"Sanıldığının aksine çocuklardaki pek çok sistemde olduğu gibi kalp ve damar sistemi erişkinlerden farklıdır" diyen Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Dr. Ferhan Meriç; "Doğumdan itibaren erişkin yaşa kadar olan süreçte çocuk kalbinde değişim ve gelişim devam eder, bununla bağlantılı olarak doğumsal kalp hastalıkları çocuk kardiyoloji pratiğinde çok yer tutar" dedi.
"Doğumsal kalp hastalıklarının büyük çoğunluğu tedavi gerektirmeden sadece izlemle sadece şifa ile sonuçlanırken oransal olarak az sayıda ancak önemli doğumsal kalp hastalıkları girişimsel kardiyoloji ve kalp cerrahisi müdahaleleri gerektirir" diyerek çocuklarda kalp sağlığı hakkında bilgiler verdi.
BAZI KALP HASTALIKLARININ TEMELİ 7 YAŞA İNİYOR
Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Dr. Meriç sağlıksız yaşam tarzının çocuklar üzerindeki sadece "görünür" etkisinin obezite ve TİP 2 olduğunu ancak uzun vadede birçok kalp damar hastalığına yol açabileceğini belirterek; "Erişkinlerde sıklığı giderek artan, tüm toplumların en büyük sorunlarından olan hipertansiyon, ateroskleroz ve koroner kalp hastalıklarının insanoğlunun özellikle son yüzyılda yaşam tarzı ve beslenme şeklinin değişmesiyle ilişkili olduğu bilim insanları arasında kabul görmüştür. Doğal beslenmeden uzaklaşılması, hareketsizlik, endüstriyel ve karbonhidrat içeriği artmış, trans yağ içeren gıdalar gibi pek çok olumsuz faktör sadece erişkinleri değil çocukları da etkilemektedir. Bu yaşam tercihlerinin sonuçları erken yaşta çok görünür olmasa da aslında mikro düzeyde kalp damar sağlığı çocukluk cağında etkilenmeye başlamıştır. Örneğin; aterosklerozun sonuçları genellikle erişkin yaşta görülmekle birlikte 7 yaş kadar erken çocukluk çağında başladığı patoloji çalışmalarında gösterilmiştir. Görünür olan olumsuz sonuçlar ise çocuklarda obezitenin ve TİP 2 diyabetin giderek artmakta olmasıdır. Her ikisi de birbiriyle ilişkili çok önemli sistematik sağlık sorunları olup, sağlıksız ve yanlış beslenme, hareketsiz yaşam şekliyle yakından ilişkilidir. Nihai olarak kalp ve damar sistemini de etkilemeleri kaçınılmazdır" şeklinde görüşlerini dile getirdi.
29 Eylül Dünya Kalp Sağlığı Günü'nde koruyucu hekimlik ilkeleri ışığında tedavi etmekten daha öncelikli olarak hastalığın önlenmesi olduğunu vurgulayan Dr. Meriç; "Çocuklarımızın kalp sağlığını korumak amacıyla onlara erken yaşta sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazandırmalıyız. Sağlıklı beslenme, düzenli spor, onları çağın hastalıkları olan obezite, diyabet ve kalp hastalıklarından koruyacaktır" dedi.
COVID-19 EN AZ ERİŞKİNLER KADAR ÇOCUKLARI DA ETKİLEDİ
COVID-19'un en az erişkinler kadar çocukları da etkilediğini vurgulayan Dr. Meriç bu etkileri şu sözlerle açıkladı:
"Yaklaşık bir buçuk yıl önce başlayan ve halen tüm dünyayı etkisi altın alan COVID-19 pandemisi yarattığı olumsuz sonuçlar nedeniyle en az erişkinler kadar çocukları da etkilemeye devam etmektedir. Online eğitime geçildiği dönemde sokağa çıkma kısıtlamalarının da eklenmesiyle erişkinler gibi çocuklarımız da hareketsiz kaldı. Kısıtlamalar kalktığında bile eski hareketli yaşamlarına hemen dönemediler. Kilo aldılar. Kolektif şekilde yapılanan sporların tüm olumlu etkilerinden mahrum kaldılar. SARS-CoV-2 virüsüne karşı geliştirilmiş aşılar sayesinde bu sorunları kademeli olarak aşılmakla birlikte yüz yüze eğitimin başladığı bu dönemde vaka sayıları da artış göstermektedir."
12 YAŞ ÜSTÜ İÇİN AŞI GÜVENLİ
12 yaş üstü çocuklarda SARS-CoV-2 virüsüne karşı geliştirilmiş aşıların güvenli olduğu çalışmalarda gösterilmiş ve gelişmiş ülkelerde uygulandığının altını çizen Dr. Meriç; "Yan etki oranının çok düşük olduğu mRNA aşısını yaptıran kişilerde az sayıda miyokardit ve perikardit (kalpte iltihaplanma) gibi sorunlar oluşmuştur. Bu olguların çoğunlukla kendiliğinden düzeldiği ABD ve İsrail'den yapılan bildirimlerde gösterilmiştir. Bu düşük riskin aksine aşı olmayan çocuklar COVID-19 ile hastalandığında virüsün bağışıklık sistemini tetiklemesiyle, kalp damar sistemini etkileyen MIS-C olarak adlandırılan (multisistem inflamatuar sendrom) hastalık oluşabiliyor" cümleleriyle önemli uyarılarda bulundu.
KORONAVİRÜSE BAĞLI OLUŞAN KALP HASTALIĞI ÇOCUKLARI DA ETKİLİYOR
"MIS-C hastalığı kalp kasının beslenmesini sağlayan koroner damarlarda sorun oluşturarak kalbin fonksiyonunu bozabiliyor" diyen Dr. Meriç: "Hiç belirti vermeden (asemptomik) COVID-19 geçiren çocuklarda bile oluşabiliyor. Virüsle enfekte olduktan 2-4 hafta sonra ortaya çıkabiliyor. Hastalık her çocukta oluşmamakla birlikte hangi çocuklarda oluşacağına dair bilinmeyen pek çok faktör vardır" ifadelerini kullandı.
Çocuk Kardiyolojisi Uzmanı Dr. Ferhan Meriç "COVID-19 hastalığı bu yatkınlığı olan çocukta MIS-C oluşmasında tetikleyici rol oynamakta ve hastalığı başlatmaktadır. Tedavisi mümkündür ve iyi tedavi ile kalıcı hasar bırakmayan bir hastalık ancak tedavi edilmediği zaman koroner damarlarda kalıcı hasarlar bırakabilmektedir. Sonuç olarak belirtisiz geçirilen bir COVID-19 enfeksiyonu bile çocuklarda kalp sağlığı tehdit etme potansiyeli taşımaktadır" dedi.
"Pandemi devam ettiği sürece yeni mutasyonların oluşmasıyla virüsün bulaşıcılığının arttığını görüyoruz" sözleriyle hatırlatmada bulunan Dr. Meriç; "Biz hekimler bu zinciri kırmanın yolunun toplumdaki aşılanma oranımızı arttırma ve korunma önlemlerine devam etmekten geçtiğini biliyoruz. Bir çocuk kardiyoloji uzmanı olarak 12 yaş üstündeki çocuklarımıza kendi hekimleri tarafından belirlenmiş bir engel olmadığı takdirde Sars-COV-2'ye karşı geliştirilmiş aşı olmalarını öneriyorum" cümleleriyle açıklamalarını tamamladı.
