XV. yüzyıldan beri kullanılan eski bir makamdır. Sabâ (nigâr) makamı dizisine, ırak perdesinde segâh dörtlüsünün ilâvesiyle meydana gelir. Donanımına segâh perdesi (si ) ile hicaz perdesi (re ) yazılır. Güçlüleri, sabâ makamının güçlüsü çârgâh ile aynı makamın durağı olan dügâh ve ırak dörtlüsünün tiz durağı olan segâh perdeleri, durağı ise ırak perdesidir. İnici çıkıcı seyreder.
Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi'nin âyîn-i şerifi, Itrî'nin, "Gamzen ki ola sâkı-i çeşm-i siyeh-i mest" mısraı ile başlayan darb-ı fetih usulündeki bestesi ve Nûman Ağa'nın devr-i kebîr usulündeki peşrevi bestenigâr makamının önde gelen örnekleri arasındadır. Bu makam şarkı formunda da büyük rağbet görerek kullanılmış ve Türk mûsikisi repertuvarına zenginlik kazandırmıştır.
Kaynak: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi