleki sahada serbest çalışabilirler." hükmüne yer verilerek, kimyager ve kimya mühendisi unvanını almış kamu personelinin, mesai saatleri haricinde, mesleki alanda "serbest" olarak çalışabilecekleri belirtilmiştir.
SONUÇ:
Görüldüğü üzere; 6269 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle de, 657 sayılı Kanunun 28 inci maddesindeki ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyette bulunma yasağına istisna bir düzenleme getirilerek, kimyager ve kimya mühendisi unvanını haiz Devlet memurlarının, mesai saatleri dışında mesleklerini serbest olarak icra edebilmelerine imkan getirilmiştir.
Kimya Mühendislerinin, 6269 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca mesai saatleri dışında, kendi nam veya hesabına çalışarak yahut bir işverenle istisna veya vekalet sözleşmesi yaparak, mesleğini "serbest" olarak icra edebilmesi mümkün. Ancak bir işverenle hizmet sözleşmesine (işçi işveren ilişkisine) dayalı olarak mesleğini icra etmesi ise mümkün bulunmamakta.
