Mortgage rüzgârı Türkiye'yi sardı. Evinde oturacağı günü iple çeken 25 milyon kiracı, "kira öder gibi ev sahibi olacağı" sistemi gözlüyor.
Türkiye üç gündür SABAH'ın mortgage dosyasını konuşuyor. Kira öder gibi ev sahibi olma sistemi olan mortgage için 25 milyon kiracının gözü Ankara'da. Yasa çıkarsa kiracıya ev sahibi olma fırsatı doğacak.
'VERGİ AVANTAJI' İSTEĞİ ABD ve AB'de yaygın olan mortgage sistemine 2005'te geçilmesini arzulayan kiracılar, ipotek senetlerinde de vergi avantajı sağlanmasını bekliyor.
Telefonlar kilitlendi SABAH'ınmortgage dosyasını gündeme getirdiği pazartesi gününden bu yana ekonomi servisimizin telefonları kilitlendi. Arayanların isteği aynı: 2005'in ortasında 'mortgage'lanalım!
Evimi mortgage ile aldım
Sibel Can, ABD'de mortgage ile ev sahibi olan milyonlarca kişiden biri. Yüzde 56'sı mortgage yoluyla ev sahibi olan ABD'de sadece Fannie Mae şirketi yoluyla 1968 yılından bu yana 63 milyon kişi ev aldı.
ABD ve Avrupa'da son 50 yıldır yaygın bir şekilde uygulanan mortgage (ipotekli konut finansmanı sistemi) Türkiye'den de pek çok kişinin yurtdışında ev sahibi olmasını sağladı. Özellikle çocuğu ABD'de eğitim gören ya da çalışan Türkler, bir süre sonra kira ödemek yerine ev sahibi olmayı tercih ediyor. Tatil ve gezi amacıyla sık sık ABD'ye yolu düşenlerin de tercihi otel yerine kendi evinde kalmak. ABD'de evsahibi olmayı seçen Türkler'den biri de ünlü sanatçı Sibel Can. Yıllar önce bu sistemle Miami'de ev sahibi olan Sibel Can, sistemle ilgili olarak şunları söyledi: "Amerika'ya tatil için gelip giderken ben de bir ev almaya karar verdim. Çünkü şartlar son derece uygundu. Koral Sarıtaş-Perran Kutman çiftinin aracılığıyla şu anda sahip olduğum evi aldım. Evi 1997 yılında 15 yıl vade ile almıştım. Ama ben borçtan korktuğum için bir süre sonra borcumu kapattım. Çok iyi bir sistem. Bu sistem sayesinde Amerika'da ev sahibi oldum. Şimdi gitmediğim aylarda da evi kiraya veriyorum. Zaten bir dönem kirası taksitlerini ödedi. Bu sistemin Türkiye'ye gelmesi çok sevindirici. Herhalde artık evi olmayan kalmaz diye düşünüyorum." Uzun yıllar borç ödemek istemeyip, borcunu vadesinden önce kapatmak, ABD'de mortgage sisteminden yararlanarak ev alanların genel tercihi.
ERKEN KAPATIYORLAR Dünyanın en büyük mortgage finansmanı şirketlerinden ABD'li Fannie Mae'nin verilerine göre ev almak isteyenler önce 20 yıl borçlanıyor, ama daha sonra borcunu erken kapatıyor. Fannie Mae, istatistiklerine göre ortalama borçlanma süresi 7-8 yıla iniyor. ABD'de nüfusun yüzde 56'sı uzun yıllardır uygulanan mortgage sistemi ile ev sahibi oluyor. Ülkenin en büyük mortgage şirketi 1968 yılından bu yana faaliyette olan Fannie Mae. Bu şirket, kurulduğu günden beri tam 63 milyon kişiyi uzun vadeli kredilerle ev sahibi yapmış. Ancak şirkete borçlananların ortalama süresine bakıldığında 7-8 yılı geçmiyor. Şirket verilerine göre ev almak isteyenler önce 15-20 yıl vadeyle borçlanıyor. İzleyen yıllarda ellerine toplu para geçtiğinde borcu erken kapatmayı tercih ediyorlar. Ünlü Fannie Mae şirketinin mortgage hacmi 2003 yılı sonu itibariyle 6.2 trilyon doları aştı.
