Zeka, bireyin mantıksal düşünme, problem çözme ve öğrenme yetisini kapsayan bütüncül bir kavram olarak tanımlanabilir. Ancak, herkes farklı alanlarda yetenekli olabilir. Düşük IQ'ya sahip kişiler, genellikle bu temel zihinsel becerilerde zorluk yaşayabilir.
Araştırmalara göre, düşük zekaya sahip kişilerin sergilediği sekiz belirgin özellik bulunuyor:
1. MERAKSIZ OLMALARI
Düşük IQ'ya sahip bireyler, yeni şeyler öğrenmeye ya da var olan bilgilerini derinleştirmeye ilgisizdir. Sınırlı bir dünya görüşüne sahip oldukları için farklı bakış açılarını anlamakta zorlanırlar.
2. YENİ DURUMLARA UYUMDA ZORLUK
Zekâ, değişen koşullara ayak uydurma yetisini de kapsar. Ancak, düşük IQ'lu bireyler yeni ortamlara ya da rollerine uyum sağlamakta zorluk çeker.
3. BİLMEDİKLERİNİ FARK ETMEZLER
Dunning-Kruger etkisi olarak bilinen psikolojik fenomene göre, az bilgiye sahip bireyler, kendilerini olduklarından daha bilgili zannedebilir. Bu kişiler, eksikliklerinin farkında olmadıkları için bilgi düzeylerini abartma eğilimi gösterirler.
4. SİYAH-BEYAZ DÜŞÜNME TARZI
Düşük zekaya sahip insanlar, olaylara gri alan bırakmadan katı ve keskin çizgilerle yaklaşır. Her şeyi iyi ya da kötü olarak sınıflandırırlar ve ara noktalarda düşünmekte zorlanırlar.
5. FİKİRLERİNİ DEĞİŞTİRMEZLER
Zihinsel esneklikten yoksun olan bu bireyler, yeni bilgiler karşısında bile görüşlerini nadiren güzden geçirir. Yeni fikirleri benimsemekte zorlanır ve tartışma ortamlarında sert tepkiler verebilirler.
6. HİPOTETİK DÜŞÜNMEYE YATKIN DEĞİLLERDİR
Düşük IQ'lu bireyler, soyut kavramları anlamakta zorlanır. Varsayımsal senaryolar üzerinde düşünmek yerine sadece somut gerçeklerle ilgilenirler.
7. EMPATİ EKSİKLİĞİ
2019'da Çin'de yapılan bir araştırmaya göre, zeka seviyesi yüksek bireyler, daha empatik ve duygusal olarak daha hassastır. Düşük IQ'lu kişiler ise başkalarının duygularını anlamakta ve onlara karşı duyarlı olmakta zorlanabilir.
8. BENCİL BİR BAKIŞ AÇISINA SAHİPTİRLER
Düşük IQ'ya sahip bireyler, genellikle kendi deneyimlerini merkeze koyar ve başkalarının gözünden olaylara bakmakta zorlanır. 2023 yılında yapılan bir araştırmaya göre, eğitim seviyesi yüksek bireyler, dünyayı daha kapsamlı ve çok boyutlu bir şekilde algılayabiliyor.
Zekâ sadece akademik bilgiyle sınırlı değildir. Düşük IQ'ya sahip bireylerin ortak özellikleri arasında meraksızlık, düşünce esnekliği eksikliği, empati zayıflığı ve bencil düşünce yapısı bulunur. Bu özellikler, bireyin sosyalleşmesini ve yaşam içinde başarılı olmasını zorlaştırabilir. Eğitim ve farkındalık, bu eksiklikleri gidermede önemli bir rol oynayabilir.
