kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Hobi
    Çizerler
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Doların düşmesi de, yükselmesi de zor

2001 krizinden sonra geçtiğimiz dalgalı kur sisteminde kurun seviyesi ekonominin önemli sorunlarından biri oldu. Coğrafyası oynak, siyaseti oynak, ekonomisi oynak ve mali piyasaları oynak bir ülkede, kur serbest bırakıldıktan sonra tam olarak oynattı.

2002 Genel Seçimleri'ne kadar Merkez Bankası doğrudan müdahalelerle satıcı oldu. Yani doların yüksekliğine müdahale etti. 2003 yılı başında tek bir satış müdahesi dışındaki tüm müdahaleleri ise alım yönündeydi, yani kur daha fazla düşmesin diye. Geçen hafta dolar 1.300 bin liraya yaklaştığında tam üç yıl önceki düzeyine geri döndü. Bu da Merkez Bankası'nı harekete geçirdi.

-Sanayi rahatsız: Aslında kurun düşüşünden en büyük rahatsızlık reel kesimde. Dün de işlediğimiz gibi, kurun düşmesi karşısında sanayi özellikle ara malı ihtalatını hızlandırdı. Çünkü düşen kurlar üzerinden ara malını ithal etmek fiyat avantajı sağlıyor. Bu da sanayiye ara malı üreten sektörleri ve şirketleri vuruyor. Hatta ekonominin yüzde 5.9 büyüdüğü bir yılda istahdamda artış değil, 200 bin kişilik azalma oldu, işsizlik oranı yüzde 10.3'ten yüzde 10.5'e yükseldi.

İhracatçı rekabet gücünü yitirmekte. Kurun düşmesi ihracatı, hatta ithalatı artırarak yurtiçi üretimi ve istihdamı vuruyor. Dolayısıyla kurun daha aşağılara gitmesi halinde yaratacağı bu olumsuzluğun şiddeti de artıyor. Burada tam bir sıkışmışlık var.

-MB alıyor, halk satıyor: Ancak enflasyonla mücadelede ve neredeyse yarısı dövize endeksli olan iç borçların çevrilmesinde, doların düşüşü kamu kesimine ve hükümete büyük avantaj sağlıyor. Dolayısıyla müdahale veya başka bir şok olayla kurun çok yükselmesi, bu iki ana soruna yaptığı katkıdan dolayı, kamu kesimi tarafından pek de istenmiyor. Özel sektör kurun yükselmesini istiyor ama yükseldiği zaman da hemen kendi dövizini bozduruyor. Dolar hafif başkaldırdığında satışlar geliyor. 1.300 bine geldiğinde Merkez Bankası'nın alımları ile yukarı dönen dolar 1.350 bine geldiğinde piyasanın ve vatandaşın satışları ile karşılaşıyor. Çünkü dövizden TL'ye geçmek için kurların biraz yükselmesini bekleyen çok tasarruf sahibi var. Altta kamu alışı, üstte vatandaş satışı ile kur bir süreliğine belli bir bantta sıkışık bir seyir izleyebilir de.

-Ortası yok: Ama bu dövizdeki sıkıntımızın bittiği anlamına gelmez. Doların yukarıya çıkışı iç borç ve enflasyon nedeniyle kamu kesiminin, aşağıya düşüşü de sanayicinin ve ihracatçının, döviz kazanıcı diğer sektörlerin işine gelmiyor. Bunun bir ortası da, Türkiye gibi oynak bir ülkede bulunamıyor. Bu kur sisteminde ve bu yapıda bulunması da zor görünüyor.

-Sonuç: "En iyisi, ortasıdır"
Hz. Muhammed

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Kurtuluş Türkiye'yi satmakta!   / 21-04-2004
 Dış ticaretten ilk ciddi S.O.S işareti   / 20-04-2004
 Piyasalarda iyi haber ihtiyacı   / 19-04-2004
 Borsanın en büyüğü çekiliyor, şapkayı önümüze koyup düşünme zamanıdır   / 16-04-2004
 Sabancı halefinin yeni misyonu dünya markası yaratmak olmalı   / 13-04-2004
 O bir sanayi imparatoruydu   / 12-04-2004
 Doların düşmesi de, yükselmesi de zor   / 09-04-2004
 Türkiye'de işsizliğin çaresi neden ABD'deki istihdam artışında   / 08-04-2004
 Kıbrıs'ta umut korunsun yeter, mayıs sonrasında da çözüm olur   / 07-04-2004
 Tüketici için marketi bırak semt pazarlarına bak   / 06-04-2004
YAVUZ SEMERCİ
Körler sağırlar birbirini ağırlar
Sayın bonozedeler,...
İLKER SARIER
Hep kaderin oyunu mu?
Dünkü gazeteler, haberi birinci...
SERVET YILDIRIM
İmar komisyonun başına Fransız
İmar Bankası olayını...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Devletin borcu artarken, borçların sürdürülebilirliği...
ŞELALE KADAK
Satın almanın yüzde 60'ını kadınlar yapıyor!
Şu sıralar,...
Gelmiş geçmiş en kötü şarkı
Müzik dergisi Blender'ın müzik alanında uzmanlaşmış editörleri,...
Kamyon sıkıştırınca ters yöne girdi 1 ölü 4 yaralı
Kamyon tarafından sıkıştırılan sürücü, paniğe kapılıp direksiyon...
Ablasına rakip oldu
Ablasına rakip oldu
Hülya Avşar'ın ardından kardeşi Helin'in de tişört işine girdiğini...
Aşk bacayı sarmış!
Aşk bacayı sarmış!
Güzelliğiyle erkeklerin başını döndüren Özlem Önal ile Yılmaz...
IMKB
E: 19,427 D:% -0.52
DOLAR
S: 1,390,000 D:% 0.36
EURO
S: 1,642,000 D:% -0.12
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.