Bitki çayları arasında son dönemde en fazla öne çıkanlardan biri de moringa çayı oldu. 'Mucize ağaç' olarak adlandırılan moringadan üretilen bu çay pek çok fayda sağlıyor. Ülkemizde özellikle zayıflamak isteyenler moringa çayını hızlı kilo verdirmesinden dolayı tüketmeyi tercih ediyor. Diğer yandan dünyada çeşitli bölgelerde farklı türlerde tüketilen moringa, neredeyse her şeyiyle faydalı olmasından ötürü 'Mucize ağaç' olarak anılıyor.
MORINGA NEDIR?
İkili adı 'Moringa oleifera' olan bu bitkinin anavatanı, Hindistan'ın kuzeyidir. Himalaya eteklerinde yetişen bu bitki, bugün çeşitli bölgelerde bulunur. Dayanıklı bir bitki türü olan Moringa kökten filizlenir. Bu nedenle aşırı soğuklarda yapraklarını döker ve gövdesini kurutur ve uygun iklim şartlarında yeniden filizlenir. Çok hızlı büyüyebilen bu tür, ilk yılında dört metreye kadar büyüyebilir. Sıcak iklimlerde ise daha fazla büyüdüğü görülür.
NASIL KULLANILIR?
Moringa bitkisi ülkemizde çoğunlukla sadece çay olarak tüketilse de dünyanın çeşitli yerlerinde farklı şekillerde değerlendirilmektedir. Tohumları fıstık olarak kullanılan moringanın kalınlaşmış kökleri ise yaban turpu olarak tüketiliyor. Yaprakları çayın yanı sıra yeşillik olarak salatalarda, sebze yemeklerinde kullanılıyor. Oldukça besleyici olan bu yapraklar aynı ağırlıktaki portakalın yedi misli C vitamini, sütün dört misli kasiyum, havucun dört misli A vitamini, yine sütün iki misli protein ve muzun üç misli potasyum içerir. Ayrıca yaprakları toz haline getirilerek baharat olarak da tüketilebilir. Diğer yandan Filipinler gibi ülkelerde yaprakları çorba, yemek yapımında ve gıda endüstrisinde kullanılır. Yine yaprakları toz haline getirilip temizlik ve dezenfekte etmek içinde kul- lanılabilir. Tohumları yüzde 38-40 oranında kurumayan ben yağı içerir; bu yağ resim, güzel sanatlarda boya içeriği olarak kullanıldığı gibi saat gibi hassas makinelerin yağlanmasında da, temiz, tatlı ve kokusuz olduğu için parfüm ve saç bakım ürünlerinde de kullanılır. Ağacı kereste olarak kullanılabildiği gibi; bahçelere çit olarak da kullanılabilir. Yağının çıkarılması sonrası kalan tohum posası ve tohumları antibakteriyel özelliği sayesinde su dezenfektasyonu için belli miktarları aşmamak kaydıyla kullanılabilir. Buna ilaveten bitki gövdesi çeşitli ülkelerde kök boya olarak kullanılmaktadır. Yine Hindistan ve Srilanka'da yerel halk afrodizyak olarak kadın ve erkekler için tohumlarını ilaç gibi kullanmaktadır. Ayrıca açlıkla mücadele için tavsiye edilen ve kullanılan ağaçlardan biridir.
MORINGA ÇAYININ FAYDALARI
Moringa; hücre hasarını önler, vücudu güçlendirir ve metabolizmanın hızlı çalışmasına yardımcı olur. Kolajen içermesinden ötürü cildin erken yaşlanmasını önler. Yine yüksek miktarda C vitamini içermesinden ötürü yaraların hızlı iyileşmesine ve cildin yenilenmesine katkı sağlar. Vücudun melanin üretmesini teşvik ederek pürüzsüz ve bronz bir güzellik sağlar. Kemikleri kuvvetlendirir ve romatizmal ağrılara iyi gelir. Ayrıca alerjik hastalıklara, ülsere, kansızlığa, tansiyona iyi gelirken, kan şekerini dengeler. Yine ruhsal durumu dengelemesi, depresyonu yenmeye yardımcı olması, uykusuzluk sorununa çözüm getirmesi ve vücudu toksinlerden arındırması da başka faydalarıdır.
MORINGA ÇAYI NASIL IÇILIR?
