ABD'de gaziler üzerinde yapılan bir araştırmada, bazı veriler analiz edildi ve 40 yaşında hayatınıza dahil edebileceğiniz birkaç alışkanlığının ömrü "24 yıl" uzatabileceğini gösterdi. Eğer bu alışkanlıkları hayatınıza 50'li yaşlarınızda dahil ederseniz 21, 60'lı yaşlarınızda ise; 18 yıl kazanabilirsiniz. İşte ömrünüzü uzatacak o alışkanlık...
Sağlık bilimi uzmanı çalışmanın başyazarı Xuan-Mai Nguyen, "İster yavaş yavaş ister hepsini bir kerede yapın, bu değişiklikleri yapabileceğiniz 20 yıllık bir dönem var" açıklamasında bulundu.
Nguyen, tip 2 diyabet, yüksek kolesterol, inme, kanser ve benzeri kronik rahatsızlıkları olan kişilerde de benzer şekilde yaşam süresinin uzayabildiğini belirtti.
Aslında birçok kişinin bildiği bu alışkanlıklarla ilgili küçük bir değişiklik yapmak bile oldukça etkili sonuçlar ortaya çıkararak sağlıklı yaşam süresini uzatmaya katkıda bulunabilir.
American Society for Nutrition'ın yıllık toplantısı olan Nutrition 2023'te Pazartesi günü sunulan çalışma , 40 ila 99 yaşları arasındaki yaklaşık 720.000 askeri gazinin yaşam tarzı davranışlarına baktı.
Nguyen, 40 yaşında bir erkeğin hayatına sadece bir sağlıklı davranış eklemenin 4,5 yıl daha ömrü uzatmayı sağladığını söyledi. Nguyen göre; üç faydalı alışkanlık edinmek ise; rkeklerde ömrü 8,6 yıl uzatıyor. Ayrıca olumlu yönde yaşam tarzı değişikliklerinin sayısı arttıkça, erkekler için faydaları da arttı ve neredeyse çeyrek asırlık fazladan yaşam süresi kazandırdı.
Nguyen, kadınların yaşam süresinde de büyük sıçramalar gördüğünü, ancak sayıların erkeklerden farklı olduğunu söyledi. Sadece bir sağlıklı davranışı benimsemek bir kadının ömrünü 3,5 yıl, iki farklı sağlıklı alışkanlık sekiz yıl, üç alışkanlık 12,6 yıl ve tüm sağlıklı alışkanlıkları benimsemek bir kadının ömrünü 22,6 yıl uzatıyordu.
Nguyen, yaş, vücut kitle indeksi, cinsiyet, ırk ve etnik köken, medeni durum, eğitim düzeyi ve aile gelir düzeyine göre ayarlandıktan sonra, "bazı yaşam tarzı faktörlerini benimseyenlerde tüm nedenlere bağlı ölümlerde, hiçbirini benimsemeyenlere kıyasla tüm nedenlere bağlı ölümlerde %87'lik bir göreceli azalma" olduğunu söyledi.
Harvard TH Chan Halk Sağlığı Okulu'nda epidemiyoloji ve beslenme profesörü ve Harvard Tıp Okulu'nda tıp profesörü Dr. Walter Willett, "Bu analizin önemli bir gücü, nüfusun ırk, etnik köken ve sosyoekonomik durum açısından oldukça çeşitli olmasıydı" açıklamasında bulundu.
Çalışma doğrudan bir neden ve sonuç değil, yalnızca bir ilişki gösterebilir ve gazilere odaklandığı için bulgular tüm halkı kapsamayabilir. Bununla birlikte, Nguyen, çalışmadaki gazilerin "emekli olduğunu ve aktif görevde bulunmadığını veya askeri eğitime katılmadığını" söyledi. Yine de, sayılar doğrudan bire bir genel nüfusa çevrilmeyebilir.
DEĞİŞTİRİLEBİLECEK YAŞAM TARZI FAKTÖRLERİ NELERDİR?
