kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Teknoloji
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    İşte İnsan
    Sinema
    Turizm Rehberi
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Kazablanka'nın beyazı, Marakeş'in mavisiyle FAS
Kazablanka'nın beyazı, Marakeş'in mavisiyle FAS
Kazablanka Bar'da Bogart anılarıyla

Kazablanka'nın beyazı, Marakeş'in mavisiyle FAS


Kazablanka'da sinemaya dair anılarım depreşti. Marakeş'in kıpkırmızı toprağını, uğultulu çarşılarını ve illa ki Humphrey Bogart'ı da unutmamak gerekir.

Fas. Güneş, kum, gizem ülkesi, aynı zamanda sinemasal anılarımı depreştiren Kazablanka kentinin yurdu. Kaç yıldır gitmek istediğim bu ülkeyi görmek, ancak yeni kısmet oldu. Osmanlı'nın Mağrip dediği Kuzey Afrika ülkelerinin en Batı'da olanı, Atlantik Okyanusu'yla Akdeniz'e açılan ve ikisini bağlayan daracık bir boğazla (Cebel-ül Tarık), İspanya'ya da son derece yakın bir çelişkiler toplumu... 16 Kasım'da bağımsızlığının tam 50. yılını kutlaması, özellikle Fransız basınında büyük ilgi gördü, Paris Match tümüyle bu ülkeye ayrılmış bir özel sayı çıkardı. Fransa, bu ülkede 1912'den 1948'e dek kalmış ve kültür/eğitim politikasıyla ülkeye damgasını vurmuştu. Fransa'da yaşayan 800.000 Faslı da, elbette son olaylarda da rol oynayan önemli bir azınlıktı. Ülkede resmi dil olan Arapça'dan sonra en çok Fransızca konuşulması ve ticaretten sanayiye, sanattan iletişime görülen Fransız etkileri de bunun göstergesiydi. Örneğin geçen hafta yapılan Marakeş Film Festivali'ni de hemen tümüyle Fransızlar örgütlüyor. 32 milyonluk Fas, tüm dünyada Marok/Morocco diye biliniyor. Ona Fas diyen tek ülke biziz ve bu ad da, bir dönemde başkent olan Fes'ten geliyor. Hemen söyleyeyim: Sanıldığının aksine, kurak bir çöl ülkesi değil burası... Çöl, yani Büyük Sahra güneye giderek ayrıca ziyaret ediliyor. Biz onu yapamadık. Ama Kazablanka'dan Rabat'a, oradan Fes'e ve sonra Marakeş'e uzanan otobüs yolculuğumuzda, son derece yeşil bir ülke gördük. Burada her kentin bir rengi var. İlk indiğimiz Kazablanka, beyaz kent. Havaalanından kente inerken görülen zengin villaları, hemen her ülkeyi kıskandıracak güzellikte. Gerçi eski kent belli bir terkedilmişlik havası taşımıyor değil, hemen hemen tüm Kuzey Afrika ülkeleri gibi...Yine de üç milyonluk Kazablanka, ülkenin ticaret, sanayi başkenti olarak oldukça zengin. Görkemli parkları ve yeşil alanları var. Eski kent Medina'yı ilgiyle izliyor, önceki kral Hasan'ın Akdeniz kıyısında yaptırdığı dev 2. Hasan Camii'nin görkemine hayran olarak geziyoruz.

