Mondros Ateşkes Antlaşması (30 Ekim 1918), Osmanlı İmparatorluğu ile Büyük Britanya (Müttefik güçleri temsil eden) arasında Ege adasındaki Mondros limanında imzalanan ve Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisini ilan eden anlaşmadır. Peki, Mondros Ateşkes Antlaşması sonuçları ve maddeleri nelerdir? İşte, Mondros Ateşkes Antlaşması hakkında tüm merak edilenler ve kısa özeti…
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI TARİHİ VE ÖNEMİ
Mütareke hükümleri uyarınca Osmanlılar, Hicaz, Yemen, Suriye, Mezopotamya, Trablusgarp ve Sirenayka'da kalan garnizonlarını teslim ettiler; Müttefikler Çanakkale Boğazı ve İstanbul Boğazı'nı, Batum'u (şimdi güneybatı Gürcistan'da) ve Toros tünel sistemini işgal edeceklerdi; ve Müttefikler, Anadolu'daki altı Ermeni vilayetini "karışıklık durumunda" işgal etme ve Müttefik güvenliğine yönelik bir tehdit durumunda "herhangi bir stratejik noktayı" ele geçirme hakkını kazandılar. Osmanlı ordusu terhis edildi ve Türk limanları, demiryolları ve diğer stratejik noktalar Müttefiklerin kullanımına açıldı.
Osmanlı Devleti, 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi Antlaşması'nı imzalamak zorunda kaldı. Bu tarihte, Nuri Paşa komutasındaki Azerbaycan'daki Kafkas Ordusu, Musul'daki Ali İhsan Paşa komutasındaki bir diğer ordu ve Mustafa Kemal komutasındaki Yıldırım Orduları grubu Halep'in kuzeyinde konuşlandırıldı. Ancak Osmanlı Devleti'nin ateşkes anlaşmasını imzalamak zorunda kalması, İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin Bulgaristan'ı mağlup ederek Trakya'ya gitmesinin nedenidir. Mevcut orduların dezavantajlarını telafi edemeyen Osmanlı Devleti, Trakya tehdidine karşı askeri güç toplamadı. Zaten Bulgaristan'ın savaştan çekilmesi Osmanlı İmparatorluğu ile Almanya arasındaki bağlantının kopmasına neden oldu. Bu nedenle devlet teslim olmak zorunda kaldı. Yani müttefiklerin Balkanlar'da Bulgaristan'ı mağlup ettikleri ve savaşı sona erdirmek için Osmanlı İmparatorluğu'na saldırdığı anlamına geliyor. bu nedenle bu çalışmada İngiltere ve Fransa'nın Yunanistan'a asker salarak Yunanistan'ı savaşa sokmaları ve Bulgaristan'ı savaşın dışında bırakmaları ve Osmanlı İmparatorluğu'na saldırmaları incelenecektir. Bu girişim, Osmanlı İmparatorluğu'nun nasıl teslim olmaya zorlandığını analiz edecek.
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI 7 VE 24. MADDELERİ
7. Madde: İtilaf devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri stratejik yerleri işgal edecekler.
24. Madde: Vilayet-i Sitte'de (Altı Doğu Anadolu İli - Van- Bitlis-Elazığ-Erzurum-Sivas-Diyarbakır) bir karışıklık çıkarsa, buralar işgal güçlerince mazeret göstermeksizin işgal edilebilecektir.
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI SONUÇLARI
Antlaşma Osman Devleti'nin hareket alanını sınırlandırmıştır. Antlaşmada alan maddeler gereğince Osmanlı İmparatorluğu fiilen ve diplomatik olarak yok sayılmış, geriye tamamen savunmasız bir Anadolu toprağı kalmıştır. 7. madde, anlaşma devletlerine Anadolu'yu açıkça işgal etmenin kapısını açmıştır. 23. madde ise Anadolu'da bir Ermeni Devleti kurulmak istendiğinin en açık göstergesiydi. Mondros Ateşkes Antlaşması barış antlaşması değil bir işgal planı olarak isimlendirilebilir.