EGZERSİZ:
Listenin başında, birçok uzmanın sağlıklı yaşam için en önemli alışkanlık olarak nitelendirdiği egzersiz vardı. Nguyen, sağlıklı bir davranışın, herhangi bir nedenle ölüm riskinde egzersiz yapmayanlara göre yüzde 46 azalma sağladığını da sözlerine ekledi.
Nguyen, hiçbir şey yapmamakla karşılaştırıldığında hafif, orta veya şiddetli aktivitede bulunmanın yaşam süresini uzattığını belirtti. Haftada 7,5 metabolik eşdeğer saat (vücudun fiziksel aktivite sırasında kullandığı oksijen miktarı) düzeyinde egzersiz yapanların ömrünün uzadığı tespit edildi.
Bu araştırmanın en pozitif yönü; egzersizlerin bu sağlık faydalarını elde etmek için zorlu, ekstrem sporlar yapmak zorunda olmadığınızı gösteren diğer araştırmaların sonuçlarını yansıtması.
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİ KULLANMAMAK
Hiçbir zaman tütün ürünü kullanmamak araştırmaya göre; ölüm riskini %29 oranında azalttı. Fakat eğer tütün ürünlerini kullanmaya devam ediyorsanız, ömrünüzden büyük oranda çaldığınız anlamına geliyor. Bıraktığınız andan itibaren ise; önemli sağlık yararlarıyla birlikte bu kısalan ömre karşı da önlem alabilirsiniz.
STRES YÖNETİMİ
Araştırmaya göre; ömrü uzatan en önemli ikinci faktör; stres yönetimi ikinci sırada yer alıyordu. Oldukça yaygın bir sorun olan yoğun stres altında yaşamaya dair alınan stres yönetimi önlemi, erken ölümleri %22 oranında azaltabiliyor. Eğer yoğun bir stresle mücadele ediyorsanız, bunun için çeşitli destekler alabilir, psikolojik yardımdan faydalanabilirsiniz.
BESLENME SİSTEMİNİ DÜZENLEMEK
Sağlıklı bir beslenme sistemine sahip olmak, uzun bir ömür sürme ihtimalini %21 artırıyor. Özellikle bitkisel ürünlerin daha fazla tüketildiği beslenme sistemleri bu konuda ideal seçenenkler arasında yer alıyor. Bu durum, vejeteryan veya vegan olmanızı gerektirmiyor. Tam tahıllı, yeşil yapraklı sebzelerin bolca tüketildiği Akdeniz diyeti gibi bitki temelli sağlıklı bir planı takip edebilirsiniz.
İYİ BİR GECE UYKUSU
Uyku düzeninin gece 7 ila 9 saat arasında olması, uzmanlar tarafından önerilen sağlıklı yaşamdır. Herhangi bir nedenle ortaya çıkabilecek erken ölüm riskini %18 azalttığı fark edilen sağlıklı uyku düzeni, her bir birey için büyük önem taşıyor. Üstelik düzinelerce çalışma, kötü bir uyku düzeni erken ölüm dahil her türlü kötü sağlık sonucuna bağlamıştır.
SOSYAL ÇEVRE
Olumlu sosyal ilişkiler yönünden zengin bir yaşama sahip olmak, araştırmaya göre; ömrü %5 oranında uzatabiliyor. Ancak uzmanlar, özellikle yaşlı yetişkinler arasında yaygınlaşan yalnızlık durumunun endişe verici olduğuna dair vurguda bulunuyor.
Nguyen, %5 gibi bir oranın küçük görünebildiğini, ancak bunun yine de tüm nedenlere bağlı ölümler açısından önemli oranda bir düşüş olduğunu gösteriyor. Son zamanlarda yapılan bir araştırma, sosyal izolasyon yaşayan kişilerin herhangi bir nedenle erken ölme riskinin sosyal olarak yanlız bir yaşam sürmeyenlere kıyasla %32 daha yüksek olduğunu buldu. Yalnız hissettiğini bildiren katılımcıların erken ölme olasılığı, hissetmeyenlere göre %14 daha fazlaydı.
