Merkez Bankası, TÜFE eğilimi ve özel kapsamlı TÜFE göstergeleri incelendiğinde, kamuoyunda yer alan bazı yorumların aksine 'deflasyondan henüz uzak olunduğunun' ortada olduğunu bildirdi.
Banka'nın konuya ilişkin değerlendirmesinde, ''dahası ekonomideki reformlar kesintisiz devam ettiği sürece, orta vadede de böyle bir risk görülmemektedir'' denildi.
Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada, ''Şubat ayı enflasyonu ve görünümü'' değerlendirildi. Açıklamada, ''deflasyon tehlikesi'' değerlendirmelerinin yanlışlığına işaret edilirken, deflasyonun 'genel fiyat düzeyinde süreklilik kazanan bir düşüş' anlamına geldiği ifade edildi.
Son dönemde bir kaç ay enflasyonun düşük çıkmasının, fiyatların genel düzeyinde süreklilik kazanan bir düşme eğilimi olarak algılanmaması gerektiği kaydedilen açıklamada, şöyle denildi:
''TÜFE eğilimi ve özel kapsamlı TÜFE göstergeleri incelendiğinde, kamuoyunda yer alan bazı yorumların aksine, deflasyondan henüz uzak olduğumuz da ortadadır. Dahası, ekonomideki reformlar kesintisiz devam ettiği sürece, orta vadede de böyle bir risk görülmemektedir. Zira, ekonomimizin Avrupa Birliği'ne uyum sağlaması sürecinde, dış ticarete konu olan sektörlerdeki verimlilik artışları bir süre sonra reel ücret artışları yaratacak ve bu da hizmet sektöründeki ücret artışlarına yansıyarak ekonominin genelinde fiyatlar üzerinde baskı yaratmaya devam edecektir.''
Balassa-Samuelson etkisi olarak da adlandırılan bu durumun gelişmiş ülkelere yakınsama sürecinde olan ekonomilerde sıkça görülen bir durum olduğu kaydedilen açıklamada, bu nedenle deflasyon bir yana, yakınsama süreci devam ederken, enflasyon rakamlarının ''AB ortalamasının üzerinde'' kalmaya devam etmesinin, neredeyse kaçınılmaz bir durum olarak ortaya çıkabileceği bildirildi.
Açıklamada, ''kuşkusuz bu öngörüler, yapısal düzenlemelerin devam ettiği ve yatırım ile üretimin önündeki bürokratik engellerin kaldırıldığı bir ana senaryo etrafında oluşturulmuştur'' denildi.
''ENFLASYONDA AŞAĞI YÖNLÜ HAREKET GÖZLENDİ''
Açıklamanın ''Görünüm'' bölümünde, enflasyon gelişmeleri ele alınırken, 2004 yılının sonlarına doğru maliyet artışlarının yavaşlamasıyla beraber, enflasyon eğiliminde tekrar aşağı yönlü bir hareketin gözlendiği, Şubat ayı rakamlarının enflasyondaki olumlu görünümü desteklediği belirtildi.
Açıklamaya göre, yılın ilk iki ayındaki birikimli enflasyon rakamlarının tarihsel olarak düşük düzeylerde kalmasının, enflasyon bekleyişlerini aşağı doğru çekeceği tahmin edildi. Bu durumun, enflasyondaki ataletin, özellikle hizmet sektörü fiyatlarının yarattığı katılığın zayıflamasına katkıda bulunacağı kaydedildi.
Enflasyondaki gelişmelerin doğru değerlendirilebilmesi açısından, TÜFE'nin bir takım dışsal değişkenlerin etkisinden arındırılmasının faydalı olabildiği belirtilen açıklamada şöyle denildi:
''Örneğin, dünyadaki ham madde fiyatları, doğa koşullarına duyarlı fiyatlar veya kamu tarafından etkilenen fiyatlardaki beklenmedik değişimler, endeks üzerinde etkili olabilmekte ve ana enflasyon eğiliminin tam olarak algılanamamasına yol açabilmektedir. Ayrıca, mali disiplinin kalitesinin tam olarak tesis edilememiş olması ve ekonominin yapısal bir dönüşüm içerisinde bulunması da vergilerde sık ayarlamaların meydana gelmesine yol açmaktadır. Enflasyonun bu tür dışsal faktörlerden arındırılması amacıyla türetilen özel kapsamlı TÜFE göstergelerindeki (F ve G) düşüş eğilimi 2004 Ekim ayından bu yana sürmektedir. Dolayısıyla, enflasyonun ana eğiliminin aşağı yönde olduğunu söylemek mümkündür.''
OLUMLU SİNYALLER
Açıklamada diğer yandan, üretici fiyatları alt kalemlerindeki gelişmelerin, gelecek dönem enflasyonu hakkında olumlu sinyaller verdiği, ayrıca yeni endeksle beraber ÜFE'nin vergiden arındırılmış olarak açıklanmaya başlanmasının, üretici fiyatlarının tüketici fiyatlarına ilişkin içerdiği bilgiyi zayıflattığı ifade edildi.
Yine de ÜFE'nin yılın iki ayında kümülatif olarak düşüş göstermesinin, maliyet kanalıyla tüketici fiyat artışlarını sınırlayacağı kaydedilen açıklamada, ''Sonuç olarak, 2005 yılının ilk iki ayına ait enflasyon rakamları, olumlu bir görünüm arz etmektedir'' denildi.
Merkez Bankası: Deflasyondan henüz uzağız