Moringa çayının hazırlanışı diğer bitki çaylarından farklı değildir. Bir yemek kaşığı kadar moringa yaprağının üzerine tam kaynamamış su ilave edilir ve demlenmeye bırakılır. Ardından süzerek tozlarından arındırılan moringa çayı afiyetle içilebilir.
YAN ETKILERI
Moringa çayının bilinen bir yan etkisi yoktur. Ancak hemen her şeyde olduğu gibi fazla tüketimden uzak durulması tavsiye edilebilir.
ŞEKERI VE KOLESTEROLÜ DÜŞÜRÜR ANCAK TEK BAŞINA KILO VERDIRMEZ
Beslenme
ve Diyet Uzmanı Emel Unutmaz Duman, moringa hakkında bilgi vedi:
Son yıllarda bitkilere ve bitki çaylarına olan ilginin arttığı net bir şekilde ortada. Özellikle de zayıflamaya yardımcı olabilen, kan şekerini düzenleyen, kabızlığı önleyen çaylara olan ilgi bunların en başında geliyor.
Son yıllarda dünyada, bu yıl da ülkemizde popülaritesi en yüksek seyreden bitki çaylarının başında 'moringa çayı' var.
BAHARATI DA VAR
İnternette gezerken gelen reklamlara bakılırsa; içmek yeterli, başka hiçbir şeye gerek yok, gitsin kilolarca yağ, gelsin sağlıklı yaşam... Ne güzel olurdu değil mi? Hiç uğraşmadan, bir çayı demleyip günde üç-dört fincan içelim ve istemediğimiz kilolarımızdan kurtulalım, bağışıklığımız güçlensin, uzun ve sağlıklı yaşayalım. Ama üzgünüm, böyle bir bitki maalesef ki yok.
Peki, nedir bu moringa? Moringa, aslında sadece bir bitki çayı değil; tohumu, yaprağı, kabuğu, kökü, hatta kerestesi bile kullanılan bir bitki. Yaprakları toz haline getirilerek baharat yapılabiliyor.
Çalışmalarda kan şekerini ve kan yağlarını düşürücü aktiviteleri ile birlikte insan ve hayvan denemelerinde antioksidan etkinliği gösterilmiş olsa da üzerindeki çalışma sayısı net konuşmak için yeterli değil.
En göze çarpan özelliği insülin salınımını artırması yönünde. Moringa çayı üzerine yapılan çalışmada diyabetik bireylerde kan şekerini düşürücü etki gösterirken sağlıklı bireylerde bu etkisinin olmadığı tespit edilmiş. Yani hipoglisemik etki göstermemiştir.
Bununla birlikte kolesterolü düşürücü etki de gösterilmiştir.
Oldukça zengin bir yapısı olan moringa çayı, içerdiği antioksidanlar ile de hücre hasarına karşı koruyucudur.
İçerdiği C vitamininin yanına kolajen de eklenince tam bir cilt dostu haline gelir.
Genç kalmaya destek vermesinin yanında, yara iyileşmesi ve cildin yenilenmesinde de aktif rol oynayabilir.
Yapılan bir çalışmada, moringa yapraklarının yüksek oranda içerdiği çözünmeyen diyet lifi ve fenolik bileşikler sayesinde erkek farelerde kolerektal tümör insidansını azalttığı tespit edilmiştir. Ayrıca rahatlatıcı özelliği ile stresle baş etmede de destek alınabilecek bir bitki diyebiliriz.
INTERNETTEN SATIN ALMAYIN!
Ancak unutmamak gerekir ki bu bitkilerin hangi kaynaklardan alındığı, güvenilirliği çok çok önemli. Piyasada, özellikle de internette sürekli reklamı yapılan çayların içerisinde istenmeyen maddeler tespit ediliyor. Tarım Bakanlığı da bunların listesini ara ara yayınlıyor.
Zaten hiçbir besin, bitki yoktur ki tek başına kullananın iştahını kessin, metabolizmasını hızlandırsın, hızlıca kilo verdirsin. İçtiğiniz bitki çayının bu etkilerini görüyorsanız hemen bırakın derim.
Her zaman söylediğimiz gibi, önemli olan sağlıklı beslenme kurallarını hayata geçirmek ve bitki çayları gibi ek destekleri çeşitlendirerek belli periyotlarla tüketmek.
