Basit Usul Şartları: Basit Usule Tabi Vergi Mükellefi Nedir, Basit Usulde Vergilendirme Ne Anlama Gelir?

Ticaret yoluyla kazanç elde eden vergi mükellefleri, farklı şekillerde vergiye tabi olmaktadır. Bu vergilendirme türlerinden biri gerçek usul, diğeri ise basit usul vergilendirmedir. Gerçek usul ile vergilendirilen vergi mükellefleri, katma değer vergisi (KDV), stopaj ve gelir vergisi gibi vergi kesintilerinin tamamına tabi olurlar. Ancak basit usul ile vergilendirilen vergi mükellefleri ise katma değer vergisinden (KDV) ve stopaj vergisinden muaf tutulurlar. Basit usul ile vergi mükellefi olan kişiler, yalnızca ticari kazançları miktarı üzerinden vergilendirilirler. Bu nedenle basit usulde vergilendirme, vergi mükellefleri açısından oldukça avantajlı bir vergilendirme biçimidir.

BASİT USUL ŞARTLARI NELERDİR?

Basit usulde vergi mükellefi olmanın genel şartları 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 47'nci maddesinde belirtilmiştir. Basit usulde vergi mükellefi olmanın özel koşulları ise aynı Kanunun 48'inci maddesiyle düzenlenmiştir. Basit usule tabi olmanın genel koşulları şunlardır:

• Kendine ait işte bizzat bulunmak ve fiilen çalışmak
• 2021 yılı için, iş yerinin mülkiyeti iş sahibine ait ise emsal kira bedelinin, iş sahibi o iş yerinde kiracı ise bir yıllık kira bedelleri toplamının büyükşehirlerde bulunan iş yerleri için 12 bin Türk Lirası'nı, büyükşehirler dışında kalan yerlerde bulunan iş yerleri için ise 7 bin 600 Türk Lirası'nı geçmemesi
• Ticari ya da mesleki etkinlikleri nedeniyle, gerçek usul ile gelir vergisine tabi bulunmamak.

Basit usule tabi olarak vergi mükellefi olmanın özel koşulları ise şunlardır:

• 2021 yılında alım ve satım işleri ile meşgul olan kişilerden, satın aldıkları malları olduğu gibi ya da işledikten sonra satan kişilerin yıllık alım miktarlarının 150 bin Türk Lirası'nı, yıllık satış tutarının ise 240 bin Türk Lirası'nı geçmemesi
• 2021 yılında hizmet sektöründe etkinlik gösterenler için, bir yıl süresince elde ettikleri hasılatın 76 bin Türk Lirası'nı aşmaması
• Alım-satım etkinliği ile hizmet sektörü etkinliklerinin birlikte yapılması durumunda, yıllık toplam satış tutarının ve iş hasılatı toplamının 150 bin Türk Lirası'nı geçmemesi.

Basit usulde vergilendirmenin mükellefe sağladığı kolaylıklar şunlardır:

• Gerçek usulde vergi mükelleflerinin aksine, muhasebe defteri tutmaya gerek yoktur
• Her ay için katma değer vergisi (KDV) beyanı yapılmasına gerek yoktur
• Her üç aylık dönem için geçici vergi beyannamesi hazırlayarak beyan etme zorunluluğu yoktur
• Yıllık beyanname verilirken, ticari kazanç istisnası, genç girişimcilik istisnası ve vergiye uyumlu mükellef olmaktan kaynaklı indirimlerden yararlanabilirler.
• Engellilik indiriminden yararlanılabilir.

Ayrıca, basit usul ile vergi mükellefi olması mümkün olmayanlar da vardır:

• Ortaklarından birinin gerçek usulde vergi mükellefiyeti bulunan şirketlerin diğer tüm ortakları
• Kollektif şirketlerin ve komandit şirketlerin ortakları
• Ödünç para verme (ikrazat) işiyle uğraşanlar
• Kıymetli madenler ve mücevherat işiyle uğraşanlar
• Sigorta prodüktörleri
• İlan ve reklam işleriyle ilgili ticaret yapanlar
• Gayrimenkul alım satım aracılık hizmetleri ile meşgul olanlar
• Maden işletmeleri, tuğla ve kiremit harmanları, taş ve kireç ocakları gibi tesisleri işletenler
• Şehirler arası yolcu ya da yük taşımacılığı yapanlar
• Çekici, treyler gibi araçların sahibi olan işletme sahipleri

BASİT USULDE YILLIK GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ NEDİR?

Basit usule tabi vergi mükellefleri, her yıl Şubat ayının sonuna kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi verirler. Bu beyanname, yalnızca basit usul mükelleflerinin vergilendirmekle sorumlu olduğu kazancını kapsamaktadır.

GERÇEK USUL MÜKELLEFİN EŞİ BASİT USUL OLUR MU?

Basit usulde vergi mükellefi olan kişiler, gerçek usulde vergi mükellefi olan kişilere kıyasla birçok vergi ve emek istisnasına sahiptir. Bu nedenle, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında, gerçek usulle vergi mükellefi olan kişilerin eşleri ve çocuklarının basit usule tabi vergi mükellefi olmaları kesinlikle yasaklanmıştır.

BASİT USULDE STOPAJ OLUR MU?

Basit usulde vergi mükellefi olan kişiler, gerçek usul ile vergi mükellefi olan kişilerin ödediği stopaj vergisini ödemekle yükümlü değildir. Basit usulde vergi mükellefi olanların yanında çalışan kişilerin aylık ücretleri üzerinden de stopaj kesilmemektedir.