DİLENCİ ÇOCUKLARA PARA VERMEK ETİK Mİ?
Boyacı çocuğun gözyaşları..
Kırılmış boya sandığı önünde hüngür hüngür ağlayan bir boyacı çocuğa rastlayınca yardım etmek istedim. Para çıkarmak için elimi cebime atınca eşim, "Dilenmeye alıştırma. Gitsin, çalışsın" diye beni engelledi. Çocuğun gözyaşları gözümün önünden hala gitmiyor. Kocam haklı mı?
(A.H. İstanbul)
Shakespeare'in dediği gibi "Bütün dünya aslında bir sahne"yse, sokakta gördüğünüz boyacı çocuk da bu sahnenin yetenekli oyuncularından biri olabilir. "Kırılmış boya sandığı önünde ağlayan boyacı çocuk" görüntüsünün büyük kentlerde sık karşımıza çıkıyor olması, para dilenmek için kullanılan bir 'mizansen' olabileceğini gösteriyor.
Boyacı çocuğun dilenmeye alışmak yerine, emek harcayarak para kazanmaya devam etmesi gerektiği konusunda eşiniz haklı.
Üstelik çoğu durumda boyacı çocukların 'kazançlarına' aile büyükleri, hatta çeteler tarafından el konulduğunu da biliyoruz. Büyükşehir Belediyesi'ne göre dilendirilmek üzere Anadolu'nun pek çok bölgesinden İstanbul'a çocuk getiriliyor. Bu olay bir mizansen ise yine böyle olacak ve boyacıya verdiğiniz para, bir çete reisine gidecekti.
Peki ama Türkiye'de yardımınıza muhtaç insanlar yok mu? Var. Hem de yüz binlerce. Çok sayıda sivil toplum kuruluşu onlara ulaşarak, halktan topladığı yardımları iletiyor. Paranızı gerçeği söyleyip söylemediğinden emin olamadığınız bir kişi yerine, ona gerçekten ihtiyaç duyanlara ulaştıracak bir sivil toplum kuruluşuna verin.
NİŞANLIYA 'DİYET YAP' DEMEK ETİK Mİ?
Diyet 'faşizmi'
Kilolu bir bayanım. Aile yakınlarım ve nişanlım sık sık neden diyet yapmadığımı soruyor. Diyet baskısı etik mi?
(H.A. Ankara)
İlginç bir soru. Aslında şişmanlığın etik felsefesiyle ilgili bir yanı gerçekten var: Filozof Aristo, Nicomakos'a Etik isimli eserinde, sağlıklı yaşamın insanların etik zorunluluklarından biri olduğunu söyler. Birçok tıp kaynağı da, 'kilolu' hastalara diyet önerilmesini etik bir zorunluluk olarak değerlendirir. Dünya Sağlık Örgütü de bel çevresi 80 santimetre olan kadınları kronik hasta olarak tanımlıyor.
İşin felsefesi böyle. Ama yakınlarınızın amacının felsefe olduğundan şüpheliyim! İnsanların sıra dışı özelliklerinin, bir ayıpmış gibi yüzlerine vurulması elbette etik değil. Size diyet baskısı yapanlar, şişmanlık vakalarının yüzde 25-40'ının genetik nedenlerden kaynaklandığını ve mucize diyetlerin hiçbirinin işe yaramadığını bilmiyorlar mı? Anlatmayı deneyin.
SİZ DE GÖNDERİN:
Aklınıza takılan etik problemleri Etik Servisi'ne gönderin cevaplandıralım. E-mail:
etik@sabah.com.tr
