Gebelik boyunca anne adaylarında hem ruhsal hem fiziksel birçok değişim hızlı bir şekilde meydana geliyor. Hormonal faktörlere bağlı olarak neredeyse gebenin vücudunun her yerinde cildinde, saçlarında, tırnaklarında, dişlerinde ve diş etlerinde değişimler gerçekleştiğini belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Cansu Kanlıoğlu, hamileliğin her hali güzel olsa da alınan fazla kilolar ve değişen vücut imajını nedeniyle ciltte oluşan çatlaklar ve doğum sonrası sarkmaların anne adaylarının hem ruhsal hem de bedensel ve cinsel sağlığını olumsuz etkileyebildiğini söyledi. Peki gebelik çatlakları neden oluşur, bu çatlakların oluşmaması için ne gibi önlemler alabiliriz?
GEBELİKTE ÇATLAK NEDEN OLUŞUR?
'Gebelik çatlakları' bir diğer adıyla 'stria gravidarum', genellikle gebeliğin üçüncü trimesterı dediğimiz son aylarında hormonların da etkisiyle bebekle birlikte büyüyen bölgedeki cildin gerilmesi sonucu ortaya çıkar. Gebelik çatlakları, son dönemlerde sıkça adından söz edilen ciltte bulunan kolajen ve elastin liflerin ayrılması sonucu meydana gelir. Bu çatlaklar oluşurken herhangi bir ağrı yaşanmaz, ancak hafif bir kaşıntı eşlik eder.
Çatlakların oluşmasında en önemli belirleyici faktör genetiktir. Beyaz kadınlarda yaklaşık yüzde 75-90 oranında görülür. Bu da demektir ki, annesi ya da kız kardeşi çatlak sorunu yaşamış olan kadınlar çok büyük olasılıkla bu sorunu yaşayacaklardır. Genetik dışında diğer risk faktörleri ani ve hızlı kilo alımı, kilolu iken hamile kalmak, iri bebek ve ikiz gebelik, gebelik öncesi sigara kullanımı, aşırı şeker tüketimidir.
ÇATLAK OLUŞUMUNU ÖNLEMEK MÜMKÜN MÜ?
Gebelikte çatlak oluşumunun önüne geçmek için üç ayrı basamakta da uyulması gereken bazı kurallar bulunmaktadır;
1.Dengeli beslenme ve yeterli sıvı alımı: Dengeli beslenme ile hızlı ve fazla kilo alımının önüne geçilerek karın cildinin aşırı gerilmesi engellenir. Yeterli sıvı alımı cildin nem dengesini sağlar. Gebelikte günde 8-12 bardak arası su içilmesi gerekir. Kolajen ve elastin yapısını besleyen ve vitamin, Omega-3 (balık, keten tohumu, fındık) içeren gıdalar tüketmek kontrollü kilo alımı ve cildin yenilenmesine yardımcı olur.
2.Egzersiz: Düzenli egzersiz kontrollü kilo alımını sağlar, dolaşım sisteminin hızlanmasına katkıda bulunarak karın cildinin ve kaslarının kanlanmasını arttırır. Gebelik süresince alınan kiloların daha kolay verilmesine yardımcı olur. Ödem oluşumunu azaltır, metabolizma hızını artırır. İyi bir egzersiz programı aynı zamanda kolajen üretimini tetikleyen hormonların salgılanmasını sağlayarak cildin elastikiyetini arttırır.
3.Doğal yağlar ve kremler: Cildinize masaj yaparak doğal yağlar ve kremler kullanmak dolaşımınızı hızlandırır, böylece çatlak oluşumu ve sarkmaların önüne geçebilirsiniz. Bu doğal yağlar; Hindistan cevizi yağı, susam yağı, aloe vera, badem yağı, zeytinyağı, E vitaminidir. Çatlaklar ne yazık ki oluştuktan sonra tamamen kaybolmazlar. Günümüzde bu izler için tedavide lazer kullanılmaktadır.
KARIN SARKMALARININ ÖNÜNE NASIL GEÇİLİR?
Gebelikte karın sarkması hızlı ve fazla kilo alma, genetik faktörler, iri bebek, ikiz gebelik, ileri anne yaşı gibi faktörlere bağlı olarak gelişerek anne adayını mutsuz eden bir durumdur. Hamilelik sırasında büyüyen rahim ile karın içi basıncının artması sonucu; karın kasları gevşeyerek artan karın içi basıncını azaltmaya çalışır. Karın içi basıncının aşırı arttığı durumlarda (iri bebek, ikiz gebelik, aşırı kilo alımı) karın kasları bu basınç etkisi ile daha da deformasyona uğrar, cilt esnekliğini kaybeder, sarkmalar ve çatlaklar oluşur.
Hamileliğe kilolu başlamak bir dezavantajdır. Ancak anne adayının hamile kalmadan önce alacağı ve sonrasında dikkat edeceği birkaç önlem ile düzgün bir karına sahip olmak hayal değildir. Kilo kontrolü, gebelik planlanmadan önce beden kitle indeksinize göre ideal kiloya ulaşmak, dengeli beslenmek, yeterli sıvı tüketmek, düzenli egzersiz, anneyi karın sarkmalarından koruyacaktır.
