Demokrasi treninin raydan çıkarıldığı... Demokrasi fidanlığına kötü tohumun atıldığı... Demokrasinin DNA'sı ile oynandığı... Seçimle gelen iktidarın darbe ile devrildiği günün yıldönümü.
27 Mayıs 1960... Genç demokrasinin kara lekesi.
27 Mayıs 1960... Bütün darbe, muhtıra ve siyasete müdahalelerin anası... Babası 12 Mart 1971 Muhtırası... 12 Eylül 1980 darbesi... Postmodern darbe... E-muhtıra...
Siyaset ve siyasetçi düşmanlığı... Seçimle gelenin idam sehpasıyla korkutulması... Hepsi, "kötü tohum" sonucu büyüyen fidanın dikenli dalları.
Yarından sonra pazar... Cumhurbaşkanlığı seçimi... Söz de, karar da milletin.
Milletin iradesi önünde saygıyla eğilelim...
Sesimizi yükseltelim, "Kahrolsun darbe, yaşasın demokrasi" diyelim.
***
Menderes... Son miting
Bugün 26 Mayıs... Başbakan Adnan Menderes, 63 yıl önce bugün... 26 Mayıs 1960'ta... Son mitingini yapmış ve "Demokrasi" diye haykırmıştı.
27 Mayıs darbesinin bir gün öncesi...
Eskişehir... Menderes kürsüde:
Çok sevgili vatandaşlarım.
Yolumuz seçim yoludur.
Serbest seçim yoludur.
Hürriyet ve demokrasinin memleketimizde yerleştirilmesinin yoludur.
Şayet büyük Türk milletinin olgunluğuna ve demokrasinin faziletine inanmakta isek iktidara gelmenin ve iktidardan gitmenin, seçimden başka bir yolu olmadığını kabul etmemiz lazım.
***
Zehirli sözler
Darbe... Siyaset ve siyasetçi düşmanlığına giden yollara taşlar döşedi.
27 Mayıs 1960... İşte Demokrat Partililer için söylenenler:
"Büyükbaş... Kocabaş... Kuyruk... Düşük... Güruh... Sürü."
Ekilen, öyle zehirli bir tohum ki... Siyasete ve siyasetçiye düşmanlık, bugün devam ediyor.
***
Darbenin ayak sesi
Alkış... Alkış... Alkış... 7 dakika boyunca alkış.
Müthiş bir sevgi gösterisi.
Fakat... Menderes, Eskişehir mitinginde konuşmasına devam edemedi.
Ve kürsüden indi.
Neden mi?
Birileri, mikrofonun kablosunu kesmişlerdi.
***
Aydın değil darbesever
Osmanlı'nın son yılları... Kurtuluş Savaşı... Cumhuriyet'in ilanı... Ve sonrası... Hep aynı manzara.
Kendisine aydın diyenler... Ülkenin tökezlemesine çalışan onlar.
Millete, "Cahil oy sürüsü" diyen, yabancı ile işbirliği yapan yine onlar.
Büyük Atatürk... Nutuk'ta... Onlardan uzun uzun söz ediyor.
Ve... Aşağılanan, cahil denilen, hor görülen halk... Aydınların tökezletmeye çalıştığı ülkeyi, her defasında ayağa kaldırıyor.
Onlar... Aydın geçinenler... Halksız demokrasi yanlıları... İdam sehpası meraklıları... Yabancının değirmenine su taşıyanlar...
Dün... Bugün... Her denemede varlar.
***
Biliyor muydunuz?
Ülkemizin yüksek eğitim anıtı... Tarihi kurumumuz... İstanbul Üniversitesi.
Maalesef... Darbede iyi sınav vermedi.
27 Mayıs 1960 darbesine ilk meşruiyet fetvası, İstanbul Üniversitesi'nden geldi.
Sonra... 12 Eylül 1980 darbesi... Türk üniversitelerinin ortak kararı ile...
Darbenin lideri Kenan Evren'e, fahri hukuk profesörü unvanı/belgesi verildi.
***
Sövüp sayma lobisi
Türkiye Büyük Millet Meclisi... 20 Şubat 1955... Kürsüde Başbakan Adnan Menderes:
"Hükümete gelenlere hep sövülüp sayılacak mı?"
Evet... Hükümet edenlere hep sövülecek!
Maalesef... Türkiye'de, gıdasını küfür, hakaret, iftira, yalandan alan bir kesim mevcut... Güçlü bir lobi.
Menderes... Demirel... Özal... Seçimle gelen herkese... Küfür serbest.
***
Milli iradeye tokat
Tevfik İleri... Menderes'in bakanı... Yassıada... Mahkûmiyet... Kayseri Cezaevi.
Anılarını yazdı... "Yassıada ve Kayseri Günlükleri."
Sayfa 341-343.
Yassıada'da... Bir üsteğmenin... Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu'yu tokatladığı anlatılır.
Aynı kitap... Bir başka anı... Yassıada... Başbakan Adnan Menderes'e atılan tokat.
Dün... Bugün... Demokrasinin mezar kazıcılarının, sevdikleri görüntüler bunlar.
***
Bir başkadır Dadaş vefası
Adnan Menderes... İstanbul'un imarı için canını dişine taktı... Şantiye şefi gibi çalıştı.
İstanbul Belediyesi, Menderes'e, fahri hemşerilik beratı verdi.
Ama... 27 Mayıs 1960 darbesi... Yassıada... Menderes, "İstanbul'un imarından dolayı" yargılandı... Mahkûm edildi... Fahri hemşeriliği çöpe atıldı.
Erzurum... Menderes'i bağrına basan Dadaşlar diyarı... Belediye meclisi kararı ile Menderes'i fahri hemşeri yaptı.
Darbe... İlk icraattan biri... Hemşeriliğin iptali.
Ve... Seneler sonra... Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen... Sesini yükseltti
"Menderes, bizim fahri hemşerimizdir." Belediye Meclisi... Karar...
"Menderes, Erzurum'un hemşerisi." Hemşerilik beratı... Mehmet Sekmen'in makam odası duvarında.
Vefalı Erzurum... Kadir kıymet bilen Mehmet Sekmen... Sağ olun, var olun.
***
Hepsi doğru
Darbe sonrası... Başbakan Adnan Menderes, Yassıada'da... İdamla yargılanıyor.
İstanbul... Ünlü bir gazino... Assolist sahnede:
Hacı Faik Bey'in, rast makamındaki şarkısını okuyor:
"Nihansın dideden ey mest-i nazım, Bana sensiz cihanda can ne lazım." Program sonrası... Assolist, soluğu nezarette alıyor:
- Sen... Menderes'in en sevdiği şarkıyı söylersin ha! Amacın ne? Hesap ver.
***
Darbe vicdanı
Celal Bayar... Kurtuluş Savaşı'nın Galip Hoca'sı.
Atatürk'ün son başbakanı.
Yassıada... İdam kararı... Yaşı nedeniyle ömür boyu hapis... Kayseri Cezaevi
Reşide Bayar... İstanbul'da trene bindi... Kayseri'ye gidiyor... Eşini ziyarete.
Trende kalp krizi... Vefat.
Reşide Hanım... Ankara'da toprağa verildi.
Kayseri mahkûmu Celal Bayar'a ise... Sevgili eşinin cenaze namazına katılması için izin verilmedi.
Vicdan mı dediniz?
Darbecide vicdan ara ki bulasın.
***
Son söz milletin
Zaman tüneli... Menderes'in gençliği... Nişan yüzükleri... Nüfus cüzdanı... Siyaset yılları... Seçimler... Seçim afişleri:
Güvendin seçtin, eserini koru... Başlanan işlerin bitmesi lazım... DP haklarının bekçisidir... Her işçiye bir çatı... Az laf çok iş... Yaptıklarımız yapacaklarımızın teminatıdır.
Ve... Her dönem güncel... Demokrasinin ilk şartı, olmazsa olmazı... Altın söz, altın kural... Unutulmayan afiş, eskimeyen slogan:
Yeter, söz milletindir!
Yarın... 27 Mayıs darbesinin yıldönümü... Darbeleri, muhtıraları kınıyoruz... Lanetliyoruz.
Ertesi gün... 28 Mayıs... Düğün bayram... Demokrasi şöleni...
"Hayırlı olsun" diyerek sandığa koşuyoruz.
Herkes susacak, millet konuşacak...
