Ahmet Paşa Külliyesi Nerededir?

Kanûnî Sultan Süleyman devrinde sadrazamlığa kadar yükselen Kara Ahmed Paşa tarafından yaptırılmasına başlanmış, ancak Hürrem Sultan ile kızı Mihrimah Sultan ve Rüstem Paşa'nın entrikaları sonunda Ahmed Paşa'nın 13 Zilkade 962'de (29 Eylül 1555) idam edilmesi üzerine inşaatı bir süre durmuştur. Topkapı'nın iç tarafında medrese, sıbyan mektebi, çeşme ve türbeden ibaret bir külliyenin merkezi olan Ahmed Paşa Camii Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Mevcut vakfiyesi 2 Ramazan 962 (21 Temmuz 1555) tarihrihlidir. Hadîkatü'l-cevâmi'de ise Rüstem Paşa'nın emri üzerine Ahmed Paşa'nın kethüdâsı Hüsrev Bey'in nezaretinde inşaatın devamına 22 Şâban 972'de (25 Mart 1565) tekrar başlanıp yedi yılda bitirildiği kaydedilmektedir. Rüstem Paşa 1561'de öldüğüne göre, Hadîkatü'l-cevâmi'deki bu rivayet doğru ise, inşaatın yeniden başlama tarihinin 1565 olmaması gerekir. Vakfiyeden öğrenildiğine göre, devletin çeşitli yerlerindeki evkaf gelirleri, İstanbul'un "münasip bir mahallesinde" yapılacak cami, sıbyan mektebi, on altı oda ve bir dershaneli medrese, on altı odalı zâviye, çeşitli müştemilâtı ile bir aşhane-imarete tahsis olunmuştu. Bugün Ahmed Paşa Külliyesi sadece cami, medrese, türbe ve sıbyan mektebinden ibaret olduğuna göre, vakfiyede bahsi geçen zâviye ile aşhane-imaretin ya hiç yapılamadığına veya külliyenin çevresinde yapılmış iken zamanla yıkılıp ortadan kalktığına ihtimal vermek gerekir. Cami 1696'da bir tamir görmüştür. 1894 zelzelesinde kubbesi zarar görmüş ise de derhal tamir edilmiştir. Cümle kapısı üstündeki Tevfik imzalı celî hatla yazılmış âyetin altındaki 1314 (1896-97) tarihi bu tamire işaret eder. Son yıllarda, uzun süredir bakımsız halde olan caminin avlusunda ve çevresinde biraz temizlik yapılarak avlu duvarı yenilenmiştir.

Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi