İslam aleminin en büyük göz doktoru Ammar b. Ali kimdir ?

Batı dünyasında Canamusalı diye tanınır. Musul'da doğdu. Doğum yerine nisbetle Mevsılî olarak da bilinir. Mısır'a göç ederek hayatının büyük bir bölümünü Kahire'de geçirdi; bu arada Horasan ve Filistin'e de seyahatler yaptı. Mısır'da öldü.

Nazarî bilgilerini çeşitli uygulama ve ameliyatlarda geliştiren Ammâr, göz hastalıkları sahasında hâzık bir hekim olarak tanınmaktadır. Kitâbü'l-Münteḫab fî ʿilmi'l-ʿayn ve ʿilelihâ ve müdâvâtihâ bi'l-edviye ve'l-ḥadîd adlı ünlü eserini Fâtımî Sultanı Hakîm zamanında (996-1020) Mısır'da yazmıştır. Mevsılî bu eserinde, kısa bir önsözden sonra gözün anatomisi üzerinde durmakta ve göz kapakları, saydam tabaka, göz bebeği, göz akı gibi önemli bölgelerdeki hastalıkları tanıtarak tedavi usullerini açıklamaktadır. Bu tedavi usullerinin en değerli yönü, verilen bilgilerin bizzat kendisinin yaptığı tedavi ve ameliyatlardan edindiği tecrübelere dayanmasıdır. Bunlardan özellikle, katarakt ameliyatlarında uyguladığı ince bir metal boru ile katarakt tabakasını emme metodu bu sahada önemli bir buluş olarak kabul edilmektedir. Ammâr'ın bu eseri İslâm dünyasında, çağdaşı ünlü göz hekimi Ali b. Îsâ'nın Tezkire'si kadar şöhret kazanmamıştır. Bunun sebebi Ali b. Îsâ'nın eserinin daha mufassal olmasıdır. Gerçekte ise göz hastalıkları konusunda Ammâr'ın eseri daha orijinal bilgiler ihtiva etmektedir.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi

BİZE ULAŞIN
SON DAKİKA