Tarikatlar ve Cemaatler
Osmanlı'da padişahlar bile tarikat üyesiydi. Cumhuriyet hepsini kapattı ama yok edemedi. Bugün hâlâ Türkiye'nin her yerinde bir tarikatı, cemaati bulmak mümkün. Günümüz siyasetçisi de yine tarikat üyesi.
SABAH toplumsal hayatımızı ciddi biçimde etkileyen tarikat ve cemaatlere mercek tuttu. Bunların bir kısmı sayısal çoklukları nedeniyle dikkate alınırken bir kısmı ilginç kılıkları düşünceleri ya da eylemleri nedeniyle gündeme geldi.
Cumhuriyet Öncesi
Selçuklular'dan itibaren Osmanlı döneminde bile tarikatlar sokaktaki sıradan insanlar kadar padişahların da gittikleri kurumlar oldu. Örneğin Sultan II. Abdülhamit Dardavi ya da Şazeli olarak tanınan tarikata bağlıydı. Üstelik onun döneminde Rıfai şeyhi de Saray'da yaşıyordu. Sultan Reşad'ın Mevlevi olduğu biliniyordu. Cumhuriyet dönemi öncesinde tarikatlara tanınan toleranstan yola çıkarak hepsinin faaliyetini sürdürdüğü söylenebilir. Reşat Ekrem Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi'nde yer alan listeye göre, Cumhuriyet'e kadar varlığını sürdürmüş ve bu dönemde kapatılan tarikatlar; Bayrami, Bedevi, Celveti, Cerrahi, Gülşeni, Halveti, Kadiri, Mevlevi, Nakşi, Rıfai, Saadi, Sinani ve Sünbüli'dir.
Cumhuriyet Sonrası
Bugün küçük ya da büyük gizli ya da açık olarak faaliyetini sürdüren başlıca tarikatlar ise Nakşilik, Melamilik, Bektaşilik, Halvetilik, Mevlevilik, Kadirilik, Bayramilik, Rıfailik, Vahhabilik, Yasevilik, Şazeliye, Celvetiye, Biberiye ve Ticanilik. Tabii ki buna Cumhuriyet dönemi sonrasında ortaya çıkan daha çok cemaat olarak nitelendirilen yapıları da eklemek gerek. Bunlar Nurculuk, Arvasilik, Süleymancılık ve Işıkçılık. Gerek tarikatlar gerekse Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan cemaatlerde meydana gelen bölünmelerle bu liste her geçen gün değişiyor. Ama son olarak bu listeye belli bir tarikata ya da cemaate dayanmayan özünde siyasi bir örgüt ya da oluşum olan İBDA-C, Hizbullah, Milli Görüş, Hizbu-t Tahrir gibi hareketleri de eklemek gerekir.
| DERLENEN HABERLER |  | |
| | Halvetilik 40 cemaat doğurdu
14. yüzyılda İran-Afganistan bölgesinde doğan Halvetilik, zikirleri gizli olduğu için diğer tarikatlardan ayrılıyor. Kurucusu Ömer Halveti olan sünni tarikat, Türkler arasında en...devamı | | |
| | Müzikli ibadet
Yerli yabancı turistlerin ilgiyle izlediği sema, aslında gösteriden çok Mevlevilerin ibadeti. Çile eğitimiyle işe başlıyorlar, müzik ve güzel sanatlarla devam ediyorlar. Mevlana'nın...devamı | | |
| | İslam'ın en eski tarikatı Kadirilik
İSLAM'DAKİ en eski tarikat olan Kadirilik, adını kurucusu olan Abdülkadir Geylani'den aldı. 1077'de Bağdat'ta doğan çağının önemli İslam alimlerinden Geylani'nin kurallarını, daha...devamı | | |
| | Bektaşilik, Alevi inancının temel ögelerinden
HACI Bektaşı Veli adına kurulan Bektaşilik, Anadolu ve Balkanlar'da yayılan, günümüzde de varlığını sürdüren önemli bir tarikat. Bektaşilik idare bakımından iki kola ayrılıyor.devamı | | |
| | En siyasi cemaat Süleymancılar
Süleymancıların kurucusu Tunahan, 1959'da 50 bin kişinin katıldığı törenle uğurlandı. Cemaatin bugünkü lideri ANAP döneminde bakandı, kardeşi Mehmet Denizolgun ise AKP...devamı | | |
| | Evren'e rest çeken Kaplan halife oldu
Süleyman Hilmi Tunahan'ın 1979'da ölümünün ardından, bu cemaatten kopmalar başladı. 1981'de kopan Hüseyin Kaplan etrafında toplananlar da "Kaplancılar" olarak örgütlendi. Ancak...devamı | | |
| | Işıkçılar İhlas'la büyüdü
Adını kurucusundan alan bir diğer cemaat olan Işıkçıların kurucusu, Hüseyin Hilmi Işık. Cemaat, Işık'ın yazdığı Saadet-i Ebediyye adlı eserin etkinliğiyle ortaya çıktı. "Tam İlmihal" adıyla...devamı | | |
| | Kıyafetleriyle öne çıkan Aczmendiler
Aczmendiler tarihte benzeri olmayan, yeni ve değişik bir örgütlenme. Kurucusu Müslüm Gündüz 1941 Elazığ doğumlu. Ticaretle uğraşan Gündüz 1961 yılında Nurculukla tanıştı. Said Nursi'nin...devamı | | |
| | Her sorunu çözen Pragmatist İslamcı
Gerileme dönemi Osmanlı'sında Nakşilerin başlıca kaygısı Batı medeniyeti karşısında gerileyen İslam medeniyetini yeniden üstün duruma geçirmekti. Bunun için buldukları formül Batı'ya ait...devamı | |
|
