kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Bilgi ve Yaşam
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
    Kampüs
Bizimcity
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Abdurrahman Yildirim @ SABAH
 

Borsanın en büyüğü çekiliyor, şapkayı önümüze koyup düşünme zamanıdır

Global Menkul Değerler 1993- 2002 arasında İMKB'nin hisse senedinde en çok işlemi yapan aracı kurumuydu. Dün borsaya bir açıklama göndererek, holding şirketi olarak yeniden yapılandığını, sermaye piyasası faaliyetlerini kurulacak yeni şirkete devretmeyi planladığını bildirdi. Kurulacak yeni şirkete, bilanço varlığının en az yüzde 15'i tahsis edilecek. Global, bir aracı kurum değil, bir holding olarak faaliyetini sürdürecek.
Bu, İMKB için ciddi bir gelişme. Çünkü Global, bu piyasanın 10 yıldır en çok işlem hacmini yapan, Türkiye piyasasını yabancılara açan, yabancıları Türkiye'ye getiren aracı kurumu. Bu piyasadan iyi para kazandığı bilinir. Şimdi faaliyet alanını genişletirken, borsayı tek uğraş alanı olmaktan çıkartıyor. Sadece borsa faaliyeti Global'e dar gelmiş olmalı ki, başka alanlara girme gereğini duyuyor.
*Birincilerin kaderi mi?- Böyle bir gelişmenin iki sonucu olabilir.
Birincisi, İstanbul Borsası'nda işlem hacminde rekor kıranların şu yada bu şekilde piyasadan çekilmelerine Global farklı nedenle de olsa katıldı. İMKB'nin ilk üç yılında en çok işlemi yapan Semih Menkul Değerler'i SPK kapadı.
Ardından birinciliğe AOG yükseldi, o da 1994 krizinde battı. Pamukbank ise 2001 krizinde gitti. Daha sonra iki yıl üstüste birinci gelen Çarmen de 1994'de battı. 1993-2002 arasında 10 yıl süreyle birinci olan Global ise faaliyet alanını genişletiyor.
Burada Global'e kadar birinci gelenlerin batması, Global'in de faaliyet alanını borsa dışına çıkarmasının nedenleri farklı olabilir. Batanlarda mutlaka yapılan hatalar vardır.
*Komisyonlar düştü- Ancak birinci gelirken faaliyet alanını değiştirmek oldukça düşündürücü.
Zaten daha önce Tekfen Yatırım sermaye piyasası faaliyet belgelerini satmadan SPK'ya iade etti, Tekfen Leasing ile birleşerek kendini tasfiye etti. Yani mali piyasalarda faaliyet için var olan bir banka, bu piyasaların bir bölümünden çekildi.
Neden acaba?
Nedenlerden biri artık bu piyasada iş olmaması. İMKB'nin başlangıç yıllarında komisyon oranları binde 10 veya yüzde bir düzeyindeyken binde 5'lere indi, ardından on binde 5'e düştü. Hatta komisyon iadeleri başladı. Yani aracı kurumlar aracılıktan kar edemez hale geldiler. İşlem hacmi daralırken komisyonlar giderek düştü.
*Yatırımcılar azaldı-
Nedenlerden ikincisi, yatırımcı sayısının azalması. 1 milyon 360 bine kadar çıkan aktif yani işlem yapan yatırımcı sayısı 912 bine geriledi.
Türkiye'de yatırımcı sayısının azaldığı bir dönemde, dünya sermaye piyasaları da yeniden yapılandı. Şirketlerin temettü dağıtması yeniden önem kazandı. Başta en gelişmiş piyasalara sahip Amerika olmak üzere, bu konuda teşvik edici ve zorlayıcı önlemler alındı. Türkiye'de ise ancak 2003 yılı için böyle bir önlem getirildi ve yüzde 20 temettü dağıtılması kararı alındı. Sermaye piyasalarının yapılanmasında Türkiye geride kaldı ve yatırımcı sayısının düşmesini önleyemedi.
*Kurumsal yönetim yok- Yine dünyada şirketlerde şeffaflaşmayı, kurumsallaşmayı, etkin yönetimi sağlayacak corporate governance (kurumsal yönetim) ilkeleri benimsendi ve uygulamaya geçirildi. Türkiye'de bu konuda adımlar atıldı, ancak geçmişin izlerini hemen silmek mümkün değil. İnsanlar kendi mali olanakları ölçüsünde Koç'a, Sabancı'ya ortak olma imkanları varken, hala gidip gayrimenkul alıyor, döviz yatırımı yapıyor. Buna yol açan nedenler üzerinde şimdiye kadar gereğince durulmadı.
Bunları konuşmanın, tartışmanın vakti belki de geçti. Ancak bu aşamaları geçmeden de, bir şey yapılamayacak. Şapkayı önümüze koyup düşünmenin zamanıdır.
*Sonuç- "Gölge nereye düşerse düşsün, bir bedenin varlığını gösterir" Latin Atasözü

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Dış açıktaki ikinci S.O.S'la 1.5 yıllık balayı dönemi bitti   / 28-04-2004
 Reel kesimin finansal kesim ile buluşması nerede olacak?   / 27-04-2004
 İyi bir yıl için Kıbrıs'ta işlem tamam, sırada ABD faizi ve AB var   / 26-04-2004
 Yine tarih yazdık, ekonomisi büyürken sermaye piyasası küçülen tek ülkeyiz   / 23-04-2004
 Devletin borcu artarken, borçların sürdürülebilirliği nasıl iyileşiyor?   / 22-04-2004
 Kurtuluş Türkiye'yi satmakta!   / 21-04-2004
 Dış ticaretten ilk ciddi S.O.S işareti   / 20-04-2004
 Piyasalarda iyi haber ihtiyacı   / 19-04-2004
 Borsanın en büyüğü çekiliyor, şapkayı önümüze koyup düşünme zamanıdır   / 16-04-2004
 Sabancı halefinin yeni misyonu dünya markası yaratmak olmalı   / 13-04-2004
SERVET YILDIRIM
Schröder'in AB desteği
Almanya başbakanı Gerhard...
ABDURRAHMAN YILDIRIM
Kur artışında madalyonun diğer yüzü
Türkiye finansal...
İLKER SARIER
Siyaset hocası mı Siyaset erbabı mı?
Kıbrıs'ta, Kuzey'in...
Beyoğlu konserine Pera imajı
Beyoğlu Yeni Melek Gösteri Merkezi'nde dört konser verecek olan Sezen...
DGM Savcısı rüşvet almakla suçlanıyor
Açığa alınan Adana DGM Savcısı Üreten'in davalarına baktığı...
Modacının oyunu!
Modacının oyunu!
Sosyetiklerin en büyük korkusu, kıyafetlerinin aynısını bir...
Kızları olacak
Kızları olacak
The Marmara Oteli'nin veliahtı Kaan Gürsel'in eşi Merve Hanım,...
IMKB
E: 18,230 D:% 0.07
DOLAR
S: 1,419,000 D:% 0.16
EURO
S: 1,684,500 D:% -0.01
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Bilgi ve Yaşam | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.