Gulâm Hüseyin kimdir ?

Evez'de Bâre Banki civarındaki Zeydpûr'da doğdu. Daha sonra İngiliz Bâzârı diye de bilinen Engrîzâbâd'a göç etti. İyi bir eğitim gördü. Bölgedeki İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'nin ticarî temsilcisi George Udny'nin (Udney) sorumluluğu altında postahane müdürü (dak münşî) oldu. Udny'nin ricası üzerine bir Bengal tarihi yazmayı kabul etti ve 1202'de (1787-88) tamamladığı bu Farsça eserine Riyâżü's-selâṭîn adını verdi. Eser bir mukaddime ve dört bölümden meydana gelmektedir.

Gulâm Hüseyin Riyâżü's-selâṭîn'in mukaddimesinde Bengal ve civarını tanıtır; bölgede yaşayan halka dair bilgi verir. Ayrıca bazı şehir ve kasabaları tasvir eder; Bengal sultanlarıyla valilerini ve onlarla ilgili bazı anekdotları anlatır. Birinci bölümde Delhi sultanlarının tayin ettiği Bengal valilerinden, ikinci bölümde bağımsız Bengal sultanlarından, üçüncü bölümde Bâbürlüler'e bağlı vekillerden (nâzımlar, nizamlar), son bölümde Fransız ve Portekizliler'in Bengal'e gelişinden ve buradaki İngiliz hâkimiyetinden bahseder. Mevlevî Abdülhak Âbid tarafından neşredilen Riyâżü's-selâṭîn'i (Kalküta 1890) Mevlevî Abdüsselâm notlarla birlikte İngilizce'ye çevirmiştir (Calcutta 1902; Delhi 1975).

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

BİZE ULAŞIN
SON DAKİKA