KRAL SEVİLİYOR
Sonra, ver elini başkent Rabat. Yollarda yer yer tepelere yazılmış "Allah, Vatan ve Melik İçin" yazıları görülüyor. Resmi dinin İslam olduğu Fas'ta müslümanlık büyük ve birleştirici bir güç. Ama bu, özellikle genç kuşakların son derece batılı giyinmesine, kız-erkek beraberliğinin özellikle büyük kentlerde doğal sayılmasına engel olmuyor. Aynı ölçüde vatansever, ülkeleri ve tarihleriyle gururlu insanlar Faslılar...Geçmişi Fenike, Vandallar, Roma, Bizans, İslam, korsanların egemenliği, Fransız dönemi gibi devrelere ayrılan ülke, Abbasi halifesi Harun Reşid'den kaçıp burda hükümranlığını ilan eden İdris hükümdardan beri krallara alışık. Tarık bin Ziyad'ın 8 bin kişiyle Cebel-ül Tarık Boğazı'nı aşıp İspanya'ya geçişinin ve orasını müslüman yapışının da onurunu taşıyor. Melik (kral), çok sevilip sayılan bir makam. Kral hem dini lider, hem de ordunun başı. Ülkeyi bağımsızlığa kavuşturan Kral 5. Muhammed'i, onun oğlu, sayısız reformlar yapmış 2. Hasan'ı unutmuyor, şimdiki kral, genç, enerjik, yüzü Batı'ya dönük bir lider olan 6. Muhammet'i de çok seviyorlar. Genelde elbette...Yoksa ülkede daha çok fanatik kanattan gelen bir muhalefet ve tıpkı Tunus'da olduğu gibi göz altında, hatta içerde tutulan guruplar da yok değil.

MAVİ KENT: FES
Yüzde 56'sı okuma-yazma bilen ülke, özellikle iki halktan oluşuyor: Araplar ve yerli halk Berberiler. 100 bin kadar Hristiyan ve Musevi var. Fas, temelde kozmopolit bir toplum. Dil olarak ayrıca İspanyolca ve İngilizce de konuşuluyor. Yeni başkent Rabat, görkemli bir limana sahip. Ama etkileyici tarihi yapılar da var. Burada 12. yüzyıldan kalma görkemli Hassan Kulesi ve çevresinde yarım kalmış bir büyük camiye ait tam 390 sütunun alt bölümleri var. Yanıbaşında tipik Arap mimarisiyle inşa edilmiş 5. Muhammed'in anıt-mezarı. Kasbah denen eski ikamet bölgesi, çevresindeki duvarla birlikte çok etkileyici. Ve görkemli kraliyet sarayı da burda. Sonra Fes'e doğru yola çıkıyoruz. Fes, mavi kent. Dini ve aristokratik merkez. 400 yıl başkent olarak kalmış. Ortasında ülkenin en büyük Medina'sı (eski kenti). Bab-ı Bouijloud denen kapıdan ve insan kaynayan bir çarşının daracık sokaklarından geçip en eski İslam merkezi olan Medersas (Medrese) denen üniversiteyi, Karaouine ve Andaluz Camii'ni, Ennejjarine çeşme meydanını geziyoruz. Halk turistlere alışık, kimse rahatsız etmiyor. Yalnız bir camide gelip birşeyler söylüyorlar. "Elhamdülillah müslüman" diyerek durumu kurtarıyoruz. Tüm bu yapılarda, geçen yıl gezdiğimiz Granada yöresindeki mimari ve dekorasyon özellikleri var. Kimileri ordan gelip Fas'ta çalışmış ustaların da etkisiyle... Ve ver elini Marakeş... Oraya varmak için, ünlü Atlas dağlarını aşıyoruz. Bu nedenle yol uzuyor, duraklarla birlikte 10 saati buluyor. Gurupta "Ayşegül Nadir'e bayram ziyareti yapalım" esprileri yapılıyor. Onu yapamıyoruz, ama topraktan gelen ve Fransızların 'ocre' dedikleri renkten dolayı 'kırmızı kent' diye isimlendirilmiş bu güzel şehri iyice geziyoruz. Görkemli bir kent Marakeş. 1150 yılından kalma ünlü Bab-ı Agnaou Kapısı, Menara Bahçeleri, 12. yüzyıldan kalma Kutubia Minaresi, eski Kral Sarayı. Tüm kentin kalbinin attığı ünlü Jamaa al Fna Meydanı. Burada gece- gündüz yılan oynatıcıları, cambazlar, yarışmalar, müzisyenler, ateş veya kılıç yutanlar vb. eğlenceler var. Ve hiç eksilmeyen bir kalabalık... Hitchcock'un "Çok Bilen Adam"ının ünlü sahnesi burada mı çekilmişti, Doris Day ve James Stewart'ın gözleri önünde cinayet burda mı işlenmişti? Ama asıl şaşkınlığımı, geceleyin meydanda kurulan kazanların yanıbaşında kalabalığın ayakta atıştırdığı şeyin salyangoz olduğunu görünce yaşıyorum. Müslüman ülkesinde salyangoz... Amma Fransız etkisi ha!... Ve de Marakeş'in çarşısı. Git git bitmeyen, birbirinden çekici şeylerle dolu bir çarşı. İçindekiler alış-veriş meraklılarını çılgına çevirirken, sosyal bilim düşkünleri de içerdiği zengin ve çok çeşitli insan malzemesi, marjinal meslekler ve tuhaflıklar geçidiyle çok iyi vakit geçirebilirler. Nasılsa çıkış yolumuzu bulup guruba katılıyor ve son derece hoş otelimiz Royal Mirage'a dönüyoruz.

