204'te (819-20) Bağdat'ta doğdu. Fars asıllı olup İbn Tayfûr olarak da bilinir. Horasan'ın Merverrûz şehrinden gelen ailesi Abbâsîler'e samimiyetle hizmet ettikleri için "ebnâü'd-devle, evlâdü'd-devle" diye meşhur olmuşlardı (İbnü'n-Nedîm, s. 163). İbn Ebû Tâhir devrinin önde gelen âlimlerinden hadis ve edebiyat dersleri aldı. Kendisi de zengin ailelerin çocuklarına ders verdi. Daha sonra kitap istinsah etmek üzere Bağdat'ta bir dükkân açtı. İstinsah ettiği kitapları satarken bir yandan da edebiyat ve şiirle meşgul oldu. Zamanının birçok edip ve şairiyle karşılaştı; Bağdat ve Sâmerrâ saraylarındaki devlet adamlarıyla yakın ilişki kurdu. Bazı âlimlerden hadis okudu, ahbâr üzerine çalıştı; böylece şiir, edebiyat, ahbâr ve tarih, kitâbet ve hadis ilimlerinde önemli şahsiyetlerden biri haline geldi. Kitâbü Seriḳāti'ş-şuʿarâʾ adlı eserinde bazı şairlerin şiirlerinin başkalarına ait olduğunu ortaya koyunca çok sayıda düşman kazandı. Bu arada Buhtürî'nin Ebû Temmâm'dan çaldığı şiirler hakkında bir eser kaleme aldıysa da başta Buhtürî olmak üzere bazı kimseler de onun başkalarının şiirlerini kendisine mal ettiğini ileri sürdüler ve şiirlerini eleştirdiler. Ancak Mes'ûdî İbn Ebû Tâhir'in şiirlerini takdir etmiş ve bir kısmını eserlerine almıştır. Ebü'l-Ferec el-İsfahânî'nin el-Eġānî'sinde de İbn Ebû Tâhir'den bol miktarda iktibas vardır. Hatîb el-Bağdâdî onun bilgisinden, şiirlerinden ve rivayet ilimlerindeki dirayetinden övgüyle söz eder. Asıl şöhretini Bağdat tarihine dair yazdıklarıyla kazanan İbn Ebû Tâhir 28 Cemâziyelevvel 280'de (15 Ağustos 893) Bağdat'ta öldü ve Bâbüşşam'a defnedildi.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi