kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Mehmet Altan @ SABAH
 

Kapitalizm nitelik değiştiriyor

Sabah'ta yayınlanan "Kapitalizm Nitelik Değiştiriyor" başlıklı yazı dizisinde, Türkiye'nin bir değişim sürecinden geçtiğini, 1995'teki Gümrük Birliği'nden başlayarak, Derviş yasalarının, IMF anlaşmalarının ve AB uyum sürecinin, Türk sanayiini daha ileri bir noktaya getirdiğini anlatmaya çalışmıştım. Dünya iş bölümündeki yerimizin değiştiğini de, tekstilin yerini yavaş yavaş otomotiv ve elektronik sanayiinin aldığını da vurgulamaya uğraşmıştım. Bu dizinin ertesinde, Türkiye'nin on aylık ihracat rakamları açıklandı. Cumhuriyet tarihinin aylık ihracat rekoru da ekimde kırıldı. İhracatın yapısı incelendiğinde, Türk kapitalizminin nitelik değişimini açıkça görüyordunuz.

***


İhracattaki büyüme bir yapısal değişime eşlik ediyor. Hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı on ayda yüzde 27 artarak 9.6 milyar dolara, taşıt araçları ve yan sanayi ihracatı ise yüzde 58 artarak 5.8 milyar dolara ulaştı. Elektrik-elektronik ihracatımız da yüzde 23 artarak 3.4 milyar doları buldu. Taşıt araçları ile elektrik-elektronik ihracatını topladığımızda ortaya çıkan 9.2 milyar dolarlık ihracat, konfeksiyon ve hazır giyimden oluşan 9.6 milyar dolarlık tekstil ihracatını yakalıyor. Türkiye'de verimliliğin arttığı, buna karşın kol gücüne ihtiyacın azaldığı, bu nedenle de reel işçi ücretlerinin düştüğü görülmekte... Bu gelişmenin kökeninde de Gümrük Birliği süreci var... Dizi ertesinde yayınlanan tüm rakamlar değişimi doğruluyor.

***


Derin incelemeleri bir yana koyup, çıplak gözle bakıldığında da, üretim yapısı ve tarzının eskisi gibi olmadığı saptanabilir. Vestel'in bir sonraki yıl için tek başına 3 milyar dolarlık ihracatı hedeflemesi, Beko'nun Alman elektronik devi sayılan Grundig'e talip olması, Avrupa'nın televizyon üretiminin yüzde 37'sinin buralarda gerçekleşmesi, Renault'nun fabrikalarını Brüksel'den alıp Bursa'ya taşıması, İtalya'nın ünlü silah Baretta'ları İstanbul Vursan'da üretmeye koyulması da gözle görülür örnekler... Tabii gelişmiş ülkelerin bir sonraki basamağa çıkıp, mevcut üretimlerini bize devretmesi bugün için önemli ama yarın için yeterli değil. Mesele stratejik bir üretim planı yapıp, Türkiye'nin hangi sektörlere dayanarak zenginleşeceğini tartışmak. Global bakmak...

***


Yazı dizisinin başlamasının hemen ardından, keyifle harcadığı yaşam enerjisini yazıya dönüştüren Emre Aköz, Adam Smith ekonomisinin Newton fiziğiyle paralel gittiğini, bugün ise Kuantum fiziğinin etkin olduğunu, dolayısıyla ekonominin yaklaşımının da değişeceğine değinmem üzerine, bana bir soru sordu. Soru şöyleydi: "...Adam Smith ekonomiyi; emeğiyle, parasıyla, toprağıyla ve tüm kurumlarıyla insanlar arasındaki değiş tokuşun bilimi olarak tanımlamıştır. O halde Mehmet Altan'a soru: Bu anlamıyla Adam Smith ekonomisi devrini tamamladı mı? Eğer tamamladıysa... Yani ekonomi artık değiş tokuşun bilimi değilse... Yeni ekonominin temel kavramı nedir?" Olabildiğince yalın söylemeye çalışarak söylersek, "yeni ekonomi" bilginin de artık bir "girdi" kabul edildiği bir üretim süreci yaşıyor. Bilginin, diğer hammaddelerin aksine kullanıldıkça eksilen değil kullanıldıkça çoğalan bir "girdi" olması klasik ekonomide ciddi değişimler yaratıyor. Değiş-tokuş elbette ekonominin önemli bir öğesi ama artık değiş-tokuş yapmadan ortaklaşa kullanıp, elimizdekini eksiltmeden çoğaltabildiğiniz bir dönemdeyiz. Kısaca ifade edersek, bilgiden bilgi üreterek sınırsız zenginleşme evresine giriyoruz.

***


Yaşadığımız acılar, sıkıntılar doğal olarak hepimizi esir aldı. Bizi günün içine hapsetti. Hayata geniş bir açıdan, uzun vadeli bakma isteğimiz bir süreliğine de olsa köreldi. O yazı dizisinde öyle bir açıdan bakmaya çalışmıştık. Daha sonra açıklanan rakamlar, hiç olmazsa şimdilik, o dizideki saptamaları doğruladı. Sanırım, bu rakamlar uzun vadeli değerlendirmeleri belirlemede de etkili olacak.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 CHP, AB ve İkinci Cumhuriyet   / 22-12-2003
 Kemalizm, AK Parti, ikinci Cumhuriyet...   / 15-12-2003
 Arsız ganimetçiliğe 'milli dava' mı diyorsunuz?   / 13-12-2003
 Rusya   / 08-12-2003
 Ankara dedikoduları...   / 06-12-2003
 Kapitalizm nitelik değiştiriyor   / 01-12-2003
REFİK DURBAŞ
Klavyede düello...
SABAH gazetesinde dün üç yazarın...
SAVAŞ AY
Aksa yukarı AK-SA!..
Dün İkiz Kule'ye gittik...
ÖMER LÜTFİ METE
Erdoğan'ın rakipsizliğine dair
Adalet ve Kalkınma...
MEHMET TEZKAN
İnsanlar mı önemli yoksa rejimler mi?
İRAN'DA deprem...
EMRE AKÖZ
Cep telefonu Kemalizm'i aşındırıyor
Popstar yarışması...
2bin yıllık Periler Şehri
İran'ın Bem kentinde deprem... 6.7'lik sarsıntı, "Periler Şehri"nin...
Dilimize dolananlar
SAVAŞ, ayrılmalar, barışmalar, yeni siyasetçiler derken bu...
BENİ TUTAMAZLAR
BENİ TUTAMAZLAR
"Bendeki sürat Tanrı vergisi. Birebirde geçemeyeceğim oyuncu yoktur.
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Astroloji | Magazin | Sağlık |
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.