İlk kez kanıtlandı: Uzay yolculuğu insan hücrelerini hızla yaşlandırıyor
Yeni bir araştırma, uzay yolculuğunun insan kök hücrelerini hızlandırılmış şekilde yaşlandırabileceğini ortaya koydu. ABD’deki San Diego Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Catriona Jamieson öncülüğünde yapılan çalışmada, astronotların uzun süreli uzay görevlerinde karşılaşabileceği sağlık riskleri incelendi.
Araştırmada, kalça protezi ameliyatı olan hastalardan alınan kemik iliği kök hücreleri, Uluslararası Uzay İstasyonu'na taşındı ve özel biyoreaktörlerde takip edildi. Normalde kök hücreler, işlevlerini korumak için zamanlarının büyük kısmında "uyku" halinde kalıyor. Ancak mikrogravite ve kozmik radyasyonun etkisiyle hücreler sürekli aktif hale geldi, enerji depolarını hızla tüketti ve yaşlanma belirtileri gösterdi. Ayrıca, genetik materyalin genellikle etkisiz bölümleri olan "karanlık genom" aktive oldu. Jamieson, bu durumun hücreleri bir kriz içine soktuğunu ve bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasını engelleyebileceğini belirtti.
Araştırma, astronotların uzun görevlerde kan ve bağışıklık sistemlerinde zayıflama riski taşıdığını gösterirken, kök hücrelerin Dünya'ya dönüş sonrası yaklaşık bir yıl içinde toparlanabildiği de tespit edildi. Jamieson, bu bulguların hem uzay yolculuğu hem de kanser araştırmaları için önemli olabileceğini vurguladı.
Uzmanlar, çalışmanın kök hücrelerin yaşlanma süreci ve strese verdiği yanıtlar konusunda bilim insanlarına yeni perspektifler sunduğunu, gelecekteki uzay görevleri için önlemler geliştirilmesine yardımcı olacağını ifade ediyor.