kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Atina 2004
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Umur Talu @ SABAH
Tel:
0537 660 71 21
Fax:
0212 280 05 51
 

Ormanda bir gezinti

Ağaçlara bakarken ormanı görebilir misiniz? İlaçlara bakarken de zihniyeti? Aynı ilacı farklı fiyatlarla satan Roche firması, faturalarla fenersiz yakalanmış görünüyor.
Bir de, Al Pacino ve Russell Crowe'lu "Köstebek" filmi mevcut. Yani, bir zamanlar "içeride" olup sırları bilenlerin, ya vicdani ya da intikam amaçlı ifadeleri.
Şimdi şöyle düşünebiliriz:
Her şeyin normal, piyasa ve hukuk kurallarına uygun cereyan ettiği ilaç piyasasında, daha da ötesi "piyasa"da, aslında uluslararası dev olan bir firma, Türkiye'de böyle "numaralar" çevirmiş ve devleti kazıklamıştır.
Böylece, ağaç bir yana, bir "ayrık otu" ile karşı karşıya olduğunuzu düşünürsünüz.
Ot yolundu mu yahut nedamet getirdi mi, sorun biter!

***

Oysa ottan, ağaçtan daha ötesine de bakmak mümkündür.
Sağlık, tedavi, ilaca erişim bir insan hakkı mıdır...
Yoksa piyasaya, yatırımcıların kar hesaplarına terk edilecek türden sıradan bir mal piyasası, arz talep yasası mıdır?
İlaç firmaları, ki bazı ürünlerde, bırakın "piyasa"yı, basbayağı "tekel" konumu vardır, şu iddiayı öne sürerler:
Biz bir tek ilaç için bile dünyanın parası yatırım yaparak, araştırmalar sürdürerek, uzmanlar çalıştırarak büyük bir kaynak, zaman ve akıl ile işgücü harcıyoruz.
İlacın üstündeki fiyat ile "patent" hakkı işte bunun bedelidir.
Bu firmaların gücü, bulundukları ana ülkelerin dünya üstündeki ekonomik güçleri ve kural dayatma kapasiteleriyle tüm evrene hükmeder.
O zihniyet, Dünya Ticaret Örgütü, gümrük ve ticaret anlaşmaları (GATT) ile dünyadaki 6 milyar insanın üstüne biner.
"Ölüm Allah'ın emri", milyonlarca yoksul insanı, özellikle çocukları hayatta tutabilecek ilaç ise şirketlerin mülküdür.
Zaman zaman, ne kadar yardımsever olduklarını, mesela Afrika'ya gönderdikleri bayat ilaçlarla ispatlayan bu şirketler, tapulu arazileri üstünde taklit ("jenerik") ucuz ilaç üreterek biraz deva olmak isteyenleri de birer "sahtekar" olarak kovalar, avlar.

***

Oysa, ilaç şirketlerinin o iddiası su götürür.
Çünkü, araştırmaların temelini oluşturan çoğu veri, kamunun finanse ettiği üniversitelerden gelir. Araştırmacıların çoğu gibi.
Kaldı ki, hammaddelerin çoğu da, yoksul ülkelerden bedavaya kapılan organik maddelerdir.
İnsanlığın, halkın, kamunun bu ortak mirası mülkiyete geçirilir, patentle kilitlenir ve "ilaç" adındaki "mal" olarak tekrar onlara satılır yahut "bu fiyata, yersen" denir.
Sonuçta, dünyanın en büyük 5 ilaç firmasının değeri, kara Afrika ülkelerinin toplam gelirlerinin iki katını bulur.
Yoksulluğu "problem" olarak kabul etmekte herkes hemfikirdir.
Çatışmalı nokta, bir tür zenginliğin de ciddi problem olduğudur!
Ağaca ya da ayrık otuna bakarken, insan hayatına dair "piyasa"nın, onun hakim zihniyetinin, ne kadar "insani" olup olmadığını bir sorayım dedim!
"Kamusal ihtiyaç-özel mülk ilaç" da denebilir bu ormana.

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Yapıştı bir kere...   / 17-08-2004
 Malın olacak ki...   / 16-08-2004
 Kusura bakmayın!   / 15-08-2004
 Artık istifa şart!   / 13-08-2004
 Bir tatlı huzur...   / 12-08-2004
 Ormanda bir gezinti   / 11-08-2004
 Koşma, düşersin!   / 10-08-2004
 İki Çankaya...   / 09-08-2004
 Ya düğün, ya cenaze...   / 08-08-2004
 Meşum bir fotoğrafın perde arkası ile parmak şıkırtıları   / 06-08-2004
ERDAL ŞAFAK
Su uyumaz ve unutmaz
Doğa, pencere kenarında...
MEHMET BARLAS
Hindistan'da Muson'u bekler gibiydik
Bir eksiğimiz...
UMUR TALU
Sel gider, kum kalır!
Dün tüm Türkiye, televizyonlar...
AB sınıra 'duvar' örüyor
Birliğe yeni katılan üye ülkeler üzerinden kaçak göçü önlemek için...
Putin'in Türkiye gündeminde boru hattı olacak
Türkiye, 32 yıl aradan sonra ilk kez bir Rus liderini ağırlamaya...
Elvan başarır
Elvan başarır
Atletizmde Elvan iki altın da alabilir, karavana da atabilir. 5 bin...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar | Arşiv
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.