Dünya benzeri gezegenler su olmadan mı doğuyor?
Astronomlar, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile yapılan gözlemlerde neredeyse tamamen su içermeyen bir gezegen oluşum diski keşfetti. Genellikle suyun bol olduğu bu tür disklerde, Stockholm Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jenny Frediani’nin liderliğindeki araştırma ekibi, Dünya benzeri gezegenlerin oluşabileceği bölgelerde yoğun olarak karbondioksit bulunduğunu tespit etti.
Araştırma, Astronomy & Astrophysics dergisinde 29 Ağustos'ta yayımlandı ve gezegen oluşumu teorilerini sorguluyor. Frediani, NGC 6357'deki XUE 10 yıldızının 8 bin ışık yılı uzaklıkta olduğunu belirtti ve "Bu sistemin incelenmesi, Dünya benzeri gezegenlerin oluşumunu anlamamıza yardımcı olabilir" dedi.
Genellikle yeni doğan yıldızlar, gaz bulutlarıyla çevrilidir ve bu bulutlar gezegenlerin oluştuğu diskleri yaratır. Önceki modeller, disklerin iç bölgelerine hareket eden su buzu kaplı taşçıkların sıcaklıkla buharlaşacağını öngörüyordu. Ancak JWST, bu disklerde su yerine karbondioksit izleri buldu.
Frediani, bu durumun iki sebepten kaynaklanabileceğini belirtti: Yıldız veya yakınındaki büyük yıldızlardan gelen yoğun UV ışınımı suyu erken dönemde tüketebilir ya da toz taneleri su yerine karbondioksit içerebilir.
JWST'nin hassas gözlemleri, uzak ve yoğun yıldız oluşum bölgelerinde disklerin kimyasını anlamada kritik rol oynuyor. Avrupa Güney Gözlemevi'nin Atacama Large Millimeter/submillimeter Array ve inşası süren Extremely Large Telescope gibi yeni yer tabanlı teleskoplar, bu sıradışı diskleri daha detaylı incelemeyi sağlayacak.