Önce İlhanlı Sultanı Ebû Said Bahadır Han ile veziri Gıyâseddin Muhammed'in hizmetinde münşî olarak çalıştı ve Dîvân-ı İnşâ'daki hizmetiyle büyük itibar gördü. Vezirin emri üzerine Destûrü'l-kâtib adlı eserini yazmaya başladı. İşlerinin çokluğu yüzünden eserini vezirin zamanında bitiremedi. İlhanlılar Devleti'nin yıkılmasından sonra İran'da egemen olan Celâyirliler'den Sultan Üveys'in hizmetinde bulundu. Destûrü'l-kâtib'i 761 (1360) yılında tamamlayarak 767'de (1366) Sultan Üveys'e sundu. Hayatının sonuna kadar münşîlik görevini sürdürdü. Sultan Üveys'in ölümünden (1374) sonra hakkında bilgi bulunmadığından 777 (1375) yılından önce vefat ettiği tahmin edilmektedir.
Eserleri. 1. Destûrü'l-kâtib fî taʿyîni'l-merâtib. Bir mukaddime, iki kısım ve bir hâtimeden meydana gelen Farsça eser kâtiplerin resmî yazı ve mektuplarda uyacakları kurallar, gönderilen şahısların derecelerine göre mektup türleri ve örneklerini içerir. Eserde inşâ ilminin konusu, münşînin derecesi, kâtiplik âdâb ve aletleriyle mektup yazma hakkında bilgi verilir. Şems, bu son konuları Nizâmî-i Arûzî'nin Çehâr Maḳāle adlı eserinin kâtiplerle ilgili bölümünden aktarmıştır. Destûrü'l-kâtib'de ayrıca toprak mülkiyeti, vergiler ve vergilerin toplanması, adlî sistem, şehir hayatı, ticaret ve zanaat, ekonomik problemler, çiftçilerin durumu, devlet teşkilâtı ve hiyerarşik düzeni, bunun yanında birçok âlim, devlet adamı, eşraf ve memur hakkında bilgi verilir. İmar faaliyetleriyle alâkalı meselelerden, bu işlerde çalışan görevliler ve zanaatkârların sorumluluklarından bahseder. Orijinal bilgiler içeren eser, Sultan Üveys'in gerçekleştirdiği reformlarda başvurulan bir kaynak niteliği kazanmıştır. Şiirsel bir dil ve zengin terminolojinin kullanıldığı eserde Arapça ve Farsça terimlerin yanında Türkçe terimler de görülmektedir. Birçok kütüphanede nüshaları bulunan eser Abdülkerim Alizâde tarafından neşredilmiştir (I-IV, Moskva 1964-1976). 2. Ṣıḥâḥu'l-Fürs. Farsça bir sözlüktür. 728'de (1328) Tebriz'de tamamlanan eser Vezir Gıyâseddin Muhammed'e sunulmuştur. Yirmi beş bab ve 431 fasıldan oluşan, yaklaşık 2300 kelime ihtiva eden sözlükte kelimelere 140 şairin şiirlerinden örnekler verilmiştir (nşr. Abdül'alâ Tâatî, Tahran 1341 hş., 1355 hş.). 3. el-İrşâd fi'l-inşâʾ. Destûrü'l-kâtib'den seçmeler içermektedir (Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3346; Fâtih, nr. 5371).
Kaynak: TÜRKİYE DİYANET VAKFI İSLAM ANSİKLOPEDİSİ