SİNEMA PLATOSU GİBİ
Ama bu kadar değil... Boş olan öğleden sonramızda 100 kilometre ötedeki modern bir turistik alana dönüşen Urika Vadisi'ni geziyoruz. Ki orda son yıllarda "Gladyatör"den "Büyük İskender"e birçok önemli filmin çekildiği ve Fas'a yeni bir evrensel plato niteliği kazandıran bir bölge var. Bu yörede bir de Berberi köyünü geziyor, eski yaşam biçimlerinin devam ettiğini bizzat gözlemliyoruz. Ama, ne de olsa zaman değiştiği için, yaşlı bir nine ve gelinleri bizlere nane çayı ikram ediyorlar: Elbette bir miktar bahşiş karşılığında... Gece ise 'Chez Ali' adlı bir turistik mekandaki özel geceye katılıp özellikle o ünlü Arap atlarıyla yapılan bir gösteriyi izliyoruz. Haa, dansöz de var. Ama ne yazık ki beklediğimiz kadar iyi değil!... Ancak acenteler tarafından 'ekstra' olarak satılan bu iki tur da katılmaya değer...
DİĞER GÜNCEL HABERLERİ
 Türk gençliği cinselliği medyadan öğreniyor
 Dümbüllü'nün kavuğu Şensoy'da değil bankada
 Bombaların öyküsü
 Şemdinli'de kadın olmak zor zanaat
 Karşı'nın yıldızı Çarşı'nın korkusu
 İstanbul'un şöhreti buzula bile ulaştı
 Prensin göz kapaklarından türeyen bitki ÇAY
 'Şöhret beni bozacaksa kalsın'
 Sanat piyasası darmaduman
 Aslan postundaki kedi
 Futbol bahane takımlar şahane
 Kandilli kız lisesi küllerinden doğdu
 Tampondaki iplik parçaları katil otomobili ele verdi
 İnsanın sahibi kedi
 Gerçek "saf"lık hikayeleri
 Roman ve Film İngiltere'de buluştu
 Hem sergilik hem satılık
 Diyabetliler ayaklarına çok özen göstermeli
 Futbolun kurtuluşu eğitimli taraftarda
    Aktüel Pazar Yazarlar
  » Güncel
    Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
BALÇİÇEK PAMİR
Ben hırslıyım diyen varsa bu yazıyı okusun
Her zaman...
MEHMET ALTAN
On üç aylıkken öldünüz mü?
Türkiye Şeker Bayramı'nın...
ÖNCEL ÖZİÇER
Gücü kullan, çok yaşa
Önceki akşam Türkiyeİsviçre maçını...
KAZIM KANAT
Sahi siz hiç gemileri yaktınız mı!
Önce Konya...
REFİK DURBAŞ
Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nde
Kültür-sanat olaylarının...
Cherooke sağlam bir seçenek
Cherooke sağlam bir seçenek
Chrysler
Amerikan otomobil tarihinin "En etkileyici"...
100 uçak 100 nokta
100 uçak 100 nokta
Uçak sayısıyla birlikte dış hat uçuş noktalarını da artıran Türk Hava...
Kendine on dakika ver
Okuyucularımdan aldığım maillerin çoğunluğu yogaya nasıl...
Ekmek kokusuyla uyanmak
Evde ekmek yapılan günler yeniden başladı. İster makineli ister makinesiz,...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.