9 ay 10 günlük bir süreç olan gebelik döneminde annenin yaptırdığı rutin testler, toplam kilo alımı ve beslenme düzeni; bebeğin sağlıklı gelişiminin izlenmesi açısından büyük önem taşıyor. Bu süreçte annenin; yatağa yatış tarzından araba kullanımına, egzersiz hareketlerinden gündelik bakımına kadar hayatındaki birçok rutinle ilgili karşılaşacağı değişimlere de adapte olması gerekiyor. Medical Park Fatih Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Hurşide Cevlan, gebelik takibinde dikkat edilmesi gerekenleri anlatarak gebelerin en çok yaşadığı şikayetlerle ilgili çözüm önerileri verdi:
Bir hafta adet gecikmesi olan hastada önce gebelik kesesi görünür. Daha sonra (10-12 gün sonra) bebeğin kalp atışı izlenir. Kalp atışı izlendikten sonra her ay rutin takip önerilir.
RUTİN TESTLER ÖNEMLİ
Gebeliğin 11-13'üncü haftasında ikili tarama testi yapılır. 16-18'inci haftasında üçlü veya dörtlü tarama testi yapılır. 20-22'nci haftasında ikinci düzey USG (Detaylı ultrason) yapılır. 24-28'inci haftasında OGTT (Şeker yükleme testi) yapılır. 36'ncı hafta itibari ile NST takibi yapılır. Anne adayı 40 haftayı geçtikten sonra daha sıkı takibe alınır (İki-üç günde bir).
TOPLAM KİLO ALIMI 11-14 KİLODUR
Gebelikte 3'üncü aydan itibaren beslenme disiplinine uyulması hem annenin sağlıklı bir gebelik geçirmesi, hem de sağlıklı bebek gelişimi açısından son derece önemlidir. Gebeliğe başlangıç kilosuna göre değişmekle beraber, tüm gebelikte ortalama 11-14 kilogram kilo alımı gerçekleşmelidir.
Gebelikte önemli olan; anne adayının çok kilo alacak şekilde beslenmesi değil, bebek için gerekli vitamin ve mineralleri karşılayacak şekilde bir beslenme listesine uymasıdır. Tatlı, yağlı gıdalar (kek, pasta, kurabiye, ekmek) hamilelikte anne adayının aşırı kilo almasına neden olurken bebek üzerinde olumlu bir etki taşımaz.
HER GÜN DEMİR İLACI
Tek taraflı beslenmeden kaçınılmalı ve protein, karbonhidrat, yağ ve vitamin- minerallerden gereği kadar uygun oranlarda alınmalıdır. Gebelik döneminde bütün bu besin maddelerinin günlük ihtiyacı artar. Gebelikte diğer insanlara göre günlük 300 kalori daha fazla, yani yaklaşık 2300 kalori alınması gerekir.
Düzenli ve yeterli beslenmeye ek olarak gebelik boyunca her gün demir ilacı ve gebeliğin ilk aylarında folik asit vitamininin kullanılması önerilir. Yeterli beslenemeyen hamilelere günlük multivitamin preperatları da önerilebilmektedir.
Hamilelerin en sık yaşadığı sorunlardan biri de kusmadır. Peki hamilelikte kusmaya neler iyi gelir?
LAVANTA, LİMON VE KEKİK
Hamilelikte bazı kokular kusmayı tetiklediği gibi; lavanta, narenciye ve kekik kokuları da kusmayı önleyebilir.
LİMON SUYU
En çok denenen ve etkisi görülen ev çözümlerinden biridir. Bir bardak limon suyu içmek, hamilelikte kusma hissini bastırabilir ve kustuktan sonra vücudun halsiz kalmasını önleyebilir. Mide bulantısı veya kusma sonrasında biraz limon suyu içebilirsiniz. Ilık suya limon suyu karıştırarak tüketebilirsiniz.
ZENCEFİL
Hamilelikte kusmayı durdurmanın bir başka etkili çözümlerinden biridir. Bir dilim zencefil kusma hissini durdurmaya yardımcı olur. Kokusu ve tadı, kusma hissi üzerinde etkilidir. Ayrıca zencefilli gazoz veya zencefil çayı da içmeyi tercih edebilirsiniz. Ancak bu içecekleri bir ya da iki fincandan fazla tüketmeyin.
REZENE TOHUMLARI
Kusma hissini azalttığı ve mide bulantısına iyi geldiği bilinmektedir. Blender içerisinde az miktar rezene tohumunu ezdikten sonra bir bardak kaynar su içerisine bu tozu ekleyin. Yavaş yavaş için. Anlık rahatlama sağlayacaktır. Rezene çayı da içebilirsiniz.
Turun çgiller
Portakal ya da tatlı limon gibi narenciyelerden bir dilim yemek, kusma hissini yatıştırabilir. Narenciye kokusu, rahatlatıcı bir etkiye sahiptir.
GEBELER NASIL YATMALI?
Yeni hamileyseniz, kesinlikle yüz üstü yatmayın. Hamilelikte annenin rahat nefes alabilmesi, bebeğin beslenmesi, gelişmesi ve kalbi için bir risk doğmaması adına sol tarafın üzerine yatılması önerilir.
HAMİLELİKTE KASIK AĞRISININ ÖNEMİ NEDİR?
Kasık ve karın ağrıları, hamilelikte çoğunlukla vücudun bir bebeği karşılamak üzere değişmesi nedeniyle oluşur ve normal olarak kabul edilir. Kasık ağrısının genelde birçok zararsız sebebi olduğu gibi özellikle karın ağrısının da eşlik ettiği kasık ağrılarının ciddi sebepleri olabilir.
Gaz sancısı ve kabızlık: Hamilelikte progesteron hormonunun artması, bağırsak hareketlerinde yavaşlamaya neden olduğu için gaz oluşması ve kabızlık şikayetleri daha sık görülür. Bu da ağrıya ve kramplara neden olabilir. Bol lifli gıdalar yemek, bol su içmek ve hareket etmek gerekir.
Dış gebelik: Gebelik kesesinin rahim iç dokusu dışında herhangi bir yere yerleşmesi durumudur. Özellikle fark edilmediğinde 6-10 hafta arasında kese olduğu yerde büyümeye dayanamayıp çatlar ve kanamaya başlarsa, şiddetli yaygın kasık ve karın ağrısı oluşur. Bu durumda acilen doktora başvurulması gerekir.
İdrar yolu enfeksiyonu: Kasık ağrısı, idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma gibi bulgular verir. Kimi zaman üşüme, titreme ve ateş izlenebilir.
HANGİ ŞİKAYETLERDE DOKTORA BAŞVURULMALI?
Gebelik döneminde dönem dönem ağrılar yaşayan anne adayı, hangi sorunları yaşadığında hekime başvurması gerektiğini bilmelidir. Şu durumlarda mutlaka bir doktora başvurulmalıdır:
Bulantı, kusma ve ishal
Titreme, ateş
Lekelenme veya kanama
İdrar yaparken sıkıntılar
Işıktan rahatsızlık, gözün önünde ışık çakmaları
Yüksek tansiyon
Şiddetli ve inatçı ağrı
